Güncelleme Tarihi:
Çin'in başta Bitcoin olmak üzere kripto paraların hızlı yükselişini kırmak için attığı adımlar peş peşe ve güçlenerek geliyor. Geçtiğimiz ay neredeyse 60.000 dolarlık zirvesine ulaşan Bitcoin, geçen haftayı 36.000 dolar civarında kapattı ve uzmanlar bu düşüşte Çin'in hamlelerinin önemli payı olduğunu belirtiyor. Üstelik analistler bunun devamının geleceğini ve Çin'in kripto paralar üzerindeki baskıyı daha da artıracağını düşünüyor.
Önce Mayıs ayında Pekin hükümeti finans kuruluşlarına kripto yasağı getirdi. Bu karar kripto paraların değerine büyük zarar verdi. Ardından Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi, Bitcoin işlemleri ve madenciliğine yönelik kısıtlama çağrısı yaptı. Çin'in finansal riskleri önleme konusunda kararlı olduğunu belirten komitenin açıklamasının ardından kripto paralar bir kez daha değer kaybetti.
Ardından geçtiğimiz hafta sonu Çin'in Twitter'ı olarak bilinen sosyal medya platformu Weibo üzerinde kripto paralarla ilgili paylaşımlar yapan çok sayıda kullanıcının hesabı kapatıldı. Söz konusu kullanıcıların paylaşımlarına ulaşmak isteyen takipçiler, hesabın "ilgili yasaları ve kuralları ihlal ettiği" gerekçesiyle kapatıldığına yönelik bir uyarıyla karşılaştı.
Kapanan hesaplardan birinin sahibi Professor Hash kullanıcı adıyla yeni bir hesap açarak, "Yıllardır kullandığım hesap aniden kapandı. Ama bence sorun değil, bugün er ya da geç gelecekti" yazdı.
"Woman Dr. bitcoin mini" kullanıcı adıyla tanınan bir kullanıcı, asıl hesabının kapatılması üzerine yedek hesabından, "Bugün kripto kanaat önderleri için Kıyamet Günü" paylaşımını yaptı.
ÇİNLİ ELON MUSK'A YER YOK
Kripto para haberlerinin yayımlandığı bir içerik sitesinin yöneticisi olan gazeteci Colin Wu, Twitter'da yaptığı paylaşımda, "Bu hesapların toplam takipçi sayısı 5 milyondan fazla ve Çinli küçük yatırımcılar üzerindeki etkileri Elon Musk'tan az değildir" dedi. Wu, "Çin hükümetinin engellediği hesaplar temelde yatırım tavsiyesi veriyor ve küçük yatırımcılara kripto para satıyor" ifadelerini kullandı.
Liyan Danışmanlık kurucusu, blok zinciri ve kripto para uzmanı Benjamin Gu ise South China Morning Post'a yaptığı açıklamada, alınan kararın amacının "yatırımcıları yanlış yönlendirmelerden korumak" olduğunu belirtti.
Konuyla ilgili bir açıklama yapmayan Weibo, 2019'da da benzer bir hamle yaparak kripto para piyasası Binance'in kurucularından Yi He'nin, Warren Buffet'la yediği bağış yemeğiyle tanınan ünlü kripto para yatırımcısı Justin Sun'ın ve sahibi olduğu blok zinciri platformu Tron'un hesaplarını engellemişti. Ülkede faaliyet gösteren üç büyük kripto para piyasası Binance, Huobi ve OKEx'in hesapları da Mart ayında askıya alınmıştı.
'İLLEGAL' İLAN EDİLECEK
Reuters'a konuşan New York Üniversitesi Hukuk Profesörü Winston Ma ise, "Hükümet Çin kripto piyasasında Çinli bir Elon Musk'ın var olamayacağını açık açık ifade ediyor" dedi.
"The Digital War" (Dijital Savaş) isimli kitabıyla da tanınan Ma, Çin yüksek mahkemesinin kripto madenciliğini ve ticaretini Çin'in ceza yasasıyla ilişkilendiren bir içtihat yayınlama hazırlığı içinde olduğunu da sözlerine ekledi.
Ajansa konuşan bir mali piyasa düzenleyicisi de benzer bir yorum yaptı. Düzenleyici, söz konusu içtihadın Bitcoin ticareti yapan şirketlerin kanunen "illegal operasyon" olarak tanımlanmasını sağlayacağını ve yaşanan hukuki boşluğu ortadan kaldıracağını söyledi. Çin'de şu ana kadar belirlenen kripto paralarla ilgili tüm kurallar yürütme makamları tarafından yayımlandı.
BİR YANDA OLUMSUZ YAYINLAR, BİR YANDA YERLİ KRİPTO PARA HAZIRLIĞI
Weibo'daki hesaplar kapanırken, Çin medyasında kripto paralar hakkındaki olumsuz yayınlar da hız kazandı. Ülkenin resmi haber ajansı Şinhua'da kripto bağlantılı dolandırıcılık olaylarıyla ilgili bir dizi haber yayınlandı. Devlet televizyonu CCTV de kripto paraların karaborsa ticaretinde, kara para aklamada, silah kaçakçılığında, kumarda ve uyuşturucu ticaretinde kullanılan ve denetlenmeyen bir varlık olduğunu duyurdu.
Hatta perşembe sabahı Kamu Güvenliği Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada kripto paraları kara para aklamak için kullandıkları suçlamasıyla 1100 kişinin gözaltına alındığı duyuruldu. Kripto paralar aracılığıyla kara para aklayan 170 örgüte operasyon düzenlendiğini ifade eden Bakanlık, suçluların akladıkları paranın yüzde 1,5 ila 5'ini komisyon olarak aldıklarını bildirdi.
Çin Ödeme Birliği'nden yapılan açıklamada da sanal para birimlerini kullanarak işlenen suçların sayısında artış olduğu belirtildi. Açıklamada, kripto paraların isimsiz, kolay erişilebilir ve küresel olması nedeniyle sınır ötesi para aklama faaliyetleri için önemli bir kanal olduğu ifade edildi.
Bütün bunlar yaşanırken, Çin Merkez Bankası da ülkenin yerli kripto parasının piyasaya sürülmesi çalışmalarını hızlandırdı. Şu an test aşamasında olan Çin kripto parasının çok yakında yatırımcılara sunulması bekleniyor.
ÇİN'İN DERDİ KENDİ KRİPTO PARASINI YAYMAK
Peki Çin'den peş peşe gelen bu hamleler Bitcoin'in ve diğer kripto paraların değerini orta ve uzun vadede nasıl etkileyecek? Bu soruyu Tim Danışmanlık Kurucu Ortağı Dr. Vedat Güven ve Kriptomeda Kurucusu Eray Dengiz ile masaya yatırdık.
Çin'in uluslararası ticarette ve siyasette ağırlığını artırmak istediğini belirten Güven, Çin Merkez Bankası'nın kendi kripto para birimi dijital yuan/renminbi'nin (e-RMB) kısa vadede yaygınlaşmasını kolaylaştırmak ve Bitcoin'in yarattığı rekabeti ortadan kaldırmak amacıyla bu adımları attığını hatırlattı.
Dengiz de Çin'in yaklaşık 7 yıldır kendi dijital parası üzerinde çalıştığını ve dünyanın en büyük madencilik faaliyetlerini yürüttüğünü vurgulayarak, "Kripto paralara dair negatif eylem beklentileriyle piyasada olumsuz hava esmesine sebep olan da yine Çin. Bu paradoksun piyasaya etkisi, insanlar 'Kripto varlıklar Çin’den büyüktür' diyene kadar büyük olur. O zamana kadar yeni düşüşler ve çalkalanmalar görebiliriz" dedi.
Dengiz Weibo'daki Bitcoin operasyonun kripto paralar açısından değil ama yatırımcıların kararları açısından anlamlı bir hamle olduğunu da sözlerine ekledi.
WEIBO'NUN KARARI ŞAŞIRTICI DEĞİL
Kararın şaşırtıcı olmadığını ifade eden Dengiz, "Kripto paralar üzerinde bu derece merkezi ve kontrolcü bir ülkenin etkisinin büyüklüğü esas şaşırtıcı olan. Weibo'nun kararı, Çin'in yasaklarına aşina olmayan yeni kullanıcılar için çok şey ifade etmiş olacak ki, piyasanın tek bir haberle çalkalanmasına tanık olduk. Weibo'nun bu hamlesinin Çin'in atacağı adımların, yasaklamaların meydana getireceği atmosferi kullanıcıların doğrudan teneffüs etmesini sağladığını söyleyebiliriz" dedi.
Güven ise Çin'de Bitcoin madenciliğini yasaklanmasının ardından Weibo'daki fenomen hesapların da yasaklanmasının etkisinin günlük fiyat hareketlerinin ötesine geçemeyeceğini belirterek önemli bir noktanın altını çizdi:
"Bugünlerde bir iki kötü haber daha gelirse, en sağlam destek seviyesi olan 30.000-32.000 aralığına kadar götürür bizi. Ancak kötü haberlerin sona ermesi durumunda da ibre tersine döner. Önce 39.000 dolar, ardından oralarda doğacak kurumsal taleple birlikte 42.000 doların üstünü görmek mümkün."
KRİPTOLARA DAİR OLUMLU HAVA SÜRÜYOR
Dengiz de kripto paralarla ilgili olumlu havanın sürdüğünü ve bu varlıkların hayatımıza daha fazla entegre olmaya başladığını hatırlatarak piyasaların zamanla rayına oturacağını ifade etti. Dengiz, şöyle devam etti:
"Özellikle Bitcoin'in rakamı uzun zamandır 30.000-32.000 seviyelerine yerleşti. Zaman zaman yükselip düşmesini piyasadaki analistler normal olarak yorumluyor. Daha sert düşüşler olur mu göreceğiz, fakat özellikle üçüncü çeyrek gibi kripto paraların daha oturaklı bir piyasa rakamına ulaşacağını düşünüyorum."
Diğer yandan Çin'in madenciliği yasaklamasının da orta vadede Bitcoin'e yarayacak bir durum olduğunu vurgulayan Güven, "Çin hükümeti uzun zamandır madencilere zorluk çıkarıyordu. Madencilerin dışarı gitmesi, madenciliği hem rahatlatır ve 16-17 Çinli madencinin elindeki hash gücünün bir miktar daha dağıtılmasını sağlar" diye konuştu.
Güven, Çin'den kaçan madencilerin Kazakistan ve ABD ile müzakerelerini sürdürdüğünden de bahsederek önümüzde 2 aylık bir taşınma operasyonu olduğunu ifade etti. Google'ın madencilik ve benzeri faaliyetlere yönelik 2 yıl önce getirdiği reklam yasağını bu hafta başında iptal ettiğini de hatırlatan Güven, bunun da Bitcoin'in değeri için olumlu etkiler yaratabilecek bir gelişme olduğunu söyledi.