5 SORU 5 YANIT | Çocuklar ve Covid aşısı... Ne zaman olacaklar?
Güncelleme Tarihi:
Koronavirüs ile mücadelede aşılama silahına sarıldığımız şu günlerde, çocuklar için de iyi haberler geldi. 16 yaş üstünün ardından BioNTech aşısına 12-15 yaş arası için de FDA onayı geldi. Peki Türkiye'deki süreç nasıl işleyecek? Çocukların aşılanması salgın süreci açısından ne anlama geliyor? Uzmanlar anlatıyor
Covid-19 ile savaşta galip duruma geçebilmenin yolunun hızlı aşılama olduğunu artık hemen hepimiz biliyoruz. Aşılama ile gelen toplumsal bağışıklık, virüsün etkisinin azalmasında en önemli faktör olarak karşımıza çıkıyor. Uzmanlar, toplumsal bağışıklığın kazanılması için ise nüfusunun yaklaşık yüzde 60-70’inin aşılanması gerektiğini söylüyor. Şimdilerde dünyada sadece erişkin nüfus için aşılama devam ediyor derken bazı önemli gelişmeler yaşandı.
Pfizer, 12-15 yaş arasında 2260 çocuğun yer aldığı bir çalışma raporu hazırladı. Rapora göre, BioNTech aşısı bu yaş grubunda, erişkinlerde olduğundan daha güçlü bağışıklık tepkilerini tetikledi. Şirket daha sonra bu çalışmayı Birleşik Devletler Gıda ve İlaç Dairesi’ne (FDA) sundu. FDA, Aralık ayında 16 yaş ve üstü kişilerde kullanım için Pfizer-BioNTech aşısına izin vermişti. Şimdi ise BioNTech aşısının 12-15 yaş arası çocuklarda kullanımına onay verdiğini açıkladı.
Son olarak Telegraph gazetesi Pfizer yetkililerinin İngiltere'de de aynı konuyu gündeme getirdiğini duyurdu. Habere göre, Pfizer'in İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Ajansı'na yaptığı resmi bir başvuru onaylanırsa, bu ülkede de 12-15 yaş arası gençlerin aşılanması söz konusu olabilecek.
- Çocukların aşılanması neden gerekli?
- 12-15 yaş grubunda aşının etkinliği farklı mı?
- Çocukların aşılanması ne kadar öncelikli?
- Çocukların aşılanması salgının seyrini değiştirir mi?
- Ülkemizde çocuk yaş grubu ne zaman aşı olur?
Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Hasan Tezer ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Celal Kurtuluş Buruk, tüm bu soruların ve daha fazlasının yanıtlarını hurriyet.com.tr’ye açıkladı.
Çocuklarda yüzde yüz etkinlik sağlıyor
Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Hasan Tezer, Pfizer/BioNTech’in yaptığı çalışmanın detaylarını, “BioNTech aşısı 12-15 yaş arasındaki 2260 çocuk ile yaptığı çalışmasını yakın zamanda tamamladı. Yapılan çalışmada aşının güvenliği ve etkinliği 16-25 yaş grubu ile karşılaştırıldı. Aşının güvenlik verilerinin 12-15 yaş grubunda 16-25 yaş grubundakilerden çok farklı olmadığı anlaşıldı. Ayrıca çalışmanın sonucunda aşının çocuklarda yüzde 100 semptomatik hastalıktan koruduğu görüldü” diye anlatıyor.
Çalışmanın sonucunun bir hayli iyi olduğundan bahseden Tezer, “Bunlar devam ederken Kanada 12-15 yaş arası çocuklara kullanım için onay veren ilk ülke oldu. Yakın zamanda bu yaş grubunu aşılamaya başlayacaklar” diyor.
Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Celal Kurtuluş Buruk ise “12-15 yaş grubundaki 2260 çocuğa uygulanan Pfizer-BioNTech mRNA aşısı BNT162b2’nin iyi tolere edildiğini, ciddi yan etki oluşturmadığını ve elde edilen etkinliğin bir üst yaş grubu olan 16-25 grubundan daha iyi olduğunu, aşının %100 etkinlik sağladığını duyurdu. Çok muhtemeldir ki bu etkin bağışıklığın kalma süresi de üst yaş gruplardakilerinkinden çok daha uzun olacaktır” ifadelerine yer veriyor.
Çocuklar bulaş zincirinde yer alıyor
Tüm bu çalışma sonuçları oldukça iyi olsa da insanların aklına ilk gelen soru “Çocukların aşılanması neden gerekli?” oluyor.
