İtikafa çeşitli mezheplerde ve tarikatlarda farklı şekilde uygulanmıştır. Örneğin Mevlevilerde toplam 1001 gün süren ''çile'' de itikaf olarak değerlendirilir. 1001 gün boyunca hücre adı verilen odalardan birine kapanan derviş, zamanının çoğunu Allah'ı zikrederek ve ibadet ederek geçirir.
İTİKAF NEDİR VE NASIL YAPILIR?
İtikaf, genellikle camilerde ve mescitlerde gerçekleştirilen bir ibadettir. Belli bir sürede camide kalan kişi, tüm ihtiyaçlarını cami içerisinde giderir. Ancak belli başlı gereksinimlerini karşılamak için camiden dışarı çıkar.
Peygamber efendimiz, Ramazan ayının son on gününü camide geçirirdi. Hz. Muhammed'in sahabesi ve eşleri tarafından da yapılan itikaf ibadeti, farz değil sünnettir. Allah ile daha yakın olmak isteyen mümin kullar itikafa çekilerek, zamanlarının çoğunu ibadet ve zikir ile geçirirler.
İtikaf en fazla 10 gün sürer. En kısa itikafın süresi ise 1 gün olarak belirlenmiştir. Bu ibadet, kulun imanının tazelenmesine, manen arınmasına ve nefsini terbiye etmesini sağlar. İtikaf, kulun dünyaya olan ilgisini azaltır. İç dünyasına ve Allah'a yönelen kul, geçmiş günahları için tövbe eder ve Allah'tan mağfiret diler.
Kadınlar, camilerde itikafa giremez. Fakat evlerinde namaz kılmak ve Kuran okumak için kullandıkları bir odada 1 ile 10 gün arasında itikafa girmeleri dinen caizdir. Bu ibadet sadece Ramazan ayında yapılır. Ramazan ayının son on gününde itikafa girmek ise sünnettir.
İTİKAFA GİRMEK İÇİN NASIL NİYET EDİLİR?
İtikafa girmek için ''“neveytü’l-itikâfe" şeklinde niyet edilmelidir. ''Niyet ettim itikafa girmeye'' şeklinde Türkçe niyet etmek de caizdir.
İTİKAF SIRASINDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
İtikafa girmek için Müslüman ve akıl baliğ olmak gerekir. Aynı zamanda itikafa giren kişinin belli başı şartları yerine getirmesi elzemdir. Bu ibadet esnasında mümkün olduğunca dünya hakkında konuşulmamalı ve ahiret hayatına yönelmelidir. Bu nedenle zikirde olmalı, Allahu Teala, esma-i hüsnadaki en güzel isimlerle anılmalıdır.
İtikaftaki kişi beş vakit dışında sık sık namaz kılmalı ve Kuran okumalıdır. Tefekkür de itikafın şartları arasında yer alır. Kuran'ı Kerim, yavaş yavaş ve tefekkür ederek okunmalı, ayetlerdeki gizli manalar hakkında uzun uzun düşünülmelidir.
Bakara Suresinin 187. ayetinde cami ya da mescitlerde itikafa giren kişilerin dikkat etmesi gereken şeyler bildirilir. İtikafta olan kişilerin eşleriyle cinsel ilişkiye girmesi yasaktır. Bunun dışında yemek, içmek ve uyumak gibi ihtiyaçların tamamı cami içerisinde karşılanmalıdır. İtikaf, aynı zamanda inzivaya çekilmek anlamına geldiği camiye gelen diğer kişilerle mümkün olduğunca az konuşulmalı ve dünya işleriyle ilgilenilmemelidir.
Belli başlı durumlarda itikaf ibadetinin yapıldığı cami ya da mescit terk edilebilir. Örneğin kişi canına ya da malına zarar geleceği endişesini kapıldıysa, camiden dışarı çıkabilir. Tuvalete gitmek ve ihtiyaç duyulduğu takdirde gusül abdesti almak için de camiden çıkılmasında bir sakınca yoktur.