Pedikür deyip geçmeyin! Parmağı kesildi, bacağını kaybetti... 'Ölü deriler asla kesilmemeli'
Güncelleme Tarihi:
Clara Shellman, kişisel bakımı için bir salona gidip pedikür yaptırdı. İşlem sırasında parmağı kesilen kadın günler sonra ayağında sorun yaşamaya başladı ve hijyenik olmayan koşullar yüzünden ayağının enfeksiyon kaptığını öğrendi. Maalesef doktorlar bacağını kesmek zorunda kaldı. Size çok uzak bir ihtimalmiş gibi gelebilir ama durum hiç de sandığınız gibi değil. Sağlıksız koşullarda yapılan pedikürlerin tehlikeleri neler? Clara Shellman'ın üzücü hikayesinden yola çıkarak uzmanlarla konuştuk...
Florida'da pedikür yaptırırken parmağı enfeksiyon kapan ve enfeksiyon nedeniyle bacağını kaybeden kadın salona 1,75 milyon dolarlık (Yaklaşık 23,1 milyon lira) tazminat davası açtı ve kazandı.
Tampa Bay Times'ın haberine göre Clara Shellman, 2018 yılında bahsi geçen salona pedikür yaptırmaya gitti. İşlemi uygulayan çalışan işlem sırasında kadının parmağını kesti. Bu kesiğe bağlı olarak ayak parmağında oluşan enfeksiyon uzuvlara kan akışını yavaşlattığı için bir süre sonra alt bacağına doğru yayıldı.
ÖNCE PARMAKLARI SONRA AYAĞI KESİLDİ
Shellman’in avukatı Paul Fulmer, Insider'a yaptığı açıklamada pedikür yaptırdıktan yaklaşık 20 gün sonra birinin ayağına basmasıyla büyük bir acı hisseden Shellman’ın acil servise başvurduğunu ve ayak parmağının kırılmasına yol açan ciddi bir enfeksiyon kaptığının hastanede ortaya çıktığını söyledi. Doktorlar önce bir parmağını daha sonra ikinci bir parmağını ve ardından maalesef dizinin altından bacağını ampüte etmek zorunda kaldı. Shellman’ın damarları daraltarak kan akışını azaltan periferik arter hastalığının olmasının enfeksiyonun hızla yayılmasına neden olduğu belirtildi.
Shellman, çalışanın müşterileri riske atan kirli araç ve gereçler kullandığını iddia ederek Mayıs 2020'de işlemi yapan salona dava açtı.
Hürriyet.com.trAvukat Fulmer, "Müvekkilimiz, bir manikür salonuna yaptığı ziyaretin sonucu olarak bir ampütasyon geçirdi. Hayatını değiştiren bu yarayı hiçbir miktar tam olarak tazmin edemez ancak bu hak ettiği ödeme, tıbbi faturalarının yüksek maliyetini ve devam eden bakımını karşılamasına yardımcı olacak" sözleri ile tazminat davası açtıklarını söyledi
Shellman'ın amputasyonu, evini kaybetmesi ve yürüme yeteneği de dahil olmak üzere yıllarca pek çok zorluk yaşamasına neden oldu. Başkalarına bağımlı hale geldi ve şimdi de akrabalarıyla birlikte yaşıyor.
16 Aralık'ta dava sonuçlandı ve nihayet salon, 1,75 milyon dolarlık tazminat ödemeyi kabul etti. Fulmer, Tampa Bay Times'a verdiği demeçte, Shellman’ın karar sonucunda şaşırdığını ve ağladığını söyledi.
TOPUK TAŞINDAN ENFEKSİYON KAPTI
2016 yılında benzer bir olay Arkansas’ta yaşandı. Olayı yaşayan Stacey Wilson KATV'ye verdiği demeçte, hafta sonu, manikür salonuna gittiğini, pedikür sonrası ayak enfeksiyonuna yakalanarak hastaneye kaldırdığını söyledi ve yaşadıklarını anlattı.
Önce Spa çalışanı bir sünger taşıyla topuklarındaki ölü deriyi soymaya başladı. Wilson'ın ayağının kenarını ve serçe parmağının altını kesene kadar her şey yolundaydı. İşlemi uygulayan çalışan Wilson’ı biraz incittiğini düşünüyordu ama sonraki semptomlar bunun bir sıyrıktan daha ciddi bir şey olduğunu gösterdi.
