Güncelleme Tarihi:
KUŞAK çatışmasını tersine çevirme çabaları Meclis Yaşlıların Sorunlarını Araştırma Komisyonu’nun önemli gündem maddesi oldu. BM kriterine göre nüfusunun yüzde 10’u 65 yaşı aşan ülkenin “yaşlı toplum” kategorisine geçtiğini vurgulayan Komisyon Başkanı Erol Kaya, Türkiye’de oranın yüzde 9.7 ile sınırda olduğunu belirtti. Son veriye göre, Türkiye’de 65 yaşı aşanlar 8 milyon 245 bin 124 kişi. Yaşlı nüfus oranı Mardin, Muş, Siirt, Ağrı, Diyarbakır gibi Doğu, Güneydoğu illerinde yüzde 3.5- yüzde 5 arasında iken Sinop, Kastamonu gibi Karadeniz illerinde yüzde 20’yi buluyor. Kaya, “Türkiye’nin 2030 yılında yüzde 12, 2050’de yüzde 20, 2080’de de yüzde 25’lik bir dilime ulaşacak 65 yaş üstü insan olması beklenmektedir. Her 4 haneden birinde 65 yaş üstü insanımız barınmakta ve 1.5 milyon yaşlımız ise tek başına yaşamakta. Maalesef üzülerek ifade edeyim, Türkiye ve dünya nüfusu yaşlanmaktadır” dedi.
65 ARTI 18 YIL
Araştırma komisyonuna katılan Cumhurbaşkanlığı Yerel Politikalar Kurulu üyesi, Türkiye Belediyeler Birliği Genel Sekreteri Dr. Hayri Baraçlı da “adil yaş alma hakkı” için 1391 belediyede eşit hizmet sunmaya yönelik projeleri anlattı. Meclis’te değerlendirilen bazı araştırma bilgileri Dr. Baraçlı’nın da yorumlarıyla şöyle:
Türkiye’de 65 yaşa ulaşan bir kişinin kalan yaşam süresi artık ortalama 18 yıl civarında gerçekleşiyor. 65 yaş üzeri erkeklerin yüzde 12’si eşlerini kaybetmiş, kadınlarda ise bu oran yüzde 50’lerde. Yaşlılar ömürlerinin son yıllarında eşleri olmadan yaşıyorlar.
NEDEN DEĞER KAYBEDİYOR?
A kuşağı etrafında gelişen olaylara duyarsız kalmıyor ve insani değerleri gözetiyor. Ancak geleneksel toplumdan modern topluma geçerken yaşlıların tüketim toplumu değerlerine sahip olmaması ve medyadaki olumsuz sunuluşları ve emekliliğin bir çöküş olarak değerlendirilmesi gibi faktörler yaşlıların değer kaybına uğramasına neden oluyor.
POLİTİK GÜÇ ABARTILIYOR
‘Yaşlıların, kendi yararlarına olacak şekilde politik güçleri vardır’ anlayışını veriler desteklemiyor. Yaşlıların oy veren kesim içerisindeki oranı yüzde 15 düzeyinde, ancak yaşlılar grup halinde bir partiye yönelmiyorlar ve politik güçleri sanılandan az.”
YÜZDE 75’İ SAĞLIKLI
- ‘Yaşlıların çoğu hastadır ya da sakattır’ kavramı yanlış. 65 yaş üstü yaşların yüzde 75’inden çoğu aslında normal etkinlikleri devam ettirecek kadar sağlıklı.
- Mobil olmak, ilişki kurmak ve topluma katkıda bulunmak yaşlıların en temel haklarından. 10 cm’yi aşmayan “yaşlı dostu kaldırım” ile asansör girişi, merdiven yapısı ve güvenli ortamıyla “yaşlı dostu” binalar için yeni imar planları geliştiriliyor.
- Yaşlılık yönetim sistemi içerisinde etkinlik portalı, yaşlı konseyi, dijital okuryazarlık eğitimi, köpek gezdirme programları, hobi kursları, gönüllü trafik polisliği gibi çalışmalar planlanıyor.
İKİ BEYİN DOSTU: YEŞİL YAPRAKLI SEBZE VE ARKADAŞLIK
- Yaklaşık 1000 yaşlı yetişkini 5 yıl boyunca takip eden bir çalışma, yeşil yapraklı sebze tüketiminin daha yavaş bilişsel gerilemeyle önemli ölçüde ilişkili olduğunu gösteriyor.
- 70 yaşından büyük 11 binden fazla yetişkin üzerinde 2021 yılında yapılan araştırma, yalnızlığın kalp hastalığı riskiyle ilişkili olduğunu da gösterdi.
- 1000’den fazla yaşlı yetişkinden oluşan bir çalışmada biliminsanları depresif dönemlerin sayısı ile Alzheimer riskinin artması arasındaki bağı keşfetti. Haftada en az bir saat gönüllü olanlarda 2.5 kat daha az demans görülüyor. Yaşlılar üzerinde ilişki yönetimiyle bazı tedbirleri alma şansı olabilir.