Güncelleme Tarihi:
Genel sağlığımızın ötesinde özellikle yaz aylarına yaklaşırken yağlarımızı yakmak, metabolizmamızı hızlandırmak için bol su içmemiz tavsiye ediliyor ama birçoğumuz 'Ilık mı içeceğiz soğuk mu? ikilemine düşüyoruz. Peki, gerçekten içtiğimiz suyun sıcaklığı sağlığımız üzerinde ve kilo kaybında etkili mi bir rol oynuyor mu yoksa bunun bir önemi yok mu? Bu sorumuzu alanında uzman isimler yanıtladı.
‘NASIL İÇMEYİ SEVİYORSANIZ ÖYLE İÇİN, ÖNEMLİ OLAN SICAKLIĞI DEĞİL MİKTARI’
Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Murat Baş
-- Suyun sıcaklığı ne olursa olsun su içmek, gün boyunca daha düşük enerji (kalori) alımına destek olur. Özellikle, şekerli içeceklere alternatif olarak su içmek mevcut vücut ağırlığını korumayı kolaylaştırır.
Soğuk su içmek, onu sindirirken fazladan birkaç kalori yakmanıza yardımcı olabilir, çünkü vücudunuzun mevcut sıcaklığını korumak için biraz daha çok çalışması gerekir. Ancak soğuk su içmenin kilo kaybını desteklemesi olası değildir.
Suyu nasıl içmeyi seviyorsanız öyle için. Önemli olan suyun sıcaklığı değil, gün içinde yeterli su içip içmediğinizdir.
Soğuk su ve soğuk içecekler kan damarlarını daraltır ve sonuçta sindirimi kısıtlayabilir. Aynı zamanda sindirim sırasında besin emiliminin doğal sürecini de engelleyebilir. Vücudunuz, vücut ısısını düzenlemekle meşgul olurken, odağı sindirimden sapabilir. Çünkü vücudunuz bu sıcaklığı düzenlemek için enerji harcayarak bunu telafi eder. Ancak, bu durum suyun ne kadar soğuk olduğuna, ne kadar su içtiğinize ve yediğiniz öğünün içeriğine bağlı olarak değişir. Sonuçta, içtiğiniz suyun sıcaklığı hayati bir değişime neden olmaz. Yani aslında metabolizma hızını artırıyor ama, attığınız taş ürküttüğünüz kuşa değmez sözü gibi o kadar küçük bir katkıdır ki, yağlarınızı yakmanıza neden olmaz.
-- Su içmek sindirim sisteminin hareketli kalmasına yardımcı olur. Su, midenizden ve bağırsaklarınızdan geçerken, vücut atıkları daha iyi ortadan kaldırabilir. Bazıları sıcak su içmenin özellikle sindirim sistemini harekete geçirmek için etkili olduğuna inanıyor. Bunun açıklaması; sıcak suyun, yediğiniz ve vücudunuzun sindirmekte zorluk çekmiş olabileceği yiyecekleri de çözebileceği ve dağıtabileceğidir. Bu faydayı kanıtlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır, ancak bir çalışmada ameliyattan sonra ılık suyun bağırsak hareketleri ve gaz atılımı üzerinde olumlu etkileri olabileceğini göstermiştir. Bu arada, sıcak su içmenin sindiriminize yardımcı olduğunu düşünüyorsanız, bunu bir çare olarak kullanmanın bir zararı yoktur.
-- Sonuç olarak önemli olan içme suyunun sıcaklığı değil yeterli miktarıdır. Yeterli su içmek, hücrelerinize besin ve oksijen taşınmasına yardımcı olabilir. Bakterilerin ve zararlı toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olur. Uygun sindirim ve kabızlığın önlenmesi için günlük yeterli su içmek şarttır.
‘SUYUN DERECESİ İŞİN TUZU BİBERİ’
İç Hastalıkları Uzmanı. Dr. M. Akif Öztürk
-- Kilo kaybı günümüzde birçok kişinin ilgilendiği bir konu. Canlılığın yapıtaşı olan suyun da tüketimi ile sadece sağlıklı ve dengeli beslenme ile değil aynı zamanda kilo kontrolü arasında ilişkiler mevcut. Su sıcaklığının kilo kontrolü üzerine farklı etkileri mevcuttur. Sıcak su bağırsak ileti sistemini uyararak sindirimi hızlandırır. Bunun yanında soğuk su içtiğimizde vücudumuz ideal sıcaklığına ulaşmak için ekstra kalori harcar.
