Daha kenti dönüştüreceğidik?

AN itibariyle Makedonya’nın başkenti Üsküp’teyim sayın okur.
Orada ne işin var dersen, uzun hikaye. Şu kadarını söyleyeyim, yoğun sis nedeniyle 2 gündür bütün uçuşlar iptal. O nedenle kentte ne var, ne yok, bu kadar kazı alanı, heykel, opera binası, kongre merkezi inşaatı nasıl ve neden yapılıyor hepsini öğrenmiş bulunuyorum.

Bir taraftan da tivitter üzerinden memleket takibindeyim. Bizim kentsel dönüşümcülerin neyi dönüştürdükleri bir bir ayyuka çıktı da havaalanı köşelerinde sıkılmaktan kurtuldum. Pek şenlikli, pek eğlenceli.
Bu arada, her okuduğuma habere verdiğim “owww, wouuww, ohaaa” tepkilerinden olsa gerek, yanımdaki sonradan Norveçli olduğunu öğrendiğim adamcağız dayanamayıp soruyor. Pardon, kötü bir haber mi aldınız? Yok diyorum son yıllarda aldığım en güzel haberler. Nasıl yani diyor? Başlıyorum sadece 24 saat içinde memleketimde olan biteni anlatmaya. Norveçli ufak çapta bir enfarktüsün üzerine diyor ki “bunların hepsi 24 saat içinde mi oldu?” (Ne sandın cicim?) Evet diyorum, en sevimli halimle. Az bile, daha yoğun gündemler gördük biz. Adam inanılır gibi değil diyor, bu bizim en az 10 yıllık gündemimiz.
“Ohh be” diyorum içimden ya Norveçli olaydık; havaalanı köşelerinde sıkıl dur.
Konumuza dönecek olursak ey ahali, adamlar yapmış.
Üstelik bizimkiler gibi kentsel dönüşüm adı altında kentsel götürüm değil yaptıkları.
Bir şehri bildiğin baştan yaratmak.

Hem de bakın nasıl?
2010 yılında ana iktidar partisi VMRO-DPMNE, Üsküp’ün kaderini değiştirecek bir proje yapmaya karar veriyor. İsmini de Skopje 2014 (Üsküp 2014) koyuyor. Önce projelendiriyor. Ardından Cumhurbaşkanı, hükümet ve vatandaşın onayına sunuyor. Projenin temeli; Üsküp’ün en büyük meydanlarına, Makedonya’nın tarihini yansıtan dev binalar, katedraller, akıl almaz büyüklükte heykeller, opera binaları, heykellerle bezeli köprüler yapmak üzerine oluşturulmuş. Herkes projede hem fikir olunca sıra AB’den fon almaya geliyor. AB de projeyi onaylayınca başlıyor kentin orta yerinde hummalı bir inşaat. Neredeyse 3 yıl içinde projenin %80’i tamamlanıyor ve bu ay itibariyle son düzlüğe giriliyor.
Peki bugüne dek projeye AB ile birlikte Makedonya Hükümeti’nin harcadığı rakam ne kadar dersiniz? Sadece 500 milyon Euro!
Sadece kelimesini kullandım çünkü; bizdeki kentsel dönüşüm yolsuzluğunun varsayılan çapı ne kadar? 87 milyar Euro!
Yani, kendi yağı ile kavrulan bir halk olan Makedonlar aradaki farkla, Türkiye’nin üzerine ikinci katı çıkıp iki de pantolon dikerlerdi.
Ya da şöyle söyleyeyim; varsayılan bu yolsuzluğun 10’da 1’i ile Türkiye’de kaç şehrin kaderi değişirdi.
Geçmiş olsun.
Not: Görmüş olduğunuz fotoğraflar inşaatı halen süren Üsküp 2014 projesinden. Belki bir ki yıl sora bu kentin adını çok daha sık duyacaksınız.