Güncelleme Tarihi:
SURİYE’de, 2011 yılında başlayan içsavaştan dolayı milyonlarca Suriyeli ülkelerini terk ederek komşu ülkelere sığındı. En çok sığınmacıya ev sahipliği yapan ülkelerden biri olan Türkiye’de resmi rakamlara göre 3 milyon 762 bin Suriyeli bulunuyor. Sığınmacıların artık ülkelerine geri dönebilecekleri yönünde başlayan tartışma devam ederken, başta genç Suriyeliler, Esad rejiminin zaman zaman af ilan etmesine rağmen ülkelerine döndüklerinde tutuklanmaktan korktuklarını ifade ediyor.
2009-2012 yılları arasında Türkiye’nin Şam Büyükelçisi olarak görev yapan emekli Büyükelçi Ömer Önhon, Esad rejimi tarafından ilan edilen afların neden istenilen etkiyi yaratmadığını Hürriyet’e anlattı. Esad rejiminin ilan ettiği afların kimleri kapsadığı ve nasıl uygulandığı yönünde belirsizlikler olduğunu belirten Önhon, “Ara ara genel aflar ilan ediliyor ama genel afla bırakılan insanların bir kısmı, neden cezaevinde yattığını bile bilmeyen insanlar. Evet, aflar çıkarılıyor fakat içeridekilerin (cezaevindekiler) ne kadarı bu aflardan yararlanıyor, kaç yıldır içerideler, bunlar Suriye’de pek bilinen şeyler değil” dedi. Suriye’ye geri dönen sığınmacıların bazı sıkıntılar yaşadığını söyleyen Önhon, “Yurtdışına kaçan Suriyelilerin pek çoğu ya Esad muhalifi ya da Esad rejiminden pek haz etmeyen insanlar. Dolayısıyla bunlar geri döndüklerinde tahkikata maruz kalmaktan, gözaltına alınmaktan korkuyorlar. Yani burada Esad rejiminin bir güvenirlik sorunu var” diye konuştu.
BM GÖZETİMİNDE ÇÖZÜM ŞART
SURİYELİLERİN geri dönüşünü engelleyen bazı sorunlar olduğunu ifade eden Önhon, şöyle devam etti: “Birincisi Esad rejiminin güvenirliği konusu. İkincisi ekonomik sıkıntılar. İnsanlarda Suriye’ye döndüğü zaman asgari yaşam koşullarına sahip olamama endişesi var. Dolayısıyla bunlar geri dönüşü pek cazip kılmıyor. Sığınmacıların geri dönmesi için güvenlikli bir ortamın sağlanması ve şartların elverişli olması gerekiyor. Suriye’de Birleşmiş Milletler’in gözetimi ve garantisi altında bir çözümün bulunması lazım. BM Güvenlik Konseyi’nin 2015 tarihli 2254 sayılı kararı var. Bu karar temelinde oluşturulacak bir siyasi çözüm sığınmacıların geri dönüşünün teşviki açısından çok önemli olacaktır.”
BERLİN’DE PROTESTO
ESAD yönetimine karşı çeşitli ülkelerdeki muhalif Suriyeliler zaman zaman gösteriler yapıyor. Almanya’nın Berlin kentinde Brandenburg Kapısı’nda geçtiğimiz günlerde eylem yapan protestocular Suriye hükümeti tarafından kaçırılan ya da alıkonulan kişilerin resimlerini taşıdılar.