Girişimci ruha sahip lisans öğrencilerini, yeni mühendislik ve tasarım mezunlarını gerçek problemlere çözüm bulmaya davet eden, sürdürülebilirlik odaklı bir yarışma olan James Dyson Ödülü, yeni adaylarını bekliyor. Uluslararası Kazanan ve Uluslararası Sürdürülebilirlik Kazananı icatlarını geliştirebilmelerine olanak sağlamak için 30.000 Sterlin kazanırken, Ödülün yürütüldüğü 30 pazardaki her Ulusal Kazanana 5.000 Sterlin ödül veriliyor.
Tüm mühendislik öğrencilerine, tasarım öğrencilerine ve yeni mezunlarına açık olan ödül, kanser teşhisinden doğal afetlere kadar küresel sorunları ele alan iddialı tasarımlar arıyor. Bir Uluslararası Kazanan ve bir Sürdürülebilirlik Kazananına dünya çapında tanınırlık sağlayan ödülün geçmişteki kazananları arasında; çatışma bölgelerinden yaralıları kurtarmak için bir arazi tipi römork ambulans, klima ihtiyacını büyük ölçüde azaltan geri dönüştürülmüş camdan yapılmış bir boya ve bıçak yaralarından kaynaklanan kanamayı kontrol eden bir cihaz yer alıyor.
Nasıl katılabilirsiniz?
Adaylar James Dyson Ödülü web sitesi üzerinden online başvuru formu aracılığıyla katılabilirler. Başvurular Mart 2024'de açıldı. Katılımcılar icatlarının ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve geliştirme süreçlerini kısaca açıklamalıdır. En iyi icatlar gerçek bir sorunu çözer, net bir şekilde açıklanır, gelişim gösterir, fiziksel prototipleme kanıtı sağlar ve destekleyici görüntülere ve bir videoya sahiptir.
Başvurular, ilk olarak ulusal düzeyde bir jüri ekibi ve Dyson mühendisileri tarafından değerlendiriliyor. Her katılımcı ülke bir Ulusal kazanan ve iki Ulusal ikinci seçerek ödüllendiriyor. Dyson mühendislerinden oluşan bir panel, kazananlar arasından 20 başvurudan oluşan uluslararası İlk 20 listesini seçiyor. En iyi 20 proje daha sonra Uluslararası kazananları seçen Sir James Dyson tarafından inceleniyor.
Kazananlar Ne Elde Ediyor?
Ulusal kazananlar icatlarının gelişiminde bir sonraki aşamaya geçmek için 5 bin Sterlin, uluslararası kazananlar ise 30 bin Sterlin’e kadar para ödülü almaya hak kazanıyor. Teşvik ödülünün yanı sıra medyada görünürlük elde ediliyor. James Dyson Ödülü kazananları açıklandığında, ürün geliştirmeyi ve sosyal çevre edinmeyi desteklemek için kapılar açılıyor. Görünürlük arttığında kazananlar medyadan, kamudan ve endüstri profesyonellerinden daha çok ilgi görüyor.
Geçmiş kazananlar, fikirlerinin hayata geçirilmesinde en değerli katkılardan biri olarak Ödül’ün getirdiği farkındalığın altını çiziyor. Aynı zamanda Ödül’ün, icatlarını ticarileştirenler için bir sosyal çevre ağı da bulunuyor. Ödül’ü kazananların bağlantı kurmaları, deneyimlerini paylaşmaları ve kazananlar arası mentorluk yapmaları için etkinlikler ve fırsatlar yaratılıyor. Yarışmanın bu seneki başvuruları 6 Mart’ta başladı, 17 Temmuz’a kadar devam ediyor.
Türkiye’de James Dyson Ödülü!
