Barış görüşmeleri için Çanakkale’yi öneriyorum

Bağımsız Filistin devletinin kuruluş sürecini başlatmak ve Ortadoğu’da barışa adım atmak için bir ön toplantı niteliğindeki bu zirvenin yeri belli değil.

Zirvenin tarafsız bir ülkede yapılmasına karar verildi ve bu yazıyı yazdığım sırada henüz bir yer ismi açıklanmamıştı. Ama Ürdün ve Mısır’ın olmayacağı belliydi.

İsrailli diplomatların yer arayışı için çeşitli temaslarda bulunduklarını, Ankara ile de bu konunun görüşüldüğünü duydum.

Benim bir önerim var.

Çanakkale. Evet, ben Çanakkale’yi öneriyorum.

Tarihin iki büyük savaşının, Truva ve Çanakkale savaşlarının mekanı olan bu kent, Ortadoğu barışı için atılacak bu adıma en iyi başlangıç noktası olacak.

Biliyorum. Çanakkale’nin böyle uluslararası toplantılar için alt yapısı yeterli değil. Ve önümüzde sadece bir hafta var.

Ama eğer üçlü zirve Türkiye’de yapılacak olursa en azından bir Çanakkale turu düzenlenebilir. Toplantı Türkiye’de değil başka bir yerde olsa bile, Çanakkale’nin bundan sonraki görüşmeleri ağarlayabilmesi için hemen "Çanakkale dünya barış kenti" projesi hazırlanmalı.

Önümüzdeki dönemde, dünyanın en önemli barış girişimleri bu coğrafyada gerçekleşecek.

Çanakkale bölgemizin, dünya barış kültürüne en iyi örnekleri sunma potansiyeline sahip kenti. Deneyimleriyle, hikayesiyle barışın değerini en sesli biçimde anlatacak olanaklara sahip olan Çanakkale, barış görüşmelerine katılacaklara ilham verecek bir mekan.

Annan Planı İsviçre’de Burgenstock’ta yapılmıştı. Ortadoğu görüşmeleri de neden Çanakkale’de başlamasın?

* * *

ÇARŞAMBA günü İsrail Başbakanı Olmert, bir günlük bir ziyaret için Ankara’ya geliyor. Yedioth Ahronot Gazetesi’nde ilginç bir haber yayınlandı.

Ziyaret sırasında Başbakan Erdoğan’ın İsrail ile Suriye arasında arabuluculuk yapmayı önereceği ileri sürüldü gazetede.

"Ama Başbakan, Türk önerisini kibarca reddetmeyi planlıyor"muş.

Gazete, Dışişleri Bakanı Tzipi Livni’nin, "Suriye’den gelen barış sinyallerinin gizli görüşmelerde ele alınmasından yana olduğunu", çünkü Suriye’nin Hizbullah’a silah tranferine devam ettiğini yazıyor.

Ama "Eğer durum değişirse Olmert, Türkiye’den İsrail ile Esad arasında arabuluculuk yapmasını isteyecek. Bu konuda Erdoğan’a söz verecek" diyor gazete.

Son zamanlarda mutlaka Türkiye’nin bir arabuluculuk rolü oynaması gerektiği gibi bir iddia gelişti. Türkiye önemli, hem de çok önemli bir ülke. Arabuluculuk yapmasa da bölgede büyük etkiye sahip.

Arabuluculuk laflarından ve rollerinden daha iyi bir öneri değil mi barış görüşmelerine olanak sağlayacak her türlü kolaylığın bulunduğu bir ortam sunmak? Çanakkale’yi diplomasi tarihine bir kez daha taşımak?

* * *

ÜÇLÜ görüşmenin yapılıp yapılmayacağı bile belli değil, diyebilirsiniz. Haklısınız, Hamas ve El Fetih’in Suudi Arabistan’ın girişimiyle vardıkları anlaşma çok yönlü olarak tatışılıyor.

Mekke anlaşmasının sonuçlarına göre Hamas, İsrail’i tanımaya yine yanaşmadı. Ama barış görüşmelerine fırsat veren açılımlar var orada. Bu yüzden İsrail anlaşmayı kabul etmese de ret de etmedi. ABD ise Mekke anlaşmasının metnini görüp inceledikten sonra kararını verecek.

Filistin devletinin kuruluşu ve İsrail’in bir Ortadoğu ülkesi olarak komşularıyla barış içinde yaşamasını sağlayacak fırsat yeniden beliriyor gibi.

Provokasyonlar yapılmazsa, başlayacak barış sürecinin her hangi bir dönemindeki anlaşmalarda Çanakkale izi ve adı olmalı diyorum.