Ameliyat olacak çocuğa nasıl davranılmalı?

Peki, onları ameliyata hazırlamak için neler yapılmalı? Uzman Psikolog Ramazan Şimşek ile konuştuk.

Ameliyat olacak çocuğun psikolojisi nasıldır?

Yetişkinler için bile oldukça zor olan bu durum, çocuklar için ciddi sarsıntılara sebep olabiliyor. Korku, endişe, hastane ve doktor fobisi, panik, endişe, ağlama, uyku ve yeme bozuklukları gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Eğer ameliyat ona doğru bir şekilde anlatılırsa, bu sorunların önü alınabilir.

Anne babalar da nu konuda çok hassaslar. Peki, bu durumu çocuğa nasıl anlatacaklar?

Çocuk, ameliyat öncesinde özellikle ebeveynin duygularını çocuk çok belirgin bir şekilde hisseder. Çünkü yeni durumlarla karşılaşan çocuk, sürekli anne babayı gözlemler. Ebeveyn endişeliyse çocuk bu duyguları misliyle yaşar. Ebeveynler, bu durumda korkularını ve endişelerini çocuklarına olabildiğince az yansıtmaya gayret etmeli.

Tavsiyeriniz neler? Bu konuda neler yapılmalı?

• Aile, çocuğun sorduğu soruları bilgisi dâhilinde cevaplamalı, çocuğa uygun bir dil ile anlatmalı. Eğer bilmediği bir soru ise “Bilgim yok, ancak doktoruna soracağız” denilmeli.
• Çocuğun acı hisssetmek ile ilgili sorularına “Hiç acın olmayacak, hiç ağrın olmayacak” demek yerine “Biraz ağrın olabilir, ancak geçici bir ağrı” diye bilgi verilmeli.
• Sterilizasyon açısından riskli olduğu için anne babalar ameliyathaneye alınmayabilir ama şartla uygunsa yanında kalmanız çocuğa güven hissi verecektir.
• Ameliyat öncesi çocuğun yanında olmak amacıyla gelen eş, dost, akraba sanılanın aksine çocuğu olumsuz etkiler. En doğrusu sadece anne ve babanın olmasıdır.
• Hastane ortamında aile, çocuk ile oyun oynamayı ihmal etmemeli, bol bol oyunlar oynamalı.
• 4 yaşa kadar olan çocuklar, yanında bir yetişkin olmadan hastanede bırakılmamalı. Çocuklar hastanede yalnız kalacaklarından korkabilirler, bu yüzden sıkça yanında kalacakları bilgisi aileler tarafından çocuğa hatırlatılmalı.
• 0-6 yaş arası benmerkezci bir dönemde olduklarından etrafındaki olayları, kendileri ile bağlantılıymış gibi düşünebilirler. Özellikle ameliyat sonrası acı çektiklerinden dolayı kendisinin yaptığı bir yaramazlıktan dolayı ceza veriliyormuş gibi hissedebilirler. Bu durumda çocuğun bir suçu olmadığı tekrar tekrar anlatılmalıdır. İyileşmek için çocukların da yetişkinlerin de ameliyat olduğu, aile tarafından çocuğa anlatılmalıdır.
• Ameliyata giderken kararlı ve güvenli bir ses tonuyla, olumlu bir yüz ifadesiyle “Şimdi ameliyata gideceksin, döndüğünde ben burada seni bekliyor olacağım, ilk beni göreceksin” denilmeli. Asla yas tutar ifade veya duygusal konuşma ile gönderilmemeli.
• Eve döndüğünde ise sevdiği kişilerin olduğu basit bir kutlama planlamanız çocuğun moralini oldukça yükseltebilir.
• Ameliyat sonrası alacağınız küçük bir hediye çocuğa iyi gelir.