2022 yılında Türkiye’de ilk defa düzenlenen ve iki senedir de büyük ilgi gören yarışmanın, 2022 yılı ulusal James Dyson Ödülü sahibi, göğüs fizyoterapi yönteminin, fizyoterapistler veya hasta yakınları tarafından hastalara doğru ve etkin bir şekilde uygulanmasını sağlayan “PhysioCircle” projesiyle Orta Doğu Teknik Üniversitesi Endüstriyel Tasarım Bölümü mezunu ve aynı bölümde yüksek lisans öğrencisi olan Selami Erdoğan olmuştu. 2023 yılında ise James Dyson Ödülü’nün Türkiye Ulusal Kazananı ise yangınları gerçek zamanlı olarak algılayan IoT tabanlı bir sensör sistemi olan, Karbondioksit (CO2) ve sıcaklık seviyeleri yükseldiğinde yetkililere haber vererek yangın yayılmadan önce müdahale etmelerini sağlayan, “ForestGuard2.0” projesiyle Bilgi Üniversitesi’nden Suat Batuhan Esirger oldu. ForestGuard2.0” projesi, ulusal başarısının yanı sıra Uluslararası İlk 20 listesine girerek ülkemizi global arenada temsil etti.
2009 Uluslararası kazananı Yusuf Muhammad, Royal College of Art ve Imperial College London'dan İnovasyon Tasarım Mühendisliği alanında çift yüksek lisans derecesiyle mezun olmuş bir endüstriyel tasarımcı ve mühendis. Aynı zamanda kurucularından olduğu Plumis adlı şirketin direktörlüğünü yürütmekte. James Dyson Ödülü’nden ilk olarak üniversitede okurken haberdar oluyor. Projelerini sergilemek için uygun bir platform olduğunu düşünüyor ve başvuru yapıyor. Yangınları çok daha erken bir aşamada bastıran ve geleneksel bir yağmurlama sisteminden 10 kat daha az su kullanan akıllı bir yangın söndürme sistemi olan Automist projesiyle yarışmayı kazanıyor. Projesiyle ilgili “Güney Kensington itfaiye istasyonundaki nöbetçi itfaiyecilerle yaptığımız bir beyin fırtınasından ilham aldık. İki önemli noktayı vurguladılar. Birincisi; geleneksel yangın muslukları sistemlerinin, evlerdeki su altyapısına olan ihtiyaçları nedeniyle kurulum sırasında zorluklara yol açabileceği, İkincisi ise ısıdan çok duman ürettikleri için yavaş büyüyen yangınlara karşı etkisiz kalabilecekleri oldu. Ben de yangın kaynaklı ölüm ve yaralanmaları nasıl azaltabilirim diye düşünmeye başladım ve buna karşılık olarak zorlukların üstesinden gelmek için bir çözüm geliştirdim. Elektronik olarak kontrol edilen yangın söndürme sistemimiz, cam ampulle çalışan bir sisteme göre 14 kata kadar daha hızlı çalışmakta ve su buharı kullanarak bir tanka ihtiyaç duymak yerine standart su şebekesinden akmasını sağlamakta ve sonuçta ortaya çıkan su hasarını önemli ölçüde azaltmaktadır. Çok daha geniş bir ev yelpazesinde uygulanabilecek yeni bir yangın koruma çağına öncülük etmeyi hedefliyoruz.” şeklinde konuştu.
James Dyson Ödülü hakkında da konuşan Yusuf Muhammad sonrasında “Ödülün hayatımı değiştirdiğini hiç şüphesiz söyleyebilirim. James Dyson Ödülü’nden kazandığımız maddi desteği prototiplerimizi geliştirmek ve daha fazla patent koruma ödemesi yapmak için kullandık. Bu bana şu anda icadımızı üreten ve 26 kişiyi istihdam eden bir şirket kurmam için güven verdi ve bana güzel bir basamak oldu. Para ödününün yanı sıra ise etkili bir medya görünürlüğü ve bilinirliği sağladı. Yeni başvuru yapacak arkadaşlara ise birkaç tavsiyem var. Elinizden geleni yapın! Günlük hayatta kullandığımız pek çok ürün bir zamanlar sadece kağıt üzerindeki fikirlerden ibaretti. James Dyson Ödülü bu fikirleri gerçeğe dönüştürme şansı sunuyor. Benim için kesinlikle öyle oldu. Asla pes etmeyin, basit düşünün ve günlük hayatta karşılaştığınız bir probleme çözüm bulmaya çalışın.” Dedi