Dünyada günde yaklaşık 5 trilyon dolar hacimin gerçekleştiği Forex piyasalarında neredeyse tüm ekonomik aktörler işlem yapıyor. İhracat-ithalat yapan şirketlerden dev emekilik fonlarına, yatırım-hedge fonlarından, Merkez Bankaları ve özel bankalara kadar geniş spekturumda kurumlar bu devasa piyasada büyük oranda işlem yapıyorlar. Ancak bu dev piyasanın bir başka büyük aktörü de bulunuyor: Sıradan vatandaşlar…
Forex piyasaları değeri sürekli dalgalanan birçok döviz kuru ve kıymetli madenlerin işlem gördüğü bir piyasa olarak çoğu insanın ‘gözünü korkutan’ bir piyasa olarak dikkat çekiyor. Teknik finans bilgisine haiz olmamak çoğunlukla bu piyasalardan uzak durmanın bir sebebi olarak dikkat çekiyor. Ancak son yıllarda özellikle SPK tebliğinden sonra düzenlenmiş Türkiye Forex piyasalarında lisanslı aracı kurumların destekleriyle birçok vatandaş için forex piyasaları daha erişilebilir hale geliyor.
14 GÜNDE YÜZ MİLYONLARCA DOLAR KAZANDILAR
Aslında bu erişilebilirliğe yönelik dünyadan da çarpıcı örnekler yaşandı. 1980’lerde ünlü yatırımcı Richard Dennis’in yaptığı deney forex piyasalarının aslında vatandaşlara o kadar uzak olmadığının bir göstergesi. Ünlü yatırımcı Richard Dennis Forex’in sıradan vatandaş için de uygun olduğuna dair bir deney yapmaya karar verir. Bu konuyu yakın arkadaşı yatırımcı William Eckhardt ile tartışır. Eckhardt’ın ona karşı çıkması ile Dennis daha da hırslanır ve 23 kişilik denek grubunu oluşturur. Bu grubun ortak özelliği daha önce hiç forex piyasasında işlem yapmamış kişilerden oluşması. Grubun içinde bir güvenlik görevlisi de yer aldı bir denetmen de ve hatta liseden yeni mezun olmuş bir genç de… Dennis bu grubu sadece 14 gün süren bir eğitime sokar. Eğitim para piyasaları, altın piyasaları ve bono piyasaları gibi önemli piyasalarda uzun dönem trendleri takip etmelerine yardım edecek sistemi öğretir. Daha sonra da gerçek paralarla Forex piyasalarında işlem yaptırtır. ‘Kaplumbağalar’ adı verilen bu denek grubu sadece 14 gün içinde yüz milyonlarca dolar kazanır.
Richard Dennis bunun nasıl gerçekleştiğini ise şöyle açıklıyor: Bir kişiye bir sistemi öğretebilirsiniz ama aslolan bir yatırım disiplini sağlamak gerekir. Benim 14 günde yaptığım da bu oldu.
JAPON EV HANIMLARININ DİSİPLİNİ
Dennis’in ‘kaplumbağaları’ bugün somut bir şekilde kendini Japon ev hanımlarında buluyor. Japon ev hanımları bugün Forex piyasasında fenomen haline gelmiş bir yatırımcı grubu. Financial Times’a göre Japon ev hanımlarının yatırım tercihleri bugün küresel finans piyasaların gidişatını belirleyecek kadar bir disiplin içine girdi. Birçok uzman Japon para birimi Yen’in değerini etkileyen en önemli faktörler arasında Japon ev hanımlarının yatırım tercihlerini gösteriyor. Japon ev hanımlarını yakından inceleyen uzmanlar bu yatırımcı grubunun başlangıçta Forex piyasalarında kayıplar yaşadığını ancak zamanla banka ve aracı kurumları ile aralarında bir yatırım disiplini oluşturduklarına dikkat çekiyor.
LİSANSLI ARACI KURUMLAR VATANDAŞLA İYİ İLETİŞİM KURUYOR
Bu disiplin dünyaya örnek olurken Türkiye gibi büyümeye açık Forex piyasalarında da görülüyor. SPK lisanslı aracı kurumlar gerek vatandaşlara yönelik eğitim materyalleri gerekse de kurdukları doğrudan iletişim ile yatırım disiplini oluşturmaya başlıyor.
Kim bilir, belki de bu disiplinle finans piyasalarında Japon ev hanımları gibi Türk ev hanımlarının yatırımcı tercihleri de dikkatle takip edilen bir trend haline gelecek.