Angajman, bir ülkenin başka bir ülkenin hava sahasını ihlal etmesi ve ya o ülkenin topraklarında tehdit arz etmesi üzerine oluşan askeri tepkinin şartlarının belirlenmesidir. 2012 yılında Türkiye'ye ait F-4 savaş uçağının Suriye tarafından vurulup düşürülmesinin ardından, iki ülke arasındaki angajman kuralları değişmişti.
ANGAJMAN KURALLARI NELERDİR?
Angajman kuralları ise geniş anlamda diplomaside tarafların ilişkilerini yürütürken kullandıkları prosedürleri ifade ederken, askeri anlamda ise bir ülkenin başka bir ülkenin hava sahasını ihlal etme veya ülke topraklarında oluşacak bir tehdide karşı yapılacak askeri tepkinin şartlarını belirlemektedir.
Angajman kuralları kısaltmalar içeren askeri direktiflerdir. Bir başka değişle yetkili bir otorite tarafından çıkarılan ve askeri kuvvetlerin hedeflerini yerine getirirken tabi olacakları kuralları ve sınırları çizen direktiflerdir.
Angajman kuralları ulusal askeri doktrinlerde, tamamlayıcı, emirler, dağıtım emirleri, harekât planları, yürürlükteki direktifler de dâhil olmak üzere çeşitli şekillerde görülür. Bu direktifler, kuvvet kullanımı konusunda yetkilendirme ve sınırlandırmalar içerir.
Değişen angajman kurallarından sonra bugün Kızıldağ mevkiinde Rus uçağının Türkiye hava sahasını ihmal etmesi sonucu düşürüldü.
Başlıca olaylar ise şunlar:
• 3 Ekim 2012: Akçakale ilçesine düşen top mermisi nedeni ile 5 Türk vatandaşının hayatını kaybetmesi üzerine Türkiye, Suriye’de tespit edilen askerî noktaları top atışına tuttu.
• 17 Temmuz 2013: Suriye tarafından açılan ateş sonucunda Şanlıurfa’nın Ceylanpınar ilçesinde bir kişi hayatını kaybetti iki kişi de yaralandı. Yine angajman kuralları gereği Suriye mevzilerine ateşle karşılık verildi.
• 2 Ağustos 2013: Genelkurmay, Ceylanpınar'da Suriye tarafından açılan ateşe karşı ağır makineli tüfek ile “cezalandırıcı mahiyette” karşılık verildiğini açıkladı. Böylece ilk kez aynıyla değil cezalandırıcı mahiyette bir karşılık verilmiş oldu.
• 24 Kasım 2015: Türk F-16'ları Rusya'ya ait bir savaş uçağını Kızıldağ mevkiinde düşürdü. TSK'dan yapılan açıklamada olayın angajman kuralları çerçevesinde yapıldığı açıklandı. Açıklamada Rus uçaklarının 5 dakika içinde 10 kez uyarıldığını da belirtildi.
ANGAJMAN İHLALİ SONUCU DÜŞEN HAVA ARACI