-- Ilık ve sıcak su midede daha uzun süre durduğu için mideyi daha fazla işgal edecek ve çabuk acıkma hissini baskılar. Fakat sadece sıcak su içelim kilo kontrolü sağlayalım gibi durum söz konusu değildir. Unutmayalım ki iştahı etkileyen insülin direnci gibi birçok faktör söz konusudur.
-- Yağ yakmadaki ana etken durum fiziksel aktivite ve kalori açığıdır. Su sıcaklığı bu işin tuzu biberi gibidir. Önemli olan yeteri miktarda su alımıdır ancak sıcak suyun yağ moleküllerinin sindirimini kolaylaştırdığı biliyoruz.
2006 yılında 'The Journal of Clinical Endocrinolojy and Metabolism'de yayımlanan bir çalışmaya göre su sıcaklığının kalori yıkımında etkili olmadığı bildirilmiş. Yani soğuk su içenlerle ile sıcak su içenlerin harcadığı kalori arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.
Soğuk su içtiğimizde vücudumuz ekstra kalori harcar. Alınan soğuk suyu vücudumuz ideal sıcaklığına ulaştırmak için bardak başına ekstra yaklaşık 8 kalori yaksa da bu durum günlük alınan ve verilen kalori miktarı düşünüldüğünde yeteri kadar önemli bir miktar değildir.
-- Tüketilen suyun sıcaklığının artırılması ile metabolizma hızı da artar ancak burada aşırı sıcak su içilmemesi gerekir. Çünkü sıcak su ile maalesef ağız boşluğu dil damak mide borusu yaralanmaları görülebilir. Hatta uzun süreli sıcak gıdalara ve suya bağlı olarak oluşan tahribat ile yemek borusu kanserlerine de yatkınlık artabilmektedir. Yine aşırı soğuk su ile de diş, diş eti hasarları ile diş, boğaz ağrıları görülebileceği unutulmamalıdır.
Burada suyun sıcaklığından ziyade yeteri kadar alınıp alınmaması önemlidir.
-- Kilo kaybından bağımsız olarak sağlıklı bir yaşam düşünüldüğünde yaşa, kiloya ve boya göre hatta bulunduğumuz yerin sıcaklığına göre günlük alınması gereken su miktarı farklıdır. Genel olarak tavsiyem yemeklerden en az 15 dakika önce veya yemekten en az 30 dakika sonra su tüketiminin yapılması ve suyun normal oda sıcaklığında tüketilmesidir.
Europan Journal of Nutrition’da yayınlanan bir makalede kadınlarda günde 2,3 litre, erkeklerde 3,3 litre su içiminin metabolizmayı hızlandırdığı ve kilo kontrolünde önemli olduğu belirtiliyor.
ILIK SU TOKLUK YAPARAK, SOĞUK SU KALORİ YAKARAK KİLO VERMEYİ HIZLANDIRIR
İç hastalıkları uzmanı Uzm. Dr. Aytaç Karadağ
-- Suyun hem ılık hem de soğuk içimi kilo kontrolünde farklı avantajlara sahiptir: Ilık içimi tokluk yaparak; soğuk su içimi kalori harcamayı artırarak kilo verimini hızlandırır.
Aslında soğuk su genel olarak metabolizmayı hızlandırdığı için kalori yaktırır. Bilinenin aksine soğuk su içimi daha fazla kalori yaktırır, ılık su içimi ise tok tutar. Soğuk suyu vücudumuz kendi nötral ısı dengesine ulaştırmak için enerji harcar. Bu da ekstra kalori kaybettirerek kilo kaybedilmesinde avantaj sağlayabilir.
-- Güne yayarak kilo başına günde 33 ml su içimi soğuk da olsa sıcak da olsa ılık da olsa kilo verdirir. Bununla birlikte sıcak su kilo kontrolü açısından daha uygundur. Çünkü sıcak su midede daha uzun kaldığı için; soğuk suya nazaran daha fazla tok tutar. Bu nedenle sabahları aç karnına ılık su içilmesi önerilir.
Suyu gün içine yayıp; susama hissi olmadan tüketildiğinde ve suyu limon, nane gibi bitkilerle canlı su haline getirip tüketildiğinde daha etkili olduğunu biliyoruz. Mide asidini seyreltip sindirim zorluğu yapıp kilo vermeyi engellememesi için yemekten 30 dakika önce ve yemekten sonraki 2 saatlik zaman diliminde mümkün olduğunca su içmemeye özen göstermeliyiz.
