Bir fuardan çok daha fazlası

‘FUARLAR Kenti’ misyonuyla yıllardır birçok organizasyonun düzenlediği İzmir, bu yıl da 40 yakın fuara ev sahipliği yapıyor. Bu fuarlar; hem kent ekonomisini canlandırıyor hem de önemli iş bağlantılarının hayata geçmesine vesile oluyor, milyonlarca dolarlık işlem hacmi yaratıyor. İzmir, şu günlerde yine önemli bir fuarı ve sektörü konuk ediyor. MAST - İzmir Boat Show Tekne, Tekne Ekipmanları ve Deniz Aksesuarları Fuarı… ED Fuarcılık ve İZFAŞ tarafından fuarizmir’de ikinci kez düzenlenen ve 5 Mayıs’a kadar ziyaretçilerini ağılayacak fuar, dünyaca ünlü tekne markaları, sektörün önde gelen yerli üretici tekne, ekipman ve aksesuar firmaları bir araya getirmiş. Bu yıl 300’e yakın teknenin görücüye çıktığı ve 30 bin ziyaretçinin beklendiği MAST’ın açılışı öncesi sektörün aktörleriyle bir araya geldik, hem fuarı hem de güncel gelişmeleri konuştuk.

CİDDİ TİCARET HACMİ YARATIYOR

ED Fuarcılık’ın kurucu ortağı Dilek Soydan, MAST’ın Türkiye’de karada düzenlenen en büyük ikinci fuar olduğunu ve İstanbul’dan sonra fuara ev sahipliği yapabilecek en büyük limanın da İzmir olabileceğini söylüyor. İzmir'in lokasyonunun stratejik olarak tekne ve yat sektörü için çok kıymetli olduğunu da sözlerine ekliyor. ED Fuarcılık’ın bir diğer kurucu ortağı Emel Yılmaz da “Türkiye, şu anda üretimde dünyada ilk 3 ülke arasında. Üretim tarafında çok ciddi bir iş gücüne sahibiz. Kaliteli üretim yapan üreticilerimiz, dünyanın birçok noktasından talep görüyor. Fuarlarda da bu talebi net bir şekilde görüyoruz. Düzenlediğimiz fuarlar sayesinde çok ciddi ticaret hacmi yaratılıyor” diyor. İZFAŞ Genel Müdürü Canan Karaosmanoğlu ise İzmir’in denizle iç içe bir şehir olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Böyle özelliği olan bu şehirde bir boat show olmaması kabul edebileceğimiz bir durum değildi. Bu yüzden geçen yıