Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE, yaşadığı deprem felaketinden sonra müthiş bir yardımlaşma ve dayanışmaya imza attı. İnsanlar mesajlaşma ağları ve sosyal medyadan hızla organize olurken dijital ortamda bu yardım etme isteğini suistimal eden dolandırıcılar ortaya çıktı. Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan depremin başından bu yana dolandırıcıların pek çok farklı yöntemle yardımsever insanları suiistimal ettiğini anlattı. Eraslan, deprem döneminde dijital dolandırıcıların üç yöntemle insanları ağına düşürmeye çalıştığını gözlemlediklerini söyledi:
ÜÇ FARKLI YÖNTEM
“Depremin ilk gününden itibaren dijital dolandırıcılar çeşitli yöntemler denemeye başladı. Bizim gözlemimiz üç farklı yöntem denendi. Birinci yöntemde dolandırıcılar yardıma ihtiyacı olan bir depremzedeymiş gibi yapıp insanlardan yardım istedi. Biz buna ‘oltalama’ yöntemi diyoruz. Yardım talep ederken bir link gönderdiler. Bu linklerin WhatsApp gruplarında çokça paylaşıldığını gördük. Akraba, iş, apartman gruplarında bu linkler paylaşıldı. Tıkladığınızda ise telefonunuzdaki tüm bilgileri görebilen fidye yazılım telefonları ele geçirdi. İnsanlar hızlı olmak için, ihtiyaçlara bir çare olmak adına çırpınırken bu ahlaksızların tuzaklarına düştü.”
ZARARLI YAZILIM UYARISI
İkinci yol olarak sahte sitelerin kurulduğunu belirten Eraslan, “İsmi devletin resmi internet sitelerine benzer isimlerle dolandırıcı siteler kurdular. O sitelere girdiğinizde de telefonunuza zararlı yazılımlar yükleniyor” değerlendirmesini yaptı. Bir diğer yöntem ise ihtiyacı olmayan kişilerin IBAN adreslerini ihtiyaç sahibiymiş gibi yaygınlaştırması oldu. Eraslan, “Örneğin İzmir’de, İstanbul’da yaşayan; depremzede olmayan birisi ‘evimi kaybettim’ deyip IBAN’ını yolluyor, herkes güvenip, para gönderiyor. Bu dönemde gruplarda o kadar çok IBAN adresi paylaşıldı ki maalesef ihtiyacı olan ve olmayan birbirine karıştı” ifadelerini kullandı.
HANGİ ÖNLEMLER ALINABİLİR
ERASLAN dijital dolandırıcılardan korunmak için dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıraladı:
- Tanıdık olmayan, referanssız WhatsApp gruplarına girmeyin.
- Telefonlarınızın güvenlik duvarlarını aktive edin, şifreleri güvenlikli hale getirin, antivirüs programlarınızı güncelleyin.
- Genel kullanıma açık wi-fi hatlarından banka hesaplarınıza girmeyin.
- Dijital dolandırıcıların en sevdiği ortamdayız. Sahte kripto para hesaplarına karşı dikkatli olun.
- Devlet kurumlarının açıklamalarını iyi dinlemek, yaptığımız yardımların doğru yere gideceğinden emin olmamız lazım.