Yaşamın olmazsa olmazı B12 vitamini

Kobalamin ya da yaygın olarak bilinen adıyla B12 vitamini, vücut tarafından üretilemeyen ancak vücudun ihtiyaç duyduğu suda çözünebilen bir vitamin türüdür. Daha çok hayvansal gıdalar aracılığıyla alınabilen B12 vitamini, kırmızı kan hücreleri ve DNA üretiminin yanı sıra sinir sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasında da önemli rol oynar. B12 vitamini vücut için çok önemli bir vitamin olan folik asit ile enerjinin sentezlenmesinde görev alır. Kemik iliğinde sürekli üretimi devam edilen kırmızı kan hücreleri B12 vitamini olmadan sağlıklı bir şekilde çoğalamaz ve üretimi azalır. B12 vitamini, vücut tarafından sentezlenemese de karaciğer ve böbreklerde 2 -4 yıla kadar depolanabilir. Depolandıktan sonra alınan ihtiyaç fazlası B12 vitamini ise idrar yoluyla vücut dışına atılır.

B12 vitamininin faydaları nelerdir?

Vücudumuzun en temel yapıtaşlarından biri olan B12 vitamini, bize zarar verebilecek her türlü virüs, bakteri, mantar ve toksine karşı bizi koruyan bağışıklık sistemimiz için olmazsa olmazlardandır. Sinir sisteminin doğru, hızlı ve düzenli çalışmasını sağlar. Kemik iliğinde alyuvar hücrelerinin üretiminde görevlidir. Hücrelerin üretilmesini, kendini yenilemesini ve daha uzun yaşamasını sağlayan B12 vitamini aynı zamanda kan hücre sayısını arttırarak anemiyi (kansızlığı) önler. Bunun yanı sıra, vücutta yeterli miktarda B12 vitamini bulunması hafızayı güçlendiren ve öğrenmeye yardımcı olan önemli bir faktördür. Ayrıca b12 vitamini sağlıklı bir doğurganlık içinde önemlidir.

B12 vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?

B12 vitamini eksikliğinin belirtileri kişiden kişiye değişir ve bazen çok silik yakınmalarla seyredebilir. En sık görülen belirtileri sıralarsak;

• Hafıza sorunları, unutkanlık
• Kalp çarpıntısı, nefes darlığı
• Halsizlik, yorgunluk, güçsüzlük
• Duygu durum bozuklukları (depresyon ve aşırı sinirlilik hali)
• Bilişsel sorunlar, dikkat eksikliği ve odaklanma sorunu
• Üşüme
• El ve ayaklarda uyuşma, yanma
• Dil üzerinde şişlik ve yaralar(aft)
• Cilt kuruluğu, solukluk
• Saç dökülmesi
• İştahsızlık, kilo kaybı

Kimler B12 vitamini için risk altındadır?

Yaşla birlikte b12 vitamininin emilimi azaldığı için özellikle 65 yaş üstü kişilerin dikkatli olması gerekir. Veganların beslenmelerinde hayvansal gıda ürünleri bulunmadığından, bu kişiler de B12 vitamini eksikliği riski ile karşı karşıyadır. Otoimmün gastrit nedeniyle b12 emilimi için gerekli bir protein olan intrensek faktör mideden üretilemediği için b12 vitamini eksikliği bu kişilerde gelişebilmektedir.  Özellikle son yıllarda artan obezite ameliyatları ve başka nedenlerle yapılan mide veya ince bağırsak ameliyatı olan bireyler ciddi risk altındadır. Ayrıca yine artan obezite nedeniyle yanlış ve sağlıksız diyet yapan kişiler b12 vitamin eksikliği yaşayabilmektedir. Bunlarla birlikte gastrit, çölyak hastalığı ve iltihaplı bağırsak hastalığı B12 vitamini eksikliğine neden olabilir çünkü bu hastalıklar besinlerin emiliminin azalmasına neden olur. Alkol alışkanlığı bulunan, yetersiz beslenen küçük çocuklar ve hamileler yine riskli olan bireylerdir. Antibiyotik kullanımı sonrası bağırsakta aşırı bakteri çoğalması yaşayan kişilerde emilim eksikliğine bağlı olarak b12 vtamin eksikliği görülebilir. Başta mide ve diyabet ilacı olmak üzere ilaç kullanan kişilerin b12 vitamini eksikliği açısından dikkatli olması gerekir. Sağlıksız ve dengesiz beslenme vitamin b12 eksikliğinin en sık sebebi olarak görülür.

Vitamin B12 eksikliği tedavisi nasıl yapılır?

Vitamin b12 eksikliğinde tedavi şekli, süresi ve dozu eksikliğin nedeni, kanda bakılan vitamin b12 düzeyi, hastanın eşlik eden hastalıkları ve hastanın yakınmalarına bağlı olarak değişir. Beslenme yetersizliğine bağlı olarak gelişen durumlarda vitamin b12 düzeyi ve hastadaki yakınmalara bağlı olarak genelde oral tablet ya da dil altı ilaç tedavisi yeterli olabilir. Emilim bozukluğuna bağlı olan durumlarda veya eksikliğin ağır olduğu durumlarda enjeksiyon (kas içine) şeklinde tedaviler daha faydalıdır. Vitamin b12 düzeyiniz ve yakınmalarınıza göre doktorunuz ilaç doz ve sürelerini düzenleyecektir.

B12 vitamini için neler yemeliyiz?

B12 vitamini insan vücudu tarafından üretilemediği için besin tercihleri çok önem arz etmektedir. B12 vitamini eksikliği yaşamamak için aşağıdaki gıdaları tüketelim;

• Kırmızı et, balık, tavuk
• Karaciğer, böbrek
• Deniz ürünleri (karides, midye)
• Süt, yoğurt, peynir
• Yumurta

Gözden Kaçmasın

#KORONAVİRÜS#KORONAVİRÜS BESLENME ÖNERİSİ

Koronavirüse karşı nasıl beslenmeliyiz?Hürriyet.com.tr