Dünyanın en yaşlı insanı hayatını kaybetti… 117 yaşında sağlıklı olmasının sırrı neydi? 'Özel bir şey yapmadım' diyordu ama uzmanlar bile şaşkındı

Guinness Dünya Rekorları'na göre dünyanın en yaşlı insanı olan ABD doğumlu İspanyol Maria Branyas Morera, 19 Ağustos günü hayatını kaybetti. 117 yaşındaki Morera'nın ölümünü ailesi "Süper Katalan Nine" isimli X hesabı üzerinden duyurdu.

Yapılan açıklamada yaklaşık 20 yıldır İspanya'nın kuzeydoğusunda bulunan Olot şehrindeki Residencia Santa Maria del Tura yaşlı bakım evinde kalmakta olan Morera'nın "uykusunda huzur içinde öldüğü" belirtildi.

Paylaşımda, "Maria Branyas aramızdan ayrıldı. Dilediği gibi öldü: Uykusunda, huzur içinde ve acısız. Onu her zaman tavsiyeleriyle ve nezaketiyle hatırlayacağız. Birkaç gün önce bize, 'Bir gün buradan ayrılacağım. Bir daha kahvenin tadına bakamayacağım, yoğurt yiyemeyeceğim, köpeğimi sevemeyeceğim. Hatıralarımı ve düşüncelerimi de bırakacağım ve artık bu bedende var olmayacağım. Hangi gün bilmiyorum ama çok yakın, bu uzun yolculuk sona erecek. Ağlamayın, gözyaşlarını sevmiyorum. Her şeyden önemlisi de benim için üzülmeyin. Nereye gidersem gideyim mutlu olacağım' demişti" ifadeleri kullanıldı.

La Maria Branyas ens ha deixat. Ha mort com ella volia: mentre dormia, tranquil·la i sense dolor.
Fa uns dies ens deia:
“Un dia me n'aniré d'aquí. No tornaré a provar cafè, ni a menjar iogurt, ni a acaronar a la Fada..., deixaré també els meus records, les meves reflexions... 👇

— Super Àvia Catalana (@MariaBranyas112) August 20, 2024

Katalan bölgesel yönetiminin başkanı Salvador Illa da X hesabından yaptığı açıklamada, "Bize hayatın değerini ve yılların bilgeliğini öğreten çok sevecen bir kadını kaybettik" dedi.

ABD'DE DOĞDU, ÇOCUKKEN İSPANYA'YA GÖÇTÜ

Geçmişte İspanya basınında yer alan haberlere göre, 4 Mart 1907'de San Francisco'da dünyaya gelen Morera, ABD'de çeşitli şehirlerde yaşadı. Bir gazeteci olan babası New Orleans'ta bir İspanyolca dergi kurdu. Ancak ilerleyen dönemde dergi iflas edince aile ekonomik sıkıntıya girdi.

Bu nedenle Morera henüz 8 yaşındayken ailece İspanya'ya göçtüler. O sırada devam eden Birinci Dünya Savaşı, ailenin yolculuğunu özellikle de Atlantik geçişini fazlasıyla zorlaştırdı. Morera'nın babası gemi yolculuğunun sonlarına doğru tüberküloz nedeniyle hayatını kaybetti ve tabutu denize bırakıldı.

Morera ve annesi Barselona'ya yerleşti. 1931'de yani İspanya İç Savaşı'nın başlamasından 5 sene önce bir doktorla evlenen Morera, Girona şehrine taşındı. 40 yıl boyunca evli kalan çiftin üç çocuğu oldu. Morera, çalışmayıp evde çocuklarıyla, yaşı ilerledikten sonra da torunlarıyla zaman geçirmeyi tercih etti.

Morera'nın eşi 72 yaşındayken hayata gözlerini yumdu. Çocuklarından biri genç yaşta hayatını kaybeden Morera'nın diğer iki kızı şu an 92 ve 81 yaşlarında. Morera'nın 11 torunu, çok sayıda da torun çocuğu bulunuyor.

O "ÖZEL BİR ŞEY YAPMADIM" DESE DE…

İki dünya savaşına, 1918 gribi ve Covid-19 olmak üzere iki pandemiye şahit olan, İspanya İç Savaşı'nı ve Franco rejimini yaşayan Morera, geçmişte La Vanguardia gazetesine yaptığı açıklamada, o yılları çok net hatırladığını söylemişti.

Mart ayında El Pais gazetesine konuşan Morera, "Bu yaşa gelmek için özel bir şey yapmadım" ifadelerini kullanıyordu. Morera'nın bu kadar uzun ömürlü olmasının nedenlerini araştıran bilim insanı Dr. Manel Esteller ise yaşlı kadının bu sözlerine katılmadığını belirtiyordu.

Gözden KaçmasınÜnlü araştırmacı anlattı: 110 yaşını sağlıkla devirmiş kişilerin 9 sırrı 'Etkisi şaşırtıcı derecede büyük'Haberi görüntüle

Barcelona Üniversitesi genetik bölüm başkanı olan Esteller, Morera'nın genlerinin yanı sıra sigara içmemesinin, düzenli olarak orta seviye egzersiz yapmasının, savaşlardan ve nice zorluklardan sağ salim çıkmasının uzun yaşamasına katkıda bulunan faktörler olduğunu vurgulayarak, "Zor zamanları başarıyla atlatan insanların avantajlı olduğu düşünülüyor" ifadelerini kullanıyordu.

Morera'nın en küçük kızı Rosa Moret de El Pais'e yaptığı açıklamada, "Annem iş stresi olmayan sakin bir hayat yaşadı" diyordu.

PANDEMİYİ VE COVID'İ ATLATTI

Pandemi dönemi, birçok kişi için olduğu gibi Morera için de kritik bir dönemdi. 113'üncü yaş gününden birkaç hafta sonra Covid'e yakalanan ancak atlatmayı başaran Morera, pandeminin yarattığı genel kaygı ve yalnızlaşma hissinin kendisini çok zorlamadığını belirtmişti.

O günlerde yaptığı açıklamada Morera, birçok kişinin vazgeçilmezi haline gelen modern çağ konforunun olmadığı dönemleri hatırladığı için, pandemiye ayak uydurabildiğini anlatmıştı.

Morera dünyaya geldiğinde henüz telefon icat edilmemişti. Buna rağmen dijital devrimi benimseyen Morera, Sosyal medyada "Super Avia Catalana" yani "Süper Katalan Nine" hesaplarıyla tanınıyordu. Morera, paylaşımlarında, binlerce takipçisine küçük hayat tavsiyeleri veriyor, gözlemlerini aktarıyor, espriler yapıyordu. Nitekim Morera'nın X hesabındaki biyografisi de "Yaşlıyım, çok yaşlıyım ama aptal değilim" şeklindeydi.

AŞIRI İLGİDEN BUNALMIŞTI

Morera, Ocak 2023'te "Rahibe Andre" olarak tanınan 118 yaşındaki Fransız Lucile Randon'un ölümünün ardından dünyanın en yaşlı insanı haline geldi. Dünyanın dört bir yanındaki 110 yaşını aşmış insanların takibini yapan Gerontoloji Araştırma Grubu'nun kayıtlarına göre, Morera'nın ölümünün ardından Japonya'da yaşayan 23 Mayıs 1908 doğumlu, 116 yaşındaki Tomiko Itooka, en yaşlı insan unvanına kavuştu.

Dünyanın en yaşlı insanı unvanını elde ettikten sonra medyanın göz bebeği haline gelen Morera, kendisiyle röportaj yapmak için yaşlılar evinin kapısını aşındıran gazetecilerden kaçmaya çalışıyordu. Bir noktada gördüğü ilgiye katlanamaz hale gelen Morera'nın ailesi, ziyaretçileri yasaklamıştı.

NE ÖLÜMCÜL BİR HASTALIK NE DE BUNAMA BELİRTİSİ

Elbette 117 yıl yaşamanın Morera'ya getirdikleri kadar götürdükleri de oldu. İşitme ve görme kaybı yaşayan Morera, hayatının son dönemlerinde özgürce hareket edemez hale gelmişti. Yine de kanser, kalp hastalığı ve benzeri herhangi bir ölümcül hastalık belirtisi taşımayan Morera, en ufak bir demans belirtisi de göstermiyordu.

Pek çok akranı gibi, Morera da bilim insanlarının ilgisini üzerine çekmiş ve araştırmalara konu olmuştu. Morera'nın genlerini ve yaşam tarzını inceleyen araştırmacı Dr. Esteller, El Pais'e yaptığı açıklamada yaşlı kadının genlerinin DNA hasarına karşı koruyucu özellik taşıdığını belirtiyordu.

Dahası Morera'nın kanındaki yağ ve şeker oranının oldukça düşük olduğu tespit edilmişti. Bütün bunlar Morera'nın uzun bir ömür yaşamasında etkiliydi.

Öte yandan Esteller'in araştırması sonucunda Morera'nın hücrelerinin kendisinden daha yavaş yaşlandığı anlaşıldı. Bir başka deyişle Morera'nın biyolojik yaşı takvim yaşının oldukça gerisindeydi.

"TOKSİK İNSANLARDAN UZAK DURMAK"

Esteller, Morera'nın uzun ömürlü olmasında Akdeniz diyetine oldukça benzer bir beslenme modeli olan Katalan diyetinin etkili olduğunu da vurguluyordu. Katalan diyeti uzun ömürle ilişkilendirilen şifa kaynağı zeytinyağının bol bol tüketildiği bir beslenme biçimi. Öte yandan Morera'nın her gün mutlaka yoğurt yediği de haberde vurgulanıyordu.

Esteller, Ekim 2023'te ABC gazetesine de şunları söylüyordu: "Zihni tamamen açık. Dört yaşındayken başından geçen olayları inanılmaz bir netlikte hatırlıyor. İleri yaşta oldukça yaygın olan kardiyovasküler hastalıkların hiçbir belirtisini göstermiyor. Tek sorunu hareket ve işitme sorunları. Gerçekten inanılmaz..."

Gözden Kaçmasın100 yaşını devirdi ve hâlâ turp gibi sapasağlam... Kendisi gibi uzun yaşamak isteyen gençlere ilk tavsiyesi: EVLENMEYİNHaberi görüntüle

Hayatının son dönemlerinde iletişim kurmak için sesi yazıya dönüştüren bir araçtan yardım alan Morera, Guinness Dünya Rekorları'nın internet sitesinde uzun ömürlü olmasının sırrını şu şekilde sıralıyordu: "Düzen, sükûnet, aileyle ve dostlarla iyi ilişkiler, doğayla temas, duygusal istikrar, endişelenmemek, pişman olmamak, hayata hep olumlu bakmak ve toksik insanlardan uzak durmak." Morera, "Bence uzun yaşamak biraz da şans işi" diye de ekliyordu.