Omicron'dan önce bu semptom yoktu! Daha çok çocukları etkiliyor: 'El ve ayaklara dikkat'

Omicron varyantı, koronavirüsün şu zamana kadarki en bulaşıcı varyantı olarak değerlendiriliyor. Hatta Dünya Sağlık Örgütü tarafından 'Endişe Veren Varyant' olarak da sınıflandırıldı. Yeni varyantın en büyük özelliği ise şimdiye kadar tanımlanan koronavirüs varyantları içerisinde en fazla sayıda mutasyonu barındırıyor olması.

Omicron, 32 tanesi spike (diken) bölgesinde olmak üzere 50’den fazla mutasyon taşıyor. Bu durum ise yeni semptomların oluşmasında büyük rol oynuyor. İngiltere'de Ulusal Sağlık Hizmetleri; sürekli öksürük, yüksek ateş, koku ve tat kaybı, boğaz ağrısı, ishal ve ses kısıklığını Omicron’un belirtileri arasında sayarken, her geçen gün yeni semptomlar da listeye dâhil oluyor.

Son olarak İngiltere'de yapılan bir araştırmaya göre Omicron varyantı tespit edilen hastaların yüzde 20'sinde deri semptomlarının olduğu belirtildi. Aslında Covid-19’un orijinal virüsünün, bugüne kadar neden olduğu birçok dermatolojik belirti/bulgu tespit edilip tanımlanmıştı ama baskın varyant haline gelen Omicron ile yeni bulguların da ortaya çıkması yeni varyantı daha da tehlikeli kılıyor.

DİRSEK, DİZ, EL VE AYAKLARA DİKKAT

Yeni semptomları açıklayan yetkililer, hastalandığından şüphelenen kişilerin el, diz ve ayaklarına dikkatlice bakması gerektiğini duyurdu. King's College London Epidemiyoloji bölümünden, ZOE Covid Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Prof. Tim Spector, “Ciltte kalıntıların olduğu, bunun dışında da deride kabarcıkların da oluştuğunu ve bu durumun kaşıntıya sebep olduğunu” aktardı.

Ayrıca, Prof. Spector, özellikle avuç içinde ve ayakların tabanında başlayan bu rahatsızlığın en önemli belirti olduğu da öne sürdü.

Öte yandan araştırma grubuna gelen şikâyetler arasında yeni bir cilt rahatsızlığının da ortaya çıktığı belirtildi. Uzmanlar ‘ikinci tür’ olarak tanıttıkları bu cilt rahatsızlığının ise özellikle dirsek, diz, el ve ayakların üzerinde oluştuğuna dikkat çekti. Daha çok isilik ve pişik şeklinde görülen bu cilt rahatsızlığının Omicron varyantına yakalananlarda ciddi oranda görüldüğü aktarıldı.

OMİCRON İLE DOKU ÖLÜMÜ VE SAÇ DÖKÜLMESİ ARTTI
‘Önceki varyantlarda bu kadar belirti karşımıza çıkmazdı’

Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğum İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi ve deri ve zührevi hastalıklar uzmanı Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, bu belirtilerin ortaya çıkmasıyla ilgili “Virüsün neden olduğu pıhtılaşmaya bağlı damar tıkanmalarıyla yangının yani iltihaplanmanın bu tarz sonuçlara neden olduğunu tahmin ediyoruz. Bu döküntüler yüksek ateşe bağlı da gelişebilir. Hastalığın tedavisi sırasında kullanılan antiviral ve antibiyotik ilaçlara bağlı da oluşabilir” diyerek saha gözlemleriyle ilgili de şu bilgileri paylaştı:

- Son dönemde ortaya çıkan Omicron varyantı ile beraber insanlar, dermatolojik bulgularla polikliniklere gelmeye başladı. Önceki varyantlarda bu kadar fazla şikâyet olmamıştı.

- Bize en sık başvuran hasta grubu; kaşıntı, kurdeşen benzeri döküntü ve saç dökülmesi şikâyetiyle gelenler. Özellikle saç dökülmesini, Omicron varyantı ile beraber çok fazla görmeye başladık. Bu hastalar genellikle hastalığı hafif geçirdikleri için ayaktan polikliniğe başvuran hasta grubunu oluşturuyorlar.

- Serviste veya yoğun bakım ünitelerinde yatan hastalarda ise en sık gördüğümüz döküntüler morarma, kaşıntı izleri, doku ölümü olarak bilinen nekroz ve makülopapüler dediğimiz kırmızı kabartılarla seyreden döküntüler.

