Trabzon ve Giresun'da paniğe neden olmuştu! İşte 'güzelavrat' otunun zehirlenme belirtileri
Güncelleme Tarihi:
Giresun, Artvin ve Trabzon'da ıspanak içerisinde ıspanağa çok benzeyen 'güzelavrat' otu olarak bilinen 'atropa belladonna' nedeniyle zehirlenen 12 kişi tedaviye alınmıştı. Prof. Dr. Ahmet Sebe ise zehirlenme beliritileri hakkında bilgi verirken, 'Ağız kuruluğu, terlemede azalma, görme bozukluğu, cilt kıpkırmızı oluyor. Ispanakla oluşan bir zehirlenme değil. Ispanakla birlikte yanlışlıkla paketleniyor. Mide bulantısı, kusma, bilinç bozulması gibi belirtilere sebep oluyor.' ifadelerini kullandı. Artvin'de, pazardan aldığı ıspanağı yedikten sonra zehirlenen Cansu Lokumcu Kanberoğlu ise, 'Uyku, mide bulantısı, baş dönmesi ile halüsinasyon görmeye kadar ilerledi, çok korkunç süreçti.' dedi.
Rahatsızlanarak başvurdukları Trabzon ve Giresun'da hastanelere yapılan tetkiklerde yedikleri ıspanağın içinde bulunan "güzelavrat" otundan zehirlendikleri belirlenen 10 kişiden 3'ünün daha tedavisi tamamlandı.
Taburcu edilen 4 kişinin ardından sağlığına kavuşanların sayısı 7'ye yükselirken, tedavisi devam eden bir kişinin sağlık durumunun iyi olduğu bildirildi.
Çukurova Üniversitesi üyesi Prof. Dr. Ahmet Sebe zehirlenmelere neden olan güzelavratotunun ıspanaktan ayırt edilebilmesi için açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr. Sebe, 'İyi bir gözle bakılırsa ıspanak ve güzelavrat otunu ayırt etmesi kolay. İlk çıkan ıspanak ve güzelavrat otunu ayırt etmek ise biraz daha zor.' ifadelerini kullandı.
ZEHİRLENME BELİTİLERİ
Sebe ayrıca zehirlenme belirtilerini belirtirken, 'Güzelavrat otu bitkisi M.Ö. bile kullanılmış. Çok şiddetli bir zehirlenme yapıyor yaprakları ve tohumları. Ağız kuruluğu, terlemede azalma, görme bozukluğu, cilt kıpkırmızı oluyor. Ispanakla oluşan bir zehirlenme değil. Ispanakla birlikte yanlışlıkla paketleniyor. Mide bulantısı, kusma, bilinç bozulmasına sebep oluyor. Belirtilerle karşılaşıldığında en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı. Biz tamamen hastaneye gediğinde hastanın destek tedavisini sağlıyoruz. Ispanak iyi bir besin ancak hem üreticinin hem de pişiricinin kontrol etmesi lazım.' ifadelerini kullandı.
'SOLUNUM YETMEZLİĞİNE KADAR İLERYEBİLİYORMUŞ'
Ispanağa benzeyen ot nedeniyle zehirlendiklerini belirten Cansu Lokumcu Kanberoğlu, "Uyku, mide bulantısı, baş dönmesi ile halüsinasyon görmeye kadar ilerledi, çok korkunç süreçti. Çocuğum daha çok etkilendi. Benim de başım dönmeye ve sersemlik hali oluşmaya başladı. Çocuğumun halüsinasyon gördüğünü anladıktan sonra hemen Hopa Devlet Hastanesi Acil Servisi'ne gittik. Kan tahlilleri alındı, serum verildi. Trabzon'a sevk olacaktık ancak yoğunluk nedeniyle gönderilemedik. Hastanede 2 günlük bir sürecin ardından taburcu olduk. Umarım kimse bu durumu yaşamaz, bu konuyla ilgili tedbirlerin alınmasını istiyoruz çünkü çok kötü bir süreç ve bu durum solunum yetmezliğine kadar ilerleyebiliyormuş" dedi.
'ISPANAĞI DAHA DİKKATLİ TEMİZLEMEMİZ LAZIM'
Cansu Lokumcu Kanberoğlu'nun annesi Fatma Çalır Lokumcu da "Kızım Arhavi pazarından ıspanağı alıyor. Pazar günü de güzelce temizleyip yemeği hazırlıyor. Yemek sıcakken oğlu Hazar Bulut 2 tabak, kendisi de 1 tabak yiyor sonra arabayla gezmeye gidiyorlar. Hazar Bulut, hem gidişte hem dönüşte sürekli uyuyor. Bir zaman sonra kızımda da halsizlik olmaya başlıyor. Eve döndüklerinde ise oğlu halüsinasyonlar görmeye başlıyor, olmadık şeyler konuşmaya başlıyor.
Bunun üzerine kızım da 'Anne, kendimi iyi hissetmiyorum' deyince hastaneye gittik. 2 günlük tedavinin ardından şimdi evlerindeler. Bir ottan bahsediliyor onun neden olduğu söyleniyor fakat kızım ıspanağı çok dikkatli temizlediğini söylüyor. Demek ki ıspanağı daha dikkatli temizlememiz gerekiyor" diye konuştu.
