Rusya'nın İHA üretiminde skandal iddia: İnsan ticareti mi yapılıyor?
Güncelleme Tarihi:
Rusya'ya getirilen Afrikalı kadınlar, İHA üretimi için çalıştırıldıklarını ve vaat edilen işlerin gerçek olmadığını iddia etti. Sosyal medya üzerinden bulunan kadınlar, uzun çalışma saatleri, düşük ücretler ve gözetim altında yaşamaya zorlandıklarını belirtti. Kadınlar, sağlık sorunları yaşadıklarına değinirken BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, bu durumun insan ticareti olabileceğine dikkat çekti.
Rusya'nın Tataristan bölgesine çalışmak için giden Afrikalı kadınlar, vaat edilen işin aksine insansız hava aracı (İHA) üretimi için kandırıldıklarını iddia etti.
Associated Press’te (AP) yer alan habere göre, sosyal medyada çıkan reklamlara inanan Afrikalı genç kadınların, oynadıkları 100 kelimelik Rusça testini tamamlamaları karşılığında bedava uçak bileti, bir miktar para ve Avrupa’da macera vaat edildi.
Ancak Rusya’nın Tataristan bölgesine varan kadınlar, otelcilik veya toplu yemek hizmetlerinde çalışmak yerine Rusya için İHA üreten bir silah fabrikasında çalışacakların öğrendi.
AP’ye konuşan bazı kadınlar, sürekli gözetim altında uzun saatler geçirdiklerinden, ödenen ücretlerin ve çalışma koşullarının verilmiş sözlerle örtüşmediğinden şikayet etti. Ciltlerinde yanıklara ve kaşıntılara neden olan kimyasallarla çalıştıklarını belirten bir kadın, “İHA’ların nasıl yapıldığını gerçekten bilmiyorum" diyerek yaşadığı çaresizliği dile getirdi.
AP’nin kadınların İHA ürettiklerini öne sürdükleri fabrikaya yönelik araştırmasında, Moskova’nın silah üretiminin bir kısmıno Tataristan'ın Alabuga Özel Ekonomik Bölgesi'ndeki fabrikada 16 yaşındaki Rus meslek öğrencileriyle birlikte çalışan yaklaşık 200 Afrikalı kadının deneyimsiz ellerine teslim ettiği yer aldı.
Rusya’da çalışacağı hayali ile heyecana kapılan bir kadın ise, havaalanında, uçağın içinde yaşadı ancak havaalanına vardıktan kısa bir süre sonra bunun bir tuzak olduğunu anladı
“Şirket tamamen İHA yapmakla ilgiliydi. Başka bir şey değil” diyen kadın, “Tüm bunları yapmaya başladığım güne pişmanım” ifadesinde bulundu.
200 yılında Tataristan’a iş ve yatırım çekmek amacıyla kurulan fabrika, Ukrayna savaşı başladıktan sonra hızla genişledi ve ek binalar ekterek askeri üretime geçti. Rusya’nın İran’dan İHA aldığı iddia edilen belgelerde de fabrikanın adının geçtiği tespit edildi.
Orta ve Doğu Afrika ülkelerinden getirilen 182 kadının, “fazla beceri gerektirmeyen” kısımlarda çalıştıkları ve “kariyerlerine başlamalarına yardımcı olmak için” işe alındıkları belirtildi.
İHA’ları monte eden bir kadın, fabrika ve yaşam alanları arasındaki mesafeyi tahsis edilen otobüs ile gittiklerini, çok sayıda güvenlik noktasından geçerek işe başladıklarını söyledi.
24 saat korunan yatakhaneleri ve mutfakları paylaşan kadınların, yüz tanıma sistemiyle kontrol edilmelerinin yanı sıra güvenlik kameraları ile izlendiği ifade edildi. Evcil hayvan ya da alkolün yasak olduğu, kendi telefonlarındaki sim kartların yerine yerel sim kartların verildiği ve fabrikaya telefon götürmelerinin yasaklandığı da kurallar arasında yer aldı.
Bir kadın AP’ye, ancak müdürünün izniyle konuşabildiğini, bir diğeri “mesajlarının izlendiğini”, üçüncüsü işçilere işleri hakkında yabancılarla konuşmamalarının söylendiğini, dördüncüsü ise müdürlerinin onları iş arkadaşlarını ihbar etmeye teşvik ettiğini söyledi.
AP’ye konuşan bir işçi kadın, işe alınanlara insansız hava araçlarının nasıl monte edileceğinin ve yoğurt kıvamında yakıcı bir maddeyle nasıl kaplanacağının öğretildiğini söyledi.
Birçok işçinin koruyucu ekipmanlardan yoksun olduğunu belirten işçi kadın, kimyasalların yüzüne küçük iğneler batırılıyormuş gibi hissettirdiğini ve yanaklarında “küçük delikler” oluştuğunu ve bunların şiddetli kaşıntıya neden olduğunu belirtti.
Başlangıçta 700 dolar aylık ücret ödeneceği vaat edilse de daha sonra sosyal medya paylaşımlarında bu miktarın “500 doların üzerinde” olarak değiştirildiği ifade edildi. Bir kadın fabrikada çalışmayı sevdiğini çünkü iyi maaş aldığını, yeni insanlarla tanışmaktan ve farklı bir kültürü deneyimlemekten keyif aldığını söyledi. Ancak görüşülen diğer kadınlar, ücretin yeterli olmadığını ve beklentilerini karşılamadığını öne sürdü.
Bir kadın işçi, aldığı maaşın konaklama, uçak bileti, Rusça dil dersleri, tıbbi bakım ve otobüs ücretleri sebebiyle kesintiye uğradığını altını çizdi.
Fabrika yöneticileri Rus konuşan personel talebinde bulunurken programdan ayrılmak isteyenlerin kendilerine yapılan masrafları geri ödemeleri gerektiği bildirildi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği sözcülerinden Ravina Shamdasani, Moskova'nın Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı BM Sözleşmesi'ne taraf olduğuna dikkat çekerek, Rusya'nın eylemlerinin “işe alımın hileli olması ve amacın sömürü olması halinde insan ticareti kriterlerini karşılayabileceğini” söyledi.