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt EAH Dermatoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Selda Pelin Kartal da ağrılı olabilen kırmızı morumsu kabartıların sık görüldüğünü ve bu durumun derideki ince damarlarda hasar nedeniyle oluştuğunu altını çizdi ve şu bilgileri paylaştı:

“Bunlar daha çok diz, dirsek ve ayaklarda görülüyor. Yine deride kabarık, hafif yanma ile karakterize kaşıntılı, biraz ağrılı olabilen kırmızı ve morumsu kabarıklıklar da olabiliyor. Bu durum ellerde morarma olursa kandaki oksijen miktarının azaldığının önemli de bir göstergesi. Böyle bir tablo gelişirse acilen hastaneye başvurulması gerekir, acil bir durumdur. Kişisel saha gözlemim de bu yönde…”

ÇOCUKLARDAKİ CİLT/DERİ SORUNLARINDA ARTIŞ GÖZLENİYOR
'Çocukların aşısız olması ve gençlerde aşı oranının düşük olması etken'

ABD merkezli Business Insider sitesine konuşan uzmanlara göre ise veriler sınırlı olsa da Omicron'un çocuklarda etkisi oldukça büyük. Çocuklarda görülen başlıca belirtileri arasında yorgunluk, baş ağrısı ve öksürük yer alıyor. Diğer öne çıkan belirtiler burun akıntısı, boğaz ağrısı… Bu belirtilere en son olarak da derideki tutulumlar eklendi.

Prof. Dr. Selda Pelin Kartal da Omicron varyantındaki deri tutulumlarının çocuklarda görüldüğünü doğruladı. Prof. Dr. Kartal, çocuklar dışında gençlerde görüldüğünü belirterek "Covid-19'da genç ve çocuklarda pek bulgu olmuyordu. Burada bir farklılık var. Deri tutulumu daha farklı ve yüzde 20 oranında görülüyor. Deri bulguları özellikle kaşıntı, deride kabarıklık, kırmızılık, isilik ya da kurdeşen dediğimiz şikâyetlerle karşımıza çıkıyor” dedi ve ekledi:

“Çocuklarımızda böyle bir bulgu varsa test yaptırmamız açısından oldukça uyarıcı… Bizim de bu bulgulara dikkat ederek hastalara yaklaşmamız gerekiyor. Ama şunun da altını çizmek istiyorum, çocukların aşısız olması ve gençlerde de aşı oranının düşük olmasının bu sorunların yaşanmasında etken olduğunu düşünüyorum.”

Prof. Dr. Zekayi Kutlubay da bulguların gözüktüğü yaş aralığının çok düştüğünü vurguladı ve şu bilgileri paylaştı:

“Daha önce gördüğümüz Covid varyantları, ileri yaştaki kişileri daha sık tutuyordu. Covid-19’un orijinal virüsündeki deri/cilt bulguları daha çok 25 yaş ve üstü kişilerde görülürken bu durum Omicron ile tam tersine dönmüş durumda. 25 yaş altı ve çocuklarda deri sorunları gözleniyor.”

ÇOCUKLUK ÇAĞI VİRÜSLERİYLE KARIŞABİLİR

Ayrıca Dermotoloji Uzmanı Dr. Emine Özge Ayabakan, “Çocuklarda cilt lezyonlarına son zamanlara daha sık rastlandığı ve bu durumdan şüphelenen kişilere PCR testi yapılması şart” dedi ve önemli bir duruma da dikkat çekti:

“Virüsün mutasyona uğraması ile oluşan Omicron varyantı ciltteki kızamık ya da su çiçeği benzeri döküntülerle ya da kaşıntılarla da ilk olarak belirti verebiliyor. Bu nedenle çocukluk çağı virüs hastalıklarıyla karışabiliyor. Bu sebeple PCR incelemesi, sorunu tam olarak öğrenmek ve ayırt etmek açısından oldukça önemli. Aileler buna çok dikkat etmeli.”

OMİCRON İLE ORTAYA ÇIKAN DERİ HASARLARI KENDİLİĞİNDEN GEÇİYOR MU?

Hem yapılan araştırmalar hem de uzmanların saha gözlemlerine bakıldığında Omicron’un deride hasara neden olduğu artık çok net… Peki ama virüs ile ortaya çıkan deri hasarları tedavi ediliyor mu, yoksa kendiliğinden geçiyor mu?

Bu konuyla ilgili Prof. Dr. Zekayi Kutlubay “Genellikle deri bulguları hastalıktan bir süre sonra daha devam edip, kendiliğinden geçer” dedi ve şu şekilde detaylandırdı:

“Hastaların şikâyet durumuna göre çeşitli tedaviler öneriliyor. Semptomatik Covid-19 tedavisinin yanında alerji tabletleri, yapma ve sürme ilaçlar verilebilir. Saç dökülmesi de genellikle Covid’den 8-10 hafta sonra başlar. 4-5 ay sürebilir. Bu süreden sonra tekrar çıkmaya başlar.”

Prof. Dr. Selda Pelin Kartal da deri bulgularının tedavi edildiğini söyledi ama önemli de bir vurguda bulundu:

“Deri bulguları bazen grip benzeri şikâyetlerden kısa bir süre önce de başlayabiliyor. Omicron tedavi edildikten sonra bir süre daha devam edebiliyor. Ama bu şikâyetler genellikle uzun süre kalıcı olmuyor.”

Fotoğraflar: İStock