Güncelleme Tarihi:
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 24 Şubat’ta ekranların önüne geçip Ukrayna topraklarına gireceklerini açıkladığı günden beri tüm dünya patlak veren savaşı takip ediyor.
Dünya çapında milyonlarca insan savaşı protesto etmek için sokaklara inerken cesur Rus vatandaşları da hükümetin aldığı işgal kararına karşı çıktı ve başta Moskova olmak üzere tüm ülkede büyük şehirlerin meydanlarında ‘Savaşa Hayır’ diye haykırdı.
Öte yandan savaş karşıtı Ruslar Putin rejiminin siyasi protestolara gösterdiği tahammülsüzlükten nasibini almaya çoktan başladı. Ülke çapında binlerce kişi gözaltına alındı ve eylemlerde polisten şiddet gördü. Üstelik Rusya’da yeni çıkarılan yasalar yüzünden bu insanların birçoğu 15 yıla varan hapis cezalarıyla karşı karşıya kalabilir.
ÖZEL ŞİFRE OLUŞTURDULAR
Rusya, savaşın başlamasından beri bir kısım yasakları da devreye soktu ve zaten çok sıkı şekilde denetlenen sosyal medya kullanımı giderek daha da köşeye kıstırıldı. İnernet sansürü ve sosyal medya paylaşımlarıyla ilgili badireyi atlatmak ve özgürce haberleşmek isten Ruslar ise buna oldukça çarpıcı ve eğlenceli bir çözüm buldu.
24 Şubat’tan itibaren sosyal medyada ve mesajlaşma uygulamalarında birdenbire tuhaf bir imaj belirmeye başladı: Ünlü Rus şair Puşkin’in bir resmi, 7 rakamı ve birkaç sıra yürüyen adam emojisi’nden oluşan bu ilginç karışım kulaktan kulağa yayılınca herkesin merak konusu haline geldi.
Rusya’yı iyi bilenler için bu şifreyi çözmek çok da zor değil. Ancak bilmeyenler için anlamı şöyle özetlenebilir: Bu görsel Moskova’nın en ünlü meydanlarından ve buluşma noktalarından biri olan Puşkin Meydan’ını simgeliyor.
7 rakamı da haliyse buluşma saati için bir ipucu. Birçok yürüyen adam emojisi’nden oluşan sıra ise protesto eyleminin görselleştirilmiş hali.
RUSYA SOSYAL MEDYAYI ENGELLİYOR
Bu emoji önceki yıllarda da başka konularda protestolara katılmak isteyen Rusların sıklıkla kullandığı bir görsel aslında. Üstelik insan hakları kuruluşlarına göre Rus hükümeti bu gerçeğin farkında; yani gerçekte buna bir şifre demek oldukça zor…
Peki neden insanlar yine de bunu yapma gereği hissediyor? Rusya’da 2014 yılından beri sokaklara taşınan eylemler hükümet tarafından yasaklandı. Bu eylemlere katılıp gözaltına alınmak ilk seferde 15 gün, eğer tekrarlanırsa ise 5 yıl hapis cezası anlamına gelebiliyordu. Şimdi ise savaş koşullarıyla birlikte güncellenen yasalar bu hapis cezası süresinin 15 yıla kadar uzamasına sebep olabiliyor.
Hal böyle olunca da, her şeye rağmen meydanlara inip Putin rejimini eleştirenler bu tür şifreli mesajlaşmalara gerek duyuyor. Zira eylem sırasında telefonunuz polis tarafından incelenir ve yazışmalarınız okunursa bunların da suç teşkil etme ihtimali büyük.
HERKES DURUMDAN HABERDAR
“Hadi, bir yürüyüşe çıkalım.”, “Neden şehir merkezine gidip gezmiyoruz?”
Bunlar eyleme giden kişilerin birbirlerine yazdıkları mesajlardan sadece ikisi. Hatta iş öyle bir hale gelmiş ki artık bu yazışmalar birer şaka malzemesine dönüşmüş durumda. Ancak Rusya’da katıldığınız eylemleri kendi aranızda yazışmaktan çıkarıp sosyal medyadan paylaşırsanız durum oldukça tehlikeli hale gelebilir.
Bunu yapan kişilerden biri olan Alex, eylemin ertesi sabahında kız arkadaşının evinden yaka paça alınarak polis merkezine götürülmüş ve yaptığı eylemlerin tek tek listelendiği bir belge imzalamaya zorlanmış. Üstelik birkaç gününü de nezarethanede geçirmek zorunda kalmış.
24 Şubat’ta bir tweet atarak “Epeydir şehir merkezinde şöyle güzel bir gezintiye çıkamamıştım.” diyen bir kadın ise bu paylaşımından birkaç gün sonra trene binerken tutuklanmış. Kadın, yakalanmasının etrafta kurulu olan kameralar ve yüz tanıma sistemleri sebebiyle gerçekleştiğini düşünüyor.
CEZASI ÇOK BÜYÜK
Rusya’da savaşın başlamasından beri 14 binden fazla kişi savaş karşıtı gösterilere katılmak suçuyla gözaltına alındı. Bu kişilerin birkaç saat ile birkaç gün arası sürelerde gözaltında tutulduğu tahmin ediliyor.
Yeni yasalarla birlikte bu sayının artmasından endişe ediliyor. Sosyal medyaya getirilen kısıtlamalar ve birçok siteye ulaşımın engellenmesiyle birlikte Rusya’dan yollanan savaşla ilgili ya da savaş karşıtı paylaşımların sayısı da giderek azalıyor.
Ortaya çıkan gizemli sembolün bu kadar yayılmasının ve dünya medyasına bile haber olmasının sebebinin ise Rusların artık tüm paylaşımlarını özel mesaj kanallarından gerçekleştirmesine bağlanıyor.
BU VİDEO İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR