Kamu Denetçiliği Kurumu'ndan dikkat çeken karar: Resmi Gazete eliyle ifşa hak ihlalidir
Güncelleme Tarihi:
Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), Trabzon Barosu’nun, suça sürüklenen çocukların taraf olduğu dosyalarda gizli kalması gereken kimlik bilgilerinin, Resmi Gazete’de yayımlanarak hak ihlali yapıldığı başvurusunu haklı buldu. Kararda, çocuğun yargılamasında ikincil örselenmesinin önlenmesi gerektiği anlatıldı. Adalet Bakanlığı da uygulamadan rahatsız olduğunu, konuya ilişkin yasal düzenleme yapılması gerektiğinu KDK’ya bildirdi.
Mevzuata göre, çocukların yargılandığı ceza davaları kapalı yapılırken, mahkemenin verdiği hüküm de kapalı duruşmada açıklanıyor. Bazı yargı mensupları yargılama sırasında çocukların kimliklerinin ifşa edilmemesi için büyük bir gizlilik için hareket ediyor. Hatta yargılanan çocukların isimleri duruşma listelerinde bile açık haliyle yazılmıyor.;
YARGILAMA GİZLİ, KARAR AÇIK
Ancak, suça sürüklenen çocukların taraf olduğu dosyalarda eğer taraflara bir tebliğ edememe sorunu yaşandığınıyorsa karar, ilanen tebliğ ediliyor. Bu tebliğ yapılırken suça sürüklenen çocuğun ve davanın tüm ayrıntıları Resmi Gazete’de yayınlanıyor. Trabzon Barosu adına Baro Başkanı Avukat Sibel Suiçmez, uygulamanın suça sürüklenen çocukların haklarını mahkeme ve devlet eliyle ağır şekilde ihlale uğrattığı, onları ifşa eden bu uygulamanın ivedilikle ortadan kaldırılması için ilgili kuruluşlara tavsiye kararı alınması için Kamu Denetçiliği Kurumu’na (Ombudsmanlık) başvurdu.
BAKANLIK DA RAHATSIZ
Kurum, Adalet Bakanlığı’ndan konuyla ilişkin bilgi istedi. Bakanlık da bu yöntemin son çare olarak kullanması gerektiğini belirterek, “İlanen tebligat yapılması halinde suça sürüklenen çocuklara ait bilgilerin yayımlanması sonucu oluşan hak ihlallerini önlemek amacıyla, alternatif bir tebliğ yöntemi belirlenmesi için yasal düzenleme yapılması gerektiği değerlendirilmektedir” dedi.
BAKANLIĞA TAVSİYE:YASAL DÜZENLEME YAPIN
KDK da, 6 Ağustos tarihli kararında, uygulamanın bir hak ihlali olduğu esas alınarak alternatif bir tebliğ yönteminin belirlenmesi ve Tebligat Kanunu’nda konuyla ilgili yasal düzenleme yapılması için kapsamlı bir çalışma yapılması konusunda Adalet Bakanlığı’na tavsiyede bulundu. Kararda şu ifadelere yer verildi:
GELECEKLERİ OLUMSUZ ETKİLENİR
“Suça sürüklenen çocukların davalarıyla ve kendileriyle ilgili bilgilerin gazetede ilan edilmesinin, mevcut ve gelecekteki yaşamları üzerindeki olumsuz etkileri gözetildiğinde, konunun suça sürüklenen çocuklar bakımından öncelikle bir hak ihlali olduğunun ve adresi meçhul olan suça sürüklenen çocuklar hakkındaki kararların tebliğinde, çocuğun üstün yararı ilkesi doğrultusunda zarar görmeyecekleri bir yöntemin uygulanmasının, idarece de belirtildiği üzere suça sürüklenen çocuklara ait kimlik, atılı suç ve diğer bilgilerin yayımlanması sonucu oluşan hak ihlallerinin önlenmesi amacıyla alternatif bir tebliğ yönteminin belirlenmesi için Tebligat Kanunu’nda yasal düzenleme yapılmasının yerinde olacağı değerlendirilmektedir”
UYGULAMA BİRLİĞİ SAĞLAYIN
Kararda, yeni bir yasal düzenleme yapılana kadar geçecek sürede, tüm mahkemelerde idarece açıklanan usulde detaylı araştırma yapılması ve son çare olarak ilanen tebligata başvurulması hususlarında uygulama birliği sağlanması için gerekli tüm tedbirlerin alınması, yargı mensuplarının ve ilgili personelin bilgilendirilmesi gerektiği de belirtildi.
YARGI REFORM STRATEJİSİNE KONULSUN
KDK ayrıca Yargı Reformu Stratejisi’nde suça sürüklenen çocuklarla ilgili ilanen tebligattan kaynaklanan hak ihlallerine ilişkin herhangi bir hedef veya faaliyete yer verilmediğini de belirterek, “Konuyla ilgili tedbirlerin gündeme getirilerek makul sürede somut çözüm sağlanması ve çocuk haklarına duyarlı bir adalet anlayışı çerçevesinde başvuru konusunun ilerleyen dönemde Yargı Reformu Stratejisine dahil edilerek uygulama birliğinin sağlanması, yargı mensuplarının ve ilgili personelin bilgilendirilmesi suretiyle sürecin izlenmesi idareye önerilmektedir” dedi.