Covid 19'un nadir semptomlarından biri: Priapizm
Güncelleme Tarihi:
Koronavirüse bağlı oluşan bilinen semptomların dışında bazı hastalarda priapizm’ adı verilen birkaç vaka yaşandı. Herhangi bir cinsel uyarı yokken penisteki ereksiyonun 4 saatten daha uzun sürmesine 'priapizm' deniyor. Peki nasıl oluyor da koronavirüs böyle bir probleme neden oluyor?
Temmuz 2020'de Fransa’da yüksek ateş ve nefes darlığı şikayetiyle hastaneye kaldırılan 62 yaşındaki erkek hasta, koronavirüsü bağlı olarak 4 saat süren ağrılı bir ereksiyon yaşadı. Amerikan Acil Tıp Dergisi’nde vaka raporu yayınlanan hastanın doktoru Dr. Jeffrey Lawrence Daily Mail’e yaptığı açıklamada yoğun bakımdaki covid-19 hastalarında kan pıhtılaşması sorununun özellikle akciğerlerde ve diğer iç organlarda görüldüğünü ancak cinsel organda görülen ilk vaka” olduğunu söyledi. Solunum cihazına bağlı olan hastanın cinsel organından kan iğne yardımı ile boşaltıldı. Hastanın yaşadığı bu durum tıp literatüründe “priapizm” olarak geçiyor.
Yaşanan bu olay Covid-19 kaynaklı ilk “priapizm” vakası olarak basına yansısa da maalesef son olarak kalmadı. Bu vakadan aylar sonra aynı durum ABD'de 69 yaşındaki bir koronavirüs hastasının başına da geldi.
YOĞUN BAKIMDA 3 SAAT SÜREN EREKSİYON YAŞADI
Ağustos ayında Miami Valley Hastanesi’ne şiddetli nefes darlığı şikayeti ile başvuran ve obezite sorunu olan hasta 10 günlük bir tedavinin ardından akciğerlerinde yaşadığı problemden dolayı daha da kötüleşti ve solunum cihazına bağlandı. Sağlık görevlileri hastayı, akciğerlerine daha fazla hava dolsun diye 12 saat boyunca yüzüstü pozisyonda yatırdılar. Öğleden sonra sırtüstü döndüğünde hemşireler, hastanın erekte olduğunu fark ettiler. Hastanın cinsel organındaki şişliği azaltmak için önce buz torbası ile soğuk uygulama yapıldı. 3 saat boyunca ereksiyonu devam ettiği için doktorlar iğne kullanarak hastanın penisindeki kanı boşalttılar. Ayrıca kan pıhtılaşmasını önlemek için ilaç verildi. The American Journal of Medicine’da yayınlanan habere göre, hastayı tedavi eden sağlık görevlisi, Covid-19 kaynaklı pıhtı atması nedeniyle hastanın bu durumu yaşadığını söyledi. Hasta yoğun bakım ünitesinde ciğerlerindeki sorun nedeniyle yaşamını yitirdi.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİN AŞIRI REAKSİYONU SONUCUNDA OLUŞUYOR
Covid-19 bazı hastalarda kan damarlarına zarar vererek tehlikeli kan pıhtılarına neden olabiliyor. Uzmanlara göre bunun nedeni bağışıklık sisteminin aşırı reaksiyonunun sonucu olarak vücudun sağlıklı dokuya saldırması ile meydana gelen 'sitokin fırtınası'. Bu pıhtılar arterleri veya kan damarlarını tıkadığında, bu durum ölümcül kalp krizlerini ve felçleri tetikleyebiliyor veya priapizme de yol açabiliyor. Koronavirüs ile enfekte hastaların üçte birinde kan pıhtılaşmasının tehlikeli bir komplikasyon olduğu bildirilmişti.
Gözden Kaçmasın
Hürriyet.com.trCOVİD-19'UN NADİR SEMPTOMLARINDAN BİRİ
Birmingham'daki Queen Elizabeth Hastanesi'nde Üroloji Cerrahı Danışmanı olan Dr. Richard Viney Daily Mail’e yaptığı açıklamada 'Bunun gibi Covid ile ilişkili priapizm vakası görmedik ve bildiğim kadarıyla diğer Avrupa hastanelerinden daha fazla Covid hastasıyla ilgilendik, bu yüzden bu durumu Covid 19 nedeniyle meydana gelen nadir bir semptom olarak değerlendirebiliriz” dedi.