Bir gün sonra Wilson'ın ayak bileği ağrımaya ve kızarmaya başladı. Sonraki gün ağrı daha da arttı. Birkaç gün sonra ise ayağa kalkamayacak hale geldi, kızarıklık dizine kadar yayıldı ve ateşi çıkmaya başladı. Hemen hastaneye giden kadın enfeksiyon daha fazla yayılmadan tedavi oldu ve 4 gün hastanede kaldı.
Mayo Clinic, bu tarz sorunlardan kaçınmak için lisanslı salonlara gidilmesi gerektiğini ve ayak bakımı konusunda eğitimli ve lisanslı çalışanların tercih edin önerisinde bulunuyor.
Ayak hastalıkları uzmanı Joy Rowland, öncelikle tırnak teknisyenlerinin her müşteride yeni aletler kullanması gerektiğini söylüyor. Uzmanlara göre, tüm aletler, olası enfeksiyonları öldürmek için basınçlı buhara ihtiyaç duyan otoklavlama adı verilen bir işlemle dezenfekte edilmeli.
Rowland, pedikür söz konusu olduğunda, ayak banyolarının her müşteri arasında hastane sınıfı bir dezenfektanla temizlenmesi gerektiğinin de altını çiziyor ve ekliyor: “Eğer pedikürü yapan kişi ponza taşı ile ölü deriyi sıyırırken çok sert davranıyorsa ve canınız yanıyorsa bunu mutlaka dile getirin."
"HAYATIMI YA DA BACAĞIMI KAYBEDEBİLİRDİM"
Temmuz 2014'te Lisa Cefali adlı bir kadın Avrupa'ya tatile gitmeden önce bir spa merkezinde pedikür yaptırdı. Bir hafta sonra, bacağı o kadar kötü bir şekilde enfekte oldu ki, sağlık görevlileri onu İtalya'ya giden bir uçağa binmeden birkaç dakika önce Toronto Havaalanı'ndan hastaneye naklettiler. Ağır stafilokok enfeksiyonu ile hastaneye kaldırılan Cefali, "Hayatımı kaybedebilirdim. Bacağımı kaybedebilirdim" dedi ve yaşadıklarını şu sözlerle anlattı.
"Her şey çok normaldi, estetisyen ayaklarımla uğraşıyor bir yandan da sohbet ediyorduk. Sonra birden ayak parmağımda acı hissettim ve yerimden fırladım. Kadın özür diledi ve pediküre devam etti. Havluda çok fazla deri varmış gibi görünüyordu ama bunu sadece birkaç saniye düşündüm.”
İki gün sonra Cefali, evde dolaşırken sol topuğunun gerçekten çok ağrıdığını fark etti ama ayağını burkmuş olabileceğini ve geçeceğini düşündü ama ertesi sabah ateş ve titreme ile uyandı.
Ayağa kalkmaya çalışan Cefali, ayağının kızardığını ve iltihaplandığını fark etti ama böcek ısırığı olabileceğini düşündü. Bir an önce tatile gitmek istiyordu ve o gün erkenden yattı. Gece, her üç saatte bir ter içinde uyandı ve çarşaflarını değiştirdi. Sabah valizlerini hazırladı ve uçuşu için yola çıktı ama semptomları daha da kötüleşti. Titreme hissi, ateş, bacaklarında ağrı vardı ve yürümekte zorlanıyordu. Durumu gittikçe kötüleştiği için sağlık ekipleri onu hastaneye kaldırdı.
Cefali antibiyotiklerin etkisini göstermesini beklerken enfeksiyon daha da kötüleşti ve baldırına kadar yayıldı. Cefali'nin enfeksiyonla savaşması için kendisine verilen ilk ilaca alerjisi olduğu ortaya çıktı. Sonunda, tıbbi ekip doğru ilaç kombinasyonunu buldu. Cefali yedi gün sonra hastaneden taburcu edildi, dinlenmek ve oral antibiyotik tedavisi verilerek evine gönderildi.
Cefali, tüm bunların başına yaptırdığı pedikürün neden olduğuna inanamadığını çünkü gittiği salonun gayet itibarlı bir merkez olduğunu düşünüyordu.
Koltuk değneği olmadan yürüyebilmesi yaklaşık iki ay süren Cefali’nin durumunu Manitoba Üniversitesi'nde Yetişkin Enfeksiyon Hastalıkları Başkanı Kelly MacDonald şöyle değerlendirdi.