'ISPANAK YABANCI OTLARDAN TEMİZLENMELİ'
Manav Emin Özen de ıspanağın, temizlenmesi zor sebze olduğunu belirterek, "Toprağın içinde yabancı otları var. Dikkatle temizlenmesi gerekiyor. Şimdi üretici ıspanağı tarladan olduğu gibi hasat ediyor.
Temizleme işi tamamen tüketiciye kalmış bir durum. Bol sirkeli suda bekletilip otlarından arındırılarak tüketilmesi gerekiyor. Ispanak çok sağlıklı olduğu için de sofralarımızdan eksik etmemeliyiz. Ispanağı dikkatlice temizlersen hiçbir sıkıntı olmayacaktır" dedi.
NABIZDA ARTIŞ, GÖZ BEBEKLERİNDE BÜYÜME
Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aynur Şahin de zehirlenmenin, halk arasında 'güzelavrat otu' olarak bilinen 'atropa belladonna'dan kaynakladığını belirterek, şunları kaydetti:
"Bu yabani bitki, normalde Karadeniz ve Akdeniz bölgesinde yaygın örtüsünde karşılaştığımız bir tür. Bu bitkinin zehirli olmasının ana nedeni, içerisindeki etken maddesi. Normalde tıp ve eczacılık sanayinde bu maddeyi ilaç olarak kullanıyoruz. 'Atropin' adını verdiğimiz ilaç üretiliyor. Fakat bitki şeklinde tüketilince çok fazla etken madde içerdiği için zehirlenme bulgularına neden oluyor. Hasta bitkiyi tükettikten yaklaşık 1-2 saat sonra göz bebeklerinde büyüme, ağızda kuruma, ciltte kızarıklık, nabızda artış, tansiyonda yükselme, vücut ısısında artış ve tabi ki en önemlisi halüsinasyona neden oluyor. 'Antikolinerjik sendrom' dediğimiz zehirlenmeler, genellikle acil servis ünitelerinde destek tedavisiyle birlikte rahatlıkla kontrol altına alınabiliyor. Ölüm çok nadir şekilde görülmekte ama çok ciddi halüsinasyona neden olduğundan dolayı hastalarımızın bir kısmının yoğun bakım ünitelerinde takibinin olması söz konusu oluyor."
'HALKA BİLGİ VERİLMELİ'
Bitki zehirlenmelerine karşı halkın bilgilendirilmesi gerektiğini belirten Doç. Dr. Şahin, "Özellikle market ve pazardan aldıkları sebzelerin içerisine karışmış farklı otların ve yaprakların mutlaka ayıklanarak temizlenmesi lazım. Burada esas zehirli olan ıspanak değil tüketiciye sunulan güzelavrat otu bitkisinin karıştırılması. Bu bitki genelde yeşil yapraklı, küçük mor çiçekleri ve mor üzüm şeklinde meyvesi olan bir bitki. Özellikle bahar ve yaz aylarında çocuklar bahçelerde bunu spontane olarak kazara tükettikleri için bu zehirlenmelerle daha sık karşılaşırdık ama bu son dönemde özellikle market veya pazardan alınan ürünlerdeki bu otun karışmış olma ihtimalinin bu tablolara sebebiyet verdiğini düşünüyoruz" dedi.
'ISPANAK KAYNAKLI DEĞİL'
Giresun İl Sağlık Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamada ise, 16 Ekim Cumartesi günü Giresun Üniversitesi Eğitim Araştırma Hastanesi ile Prof. Dr. İlhan Özdemir Devlet Hastanesine 8 kişinin atropin zehirlenmesi benzeri bulgularla başvurduğu anımsatıldı.
Geniş çaplı yapılan araştırma sonucu zehirlenmelerin ıspanaktan değil, içine karışan "güzelavrat" otundan kaynaklandığının tespit edildiği aktarılan açıklamada, "Vatandaşlarımızdan ıspanağı da diğer yeşil yapraklı sebzelerde olduğu gibi içerisindeki yabancı ot ve bitkileri iyice temizledikten sonra yemelerini rica ediyoruz." ifadesine yer verildi.
Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanı Köksal Hamzaoğlu de, AA muhabirine, bölgede ıspanaktan dolayı birkaç gündür başka vakalar da olduğunu söyledi.
Giresun'da da benzer vakalar olduğunu belirten Hamzaoğlu, "Ispanak içerisinde ıspanağa çok benzeyen, halk arasında 'güzelavrat' otu diye bildiğimiz bir yiyecek var. O yiyecek, karıştığı zaman atropin dediğimiz bir zehirlenme türüne benzer birtakım belirtiler verebilmektedir." dedi.
Hamzaoğlu, zehirlenme şikayeti üzerine hastaneye gelen vatandaşların görme şikayeti yaşadığını ifade ederek, şöyle konuştu:
"2 hastamızın bize müracaatlarıyla vakaları tespit etmiş olduk. Kontrol altındalar, acil servisimizde müdahale edildi. Biz bu ıspanağın menşeini, nereden geldiğini, ilimizde nerelere dağıtıldığını anlamaya, bulmaya çalışıyoruz. İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile irtibat halindeyiz, ıspanağın dağıtıldığı ve satıldığı yerleri araştırıyoruz."
Daha fazla kişinin zehirlenmemesi için çalışmalar yaptıklarını da aktaran Hamzaoğlu, "En azından biz araştırmalarımızı yapana kadar vatandaşlarımızın da bir müddet market ve bakkallardan ıspanak almamalarını istiyoruz. Araştırmalarımız neticelenince vatandaşlarımızla paylaşacağız." ifadesini kullandı.