ADINI LAPSEKİLİ BEREKET TANRISI PRIAPOS’TAN ALIYOR
Priapizm’in kelime olarak kökeni eski Yunan medeniyetinde yaşadığı varsayılan Lapsekili bereket tanrısı Priapos'a dayanıyor. Hastalık modern tıp literatüründe ise ilk olarak 1845 yılında Lancet dergisinde yayınlanmıştı.
Priapizm hastalığında sürekli erekte haldeki penis ile Priapos’un görsel benzerliği de bu seçimde önemli rol oynamıştır.
Priapizm nedir, Covid-19 bu probleme nasıl neden oluyor, priapizm tedavisi nasıl yapılır ve bu problemi yaşayan erkeklerin cinsel hayatı bu durumdan nasıl etkilenir? Sorularımızın yanıtını Üroloji ve Androloji Uzmanı Prof. Dr. Ege Can Şerefoğlu veriyor.
Priapizm nedir?
Bir erkekte herhangi bir cinsel uyarı ve arzu yokken penisteki ereksiyonun 4 saatten daha uzun sürmesine priapizm denir. Bu rahatsızlık, penisin yapısını ve fonksiyonunu bozarak kalıcı sertleşme bozukluğuna yol açabilir. Bu nedenle priapism ürolojik aciller arasında sayılır ve bir erkeğin ereksiyonlarının dört saatten daha uzun sürmesi halinde mutlaka acil müdahale gerekir.
Priapizm tedavisi nasıl yapılır?
Priapism rahatsızlığının birkaç türü vardır. En sık rastlanılan tür olan "iskemik" priapism (Düşük akımlı) vakaların yaklaşık %95'inden sorumludur ve genellikle penis içerisine yapılan enjeksiyon tedavilerinden sonra ortaya çıkar. Bunun dışında bazı ilaçlar, nörolojik rahatsızlıklar ve kan hastalıkları da iskemik priapizme yol açabilir.
Priapizm vakası yaşayan erkeklerin cinsel hayatı nasıl etkilenir?
Eğer priapizm sorunu ile acil servise başvuran hastaya 4 saatten önce müdahale edilirse, o zaman genellikle herhangi bir kalıcı cinsel sağlık problemi görülmez. Ancak uzun süren priapizm vakalarında sertleşme bozukluğu ortaya çıkabilir ve kişiler cinselliklerini sürdürebilmek için tedavi almak zorunda kalabilir.
Covid-19’a bağlı oluşan kangren vakalarında uzuv kayıpları yaşanabiliyor. Priapizm vakalarında da cinsel organın kesilme durumu söz konusu olabiliyor mu?
Hayır. Priapism sonrasında eğer kalıcı sertleşme bozukluğu ortaya çıkar ve ilaç tedavileriyle ereksiyon sağlanamazsa, penisin içine protez (mutluluk çubuğu) yerleştiriliyor ve böylece hastaların cinsel yaşamlarının devamı amaçlanıyor. Covid-19 enfeksiyonu sırasında vücutta ortaya çıkan "sitokin fırtınası" adlı tablo, dolaşım sisteminde pıhtılaşma bozukluğuna yol açabiliyor. Bu pıhtılar kan damarlarını tıkayarak inme, kalp krizi, kramplar ve solunum sıkıntılarına yol açabiliyor.
Ülkemizde benzer bir vaka yaşandı mı?
Covid-19 enfeksiyonu sırasında penisi boşaltan damarlardaki pıhtı nedeniyle priapizm tablosu gelişen birkaç yurt dışı vakası bildirildi ancak ülkemizde henüz böyle bir vakaya rastlanmadı. Covid-19 hastalığının tedavisi sırasında kullanılan kan sulandırıcı ilaçlar, priapizm ve diğer pıhtılaşma bozukluğu tablolarının oluşmasını engelliyor.
