ÇÜ Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Eroldoğan, Yetiştiricilik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tufan Eroldoğan ve ekibi, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Ar&Ge Projeleri kapsamında ’Doğu Akdeniz Koşullarında Lagos (Epinephelus aeneus)’un Larval Yetiştiricilik Olanaklarının Araştırılması’ başlıklı projelerini 2 yıl önce başlattı ve yapılan açıklamada, hedefe ulaşılarak başarı sağlandığı kaydedildi.
Uzun yıllar ticari boyutta çipura ve levrek yetiştiriciliği nedeniyle dar boğaz yaşanılan Akdeniz ülkelerindeki yetiştiriciliğe, yeni türler kazandırılmasının planlandığını dile getiren Prof. Dr. Eroldoğan, projenin üreme fizyolojisi, erkekleştirilmesi ve dişi balık gelişimiyle ilgili çalışmaları tamamladıklarını söyledi.
TÜRKİYE’DE İLK
Farklı denemeler yaptıklarını belirten Dekan Prof. Dr. Tufan Eroldoğan amaçlarının Türkiye de ekonomik değeri çok yüksek olan lagos balığının üretimini yaparak larva yetiştiriciliğini başarmak olduğunu söyledi. Projenin hedeflerinden birinin ‘erkekleştirme’ çalışması olduğunu belirten Prof. Dr. Eroldoğan, bunda hedefe ulaşarak başarı sağladıklarını söyleyerek, "Diğer tanklarda bulunan dişi bireylerimizle gelecek yıl bahar aylarında, larva denemeleri ve embriyo çalışmaları yapmayı planlıyoruz. Başvurusunu yaptığımız TUBİTAK projeleriyle de lagos türünün yetiştiriciliğini yapabilecek hale getirmeye çalışacağız. Projemizin en büyük özelliği ise Türkiye de ilk olması" dedi.
ÇÜ Su Ürünleri Fakültesi bünyesinde bir balık yetiştirme havuzu kurulan proje kapsamında yapılan çalışmaları anlatan Prof. Dr. Eroldoğan şunları kaydetti:
"Lagos çok zor yetişen, ancak doğru çalışmalar yapıldığında da bir o kadar da hızla büyüyen bir balık türü. Zor yetiştiği için de, özel sektör bu konuda pek bir atılım yapmıyor. Sadece yavru maliyeti 1 dolar. Her türlü operasyona açık bir balık olmadığı gibi tesis koşullarına alıştırılması da çok zor. Bu nedenle ticari firmalar bu türle çalışma yapmayı düşünmüyor. Ama biz Ar-ge kapsamında daha küçük ölçeklerde bunun üretimini yapabilir miyiz diye projemizi yaptık ve başarıya ulaştık. İşletme koşullarına alıştırılması ve dişi/erkek bireylerin oluşturulması gerçekleşti. Bir sonraki aşamada dişi ve erkeklerden çiftleştirme yaparak larva çalışması gerçekleştirmeyi planlanıyoruz."
Böylece pahalı olan bu balığın daha az bedellerle tüketiciye ulaşması sağlanmış olacak.
14 AYAR ALTIN DEĞERİNDE
En tercih edileni Doğu Akdeniz’in Mersin Narlıkuyu ve İskenderun körfezi bölgesinde avlanan lagos balığının av mevsimlerinde yıllık orntalama fiyatı 70 lira olmasına rağmen, büyük kentlerde 2 katı fiyata müşteri buluyor. Bu nedenle de balıkçılar arasında ’14 ayar altın’ diye değerlendiriliyor.
500 gramdan 20 kiloya kadar balıkçı tezgahlarına gelebilen lagos tava, ızgara ve fırın olarak farklı yöntemlerle pişirilebiliyor.
Bu cins balığın çiftlik üretimi, 7 yıl kadar önce İzmir Dikili’de özel sektöre ait bir işletmede başlatıldı, ancak henüz üretim sağlanamadı.