İç hastalıkları uzmanı Uzm. Dr. Aytaç Karadağİç hastalıkları uzmanı Uzm. Dr. Aytaç Karadağ
Geçtiğimiz yıllarda yapılan bir araştırmada en ideal ılık suyun sıcaklığı 54-71 °C saptanmış. Bu sıcaklıkta bir su içtiğimizde bedenimizde neler olduğuna bakalım:
Sindirimi kolaylaştırır: Su mide ve bağırsaktan geçerken vücut atıklarını daha rahat uzaklaştırır. Aynı zamanda sindirimi zor olan gıdaların hazmını da kolaylaştırır. 2016 yılındaki araştırmada ameliyattan sonra ılık su içiminin bağırsak hareketleri ve gaz atımı üzerinde olumlu etkisi kanıtlandı.
Kabızlığı engeller: Kabızlığın sık nedenlerinden biri susuzluktur. Düzenli olarak su içildiğinde dışkı yumuşar ve de daha rahat sindirim kanalından geçer.
Detoks kapasitesini artırır: 2020 yılındaki çalışmada daha fazla su içenlerde kandaki atık maddelerin böbreklerden daha kolay atıldığı gösterildi.
Cilt kuruluğunu engeller: Kadınlarda günde 2,3 litre, erkeklerde 3,3 litre su içimi cildin nem dengesini ayarlayıp cilt kuruluğunu engeller. Bu amaçla soğuk su daha etkili bulunmuş.
Uykuyu kolaylaştırır: Gece ılık duş alıp; sıcak su içip yatıldığında bedensel ve ruhsal gevşeme yapıp, dinlendirici uykuya daha rahat dalmanızı sağlar.
Nöropsikiyatrik hastalığı azaltır: 2009 yılındaki çalışmada ılık su içiminin beyin aktivitesi ve ruh halini iyileştirebileceği gösterildi. Bu araştırmaya katılan insanlarda beyin aktivitelerinin arttığı ve kaygıların azaldığı saptandı.
Stresi azaltır: 2014 yılında yapılan başka bir çalışmada daha az su içenlerde sakinlik, memnuniyet, huzur gibi duyguların azaldığı saptandı. Ruhsal dinginlik için susamadan su içilmesi önerilir.
Titremeyi azaltır: Soğuk ortamda vücut doğal tepki olarak ısı oluşturmak için titremeye başlar. 2017 yılındaki araştırmada ılık su içiminin titremeyi azalttığı gösterildi. Denekler, donma noktasının biraz üzerinde olan suyla dolaştırılan takım elbiseler giydiler, ardından 52°C'ye varan sıcaklıkta su içtiler. Bu çalışmada sıcak suyu hızlı bir şekilde içmenin, deneklerin vücut ısısını korumak için daha az çaba harcamasına yardımcı olduğunu buldu. Soğuk koşullarda çalışan veya egzersiz yapan insanlarda ılık su içimi vücut ısısını koruma ve titremeyi önleme adına faydalı olabilir.
Soğuk algınlığını hızlı iyileştirir: 2008 yılındaki araştırmada çay gibi sıcak içecek içilmesi burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı ve yorgunluk şikayetlerinin daha hızlı düzelmesine neden oldu. Sıcak içecek bu çalışmada ılık sudan daha etkili bulundu.
Migreni engeller: 102 hastalık çalışmada günde 1,5 litreden fazla su içiminde migren semptomları azaldığı gösterildi. Beyin susuz kaldığında baş ağrısı daha sık ve daha şiddetli olur.
Bazı insanlar soğuk su içmenin uzun vadede sağlığımızı kötü etkileyeceğine, çünkü mideyi kasıp yemekten sonra sindirimi zorlaştırdığına inanır. Geleneksel Çin tıbbında da sıcak yemekle soğuk su içmenin dengesizlik yarattığına inanılır. Bu nedenle Çin kültüründe yemekler, ılık su veya sıcak çay ile servis edilir. Sadece Çin’de değil, dünyadaki diğer birçok ülkede de aynı kültür vardır.
‘BİLİMSEL TEMELİ ZAYIF’
İç Hastalıkları uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kocakaya
Nefes ve ter ile su kaybının özellikle arttığı yaz aylarında, ek bir hastalığınız yoksa bol bol su içmeli. Açık havada güneş altında çalışıyor ya da egzersiz yapıyorsanız bu özellikle önem taşır.
İçme suyu sıcaklığı sağlıklı bir erişkinde, kişinin tercihine göre 0-40 derece arasında istediği sıcaklıkta olabilir. Eski ayurvedik konseptler sıcak – soğuk dengesine çok önem verse de bunların bilimsel temeli ya yok ya da çok zayıf. Ve yine biliyoruz ki sıcaklığı ne olursa olsun içilen suyun ideal sıcaklığa ısıtılması ya da soğutulması, ağızdan yutağa, oradan da yemek borusu ve mideye yolculuk sırasında hızla yapılır.