Kronik ağrı nedir? Kronik ağrı tedavi yöntemleri
Kronik ağrı süreç olarak daha uzun olan sebepleri altta yatan bir kronik hastalığa bağlı oluşur. Tedavi edilmesi altta yatan sorunun giderilmesine bağlıdır. Üç aydan daha fazla süren ya da tekrarlayan ağrı olan kronik ağrı güncel hayatı idame ettirebilmeyi zorlaştırabilir.
Kronik ağrı, tıbbi tanım olarak ağrı reseptörleri tarafından algılanan ve nörokimyasal yani sinirsel olarak üst merkezlere taşınan ve burada yorumlanan biyopsikososyal bir durumdur. Ağrı aslında sanıldığının aksine zararlı değil yararlı bir uyarı sistemidir. Çünkü vücudumuzun daha fazla zarar görmesini bizi uyararak engellemeye çalışır.
Ağrı ortaya çıkma sürecine göre ikiye ayrılır. Ani başlangıçlıysa ‘akut ağrı’ olarak adlandırılır. Akut ağrı genellikle bir yaralanma, bir sakatlığa bağlı ortaya çıkan tedavisi daha kolay olan sorunlardan dolayı çıkar. Sakatlık gibi bir durumdan çıkmışsa sakatlanma iyileştikten sonra ağrının kaybolması beklenir.
Kronik ağrı ise süreç olarak daha uzun olan sebepleri altta yatan bir kronik hastalığa bağlı oluşur. Tedavi edilmesi altta yatan sorunun giderilmesine bağlıdır. Üç aydan daha fazla süren ya da tekrarlayan ağrı olan kronik ağrı güncel hayatı idame ettirebilmeyi zorlaştırabilir. Ama Kronik ağrı her zaman bir hasardan kaynaklanmayabilir. Bir diğer deyişle sinir hücreleri hasarlı bölge olmayıp ağrı sinyalleri gönderebilir. Böyle durumlarda ise total yaklaşım çok önemlidir. Hastanın bu ağrısının psikojenik olabileceğini de unutmayıp öyle ele almamız gerekir.
Kronik ağrı nasıl tedavi edilir?
Sakatlıktan veya bir fiziksel bir travmadan kaynaklı oluşan ağrılara fizyoterapi tedavileri ve istirahat genellikle yeterli olur. Ama kronik ağrıların tedavisine bakış açısı biraz daha farklıdır. Kronik ağrılara ilk tedavi yaklaşımı ilaçlardır. İlaç kullanımının yanına destek tedavisi olarak psikolojik ve fizyoterapi tedavileri de eklenebilir. Eğer ağrı bu tedavilerle düzelmiyorsa son seçenek cerrahidir. Cerrahi işlemlerle ağrı ortadan kaldırılmaya çalışılır.
Ağrı kesici ilaçlar yanlış kullanılıyor
İlaç tedavisinde en sık kullanılan ilaç analjezikler yani ağrı kesici olup en yanlış kullanılan ilaçlar da bunlardır. Analjezik yani ağrı kesici ilaçlar seçilirken farmakolojik etkisi, ağrının şiddeti, hastanın psikolojik durumu göz ününe alınmalıdır.
Analjeziklerden en sık ise Non Steroid Antiinflamatuar ilaçlar olan NSAİİ kullanılır. NSAİİ’ler hafif ve orta şiddetteki ağrılarda semptomatik tedavi amacıyla kullanılır. NSAİİlerin analjezik etkilerinin yanında antipiretik ve antiinflamatuar etki de gösterirler. Opioid grubu ilaçlar ise orta ve şiddetli ağrılarda kullanılır. En sık kullanım alanlarından biri kanser tedavileridir.
Kronik ağrıda genel tedavinin fizyolojik kısmına bakarsak üç kısımda ele alınır:
- Uyarıcı yöntemlerle genel ağrı yolağının baskılanması
- Kanser ağrılarında özellikle kullanılan vücudun belli bölümlerine direkt ve kontrollü bir biçimde ağrı kesici ilaçların verilmesi
- Ağrı duyusunun alındığı ilk periferik uçtan merkeze kadar giden yolağın belli noktalarına lezyonlar yaratılarak ağrının kesilmesi olan 'destruktif yöntemler'
İlaçlar, fizyoterapi, psikolojik tedaviler, uyarıcı tedaviler işe yaramıyorsa ağrının tedavisinde cerrahi müdahaleye gidilmelidir.
Hürriyet.com.tr