“Bu enfeksiyonun spa salonundan kapıldığını net olarak söylemek imkansız. Stafilokok bakterileri vücudun ve cildin çeşitli yerlerinde yaşayabilir ve hatta Cefali'nin kendi vücudundan gelmiş de olabilir ancak, bakteriler vücuduna pedikürün neden olduğu deride bir kırılma yoluyla girmiş olabilir. Böyle merkezlerde aletlerin iyi temizlendiğinden ve sizi kesinlikle koruyacak şekilde sterilize edildiğinden emin olun.”
Kuzey Carolina’da yaşayan 35 yaşındaki Tracy Lynn Martinez, yerel bir güzellik salonuna gitti ve pedikür yaptırdı. O gün işlem sonrası her şey normaldi ama ertesi gün tüm vücudu titremeye başladı, midesi bulandı ve kusmaya başladı. Biraz uyumaya çalıştı ama bir müddet sonra baş dönmesi ile uyandı. Sonra bacağının feci bir şekilde şiş olduğunu fark etti.
Bir şeylerin ters gittiğini anlayan Martinez hemen bir ambulans çağırdı. Doktorlar büyük olasılıkla ayaklarının pürüzlü derisini kesmek için kullanılan bir 'nasır kesici'den kaynaklanan bir strep enfeksiyonunun geliştiğini söylediler. Durumunu stabilize etmek için hastanede iki hafta kaldı, 3 aylık bir ilaç tedavisi ve kompresyon çorabı ile taburcu edildi. Vaktinde müdahale edildiği için çok şanslıydı ve diğer insanları görünüşte zararsız gibi gözüken pediküre karşı dikkatli olmaları konusunda uyarıyor.
Kansas Sağlık Sistemi Üniversitesi dermatoloji direktörü Dr Daniel Aires, DailyMail.com'a yaptığı açıklamada bir doktor tarafından kullanılmadıkça herkesin keskin aletlerden kaçınması gerektiğini söylüyor.
Pek çok insan ciddi enfeksiyona neden olabilecek pedikürün risklerinden habersiz. Elbette hijyenik koşullarda, bu işin uzmanları tarafından yapılan işlemler zararsız ama uygun olmayan koşullarda yapılan pedikür sağlımızı tehlikeye sokuyor. Peki, pedikür kimler için daha riskli ve bu riskleri en aza indirgemek için nelere dikkat etmemiz gerekiyor? Podolog İrem Bektaş sorularımızı yanıtlıyor.
Podolog ( Ayak sağlığı uzmanı) İrem Bektaş, aslında pedikürün ayak tırnaklarının düz kesilip törpülenmesi, ardından oje sürülme işlemi olduğunu ancak yapılan işlemlerin bununla sınırlı kalmadığını söylüyor. “Manikür ve pedikür yaptırılırken kütikül dediğimiz tırnak ve parmağın birleştiği yerdeki ince tırnak eti ve tırnak çevresindeki ölü deriler asla kesilmemeli, kullanılan aletlerin steril olması gerekir” diyen Bektaş, kuaförlerde sürülen oje konusunda da bizleri uyarıyor.
“Kuaförlerdeki ojelerin kullanılmasından ziyade kişinin kendi ojesi ile kuaföre gitmesini öneriyoruz. Kuaförlerdeki oje fırçaları birçok tırnak ile temas etmekte. Bazı tırnaklarda mantar olduğu için oje fırçaları mantarın bulaşıcılığına sebep olabilir."
Peki hijyenik koşullarda yapılmayan pedikürler neden bu kadar riskli?
İrem Bektaş, hijyenin ve sterilliğin olmadığı alanlarda her zaman enfeksiyon kapma riskinin olduğunu, özellikle kan sulandırıcı kullanan bir kişinin ya da diyabet hastası olan bireyin kesinlikle cildinde kanama olmadan bu işlemin yapılması gerektiğini belirtiyor. Çünkü bu hastalarda kanama kolayca durmaz ve enfeksiyon kapma ihtimalı artar.
Bektaş, ayrıca steril olmadan aynı aletin farklı insanlarda kullanılmasının eğer işlem sırasında her iki kişide de kanama yaşanırsa hepatit B, Hepatit C, HIV gibi virüslerin bulaşma riski olduğunu hatırlatıyor.