Prof. Dr. Hasan Tezer, bu soruyu şöyle yanıtlıyor: “Aslında çocuklar bu hastalığı hafif atlatıyorlar. Ama çok nadir de olsa, 1000 çocuktan birinde MIS-C dediğimiz Multisistem İnflamatuar Sendromu gelişebiliyor. Bunun önlenmesi için aşılanabilirler. Bunun dışında çocuklar bulaş zincirinde artık önemli bir pozisyondalar. Bu bulaşıcılık zincirini kesmek için de aşılanmaları önemli olabilir. Çünkü aşılanan kişilerin bulaştırma oranının da azaldığı yönünde bilimsel veriler gelmeye başladı.”
Hürriyet.com.trAşılama yaş grubu iyi dengelenmeli
Çocukların aşılanması ile ilgili merak edilen bir diğer konu da bu yaş grubunun aşılanmaya başlamasının yetişkinlerin aşılanma hızını düşürüp düşürmeyeceği sorusu. Prof. Dr. Celal Kurtuluş Buruk’a göre aşılamanın yaş gruplarındaki dağılımı çok iyi dengelenmeli.
Aşı sağlama sorunu olmayan ülkeler için toplum bağışıklığına erişmek adına çocukların aşılanmaya başlanmasının doğru olacağından bahseden Buruk, “Aşı sağlama sorunu yaşayanlarda öncelik, ölümlerin engellenmesi olacağından aşılamada öncelikli hedef hastalığa karşı daha incinebilir olan yetişkin popülasyon olmalıdır” diyor.
Çocukların aşılanması ile normalleşme hızlanabilir
“Normalleşme ancak toplumun tüm katmanlarının sosyal yaşama katılmaları ile mümkündür. Bu katmanlardan oldukça aktif ve kalabalık bir grubu da okul çağındaki çocuklardır” diyen Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Buruk, 12-15 yaş grubu çocukların aşılanmasının toplumsal hayatın normalleşmesi için olumlu bir adım olacağının altını çiziyor.
Türkiye’de ne zaman?
Çocuklar aşılanmaya başlarsa Türkiye’de bu yaş grubuna ne zaman sıra geleceği de merak konusu. Prof. Dr. Hasan Tezer, Türkiye’de toplumun yüzde 25’ini çocuklar oluşturduğunu söylüyor. Toplumsal bağışıklığı sağlamak için toplumun yüzde 50 ila 70’inin aşılanması gerektiğinin de altını çiziyor,
“Çocukların da aşılanmasıyla toplumsal bağışıklığa katkı sağlanacaktır. Tabii ki çocuklar şimdi aşılanmamalı. Erişkin risk grupları ve aşılanması gereken tüm yaş grupları aşılandıktan sonra çocuklar da artık aşılanma için aday haline geleceklerdir” diyor.
Prof. Dr. Celal Kurtuluş Buruk ise çocukların aşı tarihinin yıl sonuna doğru gelebileceğini söylüyor, “Normalleşme hedefi ile yapılacak aşılama programında her yaş dilimindeki bireyler yakın zaman aralığında aşılanmalıdır. Dolayısıyla çocukların aşılanması aralara alınarak yürütülmelidir. Bu şekilde davranıldığında güvenli bir şekilde okulların açılması da gerçekleştirilebilir” ifadelerine yer veriyor.
Moderna ve Johnson & Johnson da çocuklar üzerinde çalışıyor
Şimdilik çocuklar üzerinde aşılama onayı bekleyen tek aşı Pfizer-BioNTech aşısı. Peki başka hangi aşılar için çocuk çalışması bulunuyor? Prof. Dr. Buruk, aşı şirketlerinin çalışmalarını şöyle özetliyor:
“12-15 yaşları arası acil kullanım onayı şimdilik sadece Pfizer-BioNTech aşısı aldı. Bununla birlikte, 6 ay-11 yaş arası çocuklarda denenen Pfizer-BioNTech aşısının 2 -11 yaş arasında kullanımı için Eylül ayında FDA onayı isteyeceği yazılıyor.
Yine bir mRNA aşısı olan Moderna’nın mRNA-1273 aşısı ile farklı dozlarda 6 ay-11 yaş arası aşı denemeleri başladı. Yaz ortasında ilk sonuçların elde edileceği öngörülüyor.
Şu an 18 yaş üstü için acil kullanım onayı olan Johnson & Johnson tarafından üretilen vektör aşısının da daha küçük yaş gruplarında denendiği biliniyor.”