Sterilizasyon işlemi nasıl yapılmalı? Kuaförlerde yapılıyor mu?
“Bir alete steril diyebilmemiz için o aletin paketlenerek otoklav cihazında buhar ve sıcaklıkta steril olması gerekir. Sterilizasyon işlemi sayesinde aletlerdeki mantar, bakteri, virüs gibi mikroorganizmalar arındırılmış olur.” diyen Bektaş, steril aletlerden kişiden kişiye bir bulaşıcılık meydana gelmeyeceğini söylüyor.
Pedikür için ayakların suda bekletilmesi de enfeksiyon açıdan riskli mi?
Bektaş, ayakların suda bekletilmesinin de yanlış ve riskli olduğunu, ıslak ciltte ölü doku ve sağlıklı dokunun ayrımının yapılamadığını, ayakların suda bekletildiği alanın steril bir ortam olmadığını söylüyor ve mikroorganizmaların (siğil-mantar gibi) kalıcı olabileceğini, bu nedenle bir sonraki kişiye bu mikroorganizmaları bulaştırabileceği konusunda uyarıyor.
Bektaş ayrıca pedikür işleminde topukların ıslak şekilde törpülendiği için sağlıklı dokunun da törpülenmesi nedeniyle derinin kendini kalınlaştırarak korumaya aldığını, bu nedenle cildin daha sert hale geldiğini açıklıyor.
Tırnak kenarındaki etler bizi enfeksiyondan koruyor mu?
Bektaş, tırnak kenarındaki etlerin; bakteri, mikrop ve mikroorganizmaların bize bulaşmasında bir bariyer oluşturduğunun altını çiziyor ve ekliyor. “Etler kesilir, çoğu zaman kanar, ve kanamasına rağmen özellikle manikür işlemini yaptıran kişi, manikürü daha sık yaptırmaya ihtiyaç duyar. Çünkü kesilen etler daha çok kalkarak ele takılır. Kişi tekrar ölü derileri aldırma ihtiyacı duyar ve bu süreç belki yıllar sürecek bir döngü haline gelir. Güzellik algısı ile sağlığımızı riske atmamanızı tavsiye ederim."
Parmaktaki minicik bir enfeksiyon nasıl olur da uzuv kaybına kadar gidebiliyor?
Bektaş, her kişinin bağışıklık sisteminin farklı olduğunu, küçük bir enfeksiyonun özellikle diyabet hastalarında görüldüğünde vücutlarını çok etkilediğini söylüyor. Yalnızca diyabetlilerin değil, her bireyin bu konuda hassasiyet göstermesi gerektiğinin altını çizen Bektaş, tırnağın yanlış kesilmesi, ayakta nasır olup bu nasır içinde yaranın oluşup büyüyerek kemiğe kadar ilerlemesi, kişinin bu durumları hissetmemesi ve fark etmemesi sonucunda ayaktaki ufak yaraların giderek ilerlediği ve enfeksiyon haline dönüştüğünü belirtiyor.
“Ayaktaki sıyrık, küçük bir kanama genişleyerek yara haline, yara halinden daha derin olacak şeklide kemiğe kadar ilerleyebilir. Ciltte renk değişiklikleri ortaya çıkar. Ciltte sıcaklık ile beraberinde kızarık oluşur, kızarıklık morluğa, morluk siyahlaşmaya başlar. Parmak, ardından ayak, enfeksiyon daha da ilerlerse dize kadar uzuvlar kurtulamaz hale gelebilir.” diyen Bektaş ilk semptomların çok geçmeden dikkate alınması gerektiğini vurguluyor.
Podologlar, pedikürü önermiyor mu?
Bektaş, pedikür yerine podologların yapmış olduğu medikal ayak bakımını önerdiklerini söylüyor ve nedenlerini şu sözlerle anlatıyor:
“Medikal ayak bakımında kuru podoloji cihazları ile steril edilmiş freze uçları, tırnak kesme pensleri ve koruyucu önleyici aparatlar kullanılır. Canlı dokuya temas edilmez, kanama, ağrı olmaz. Tüm ayak değerlendirilir. Doğru ayakkabıya yönlendirilir. Çoraplara, cildin ve damarların görünümüne, sinir kayıplarının olup olmadığına ölçümler ile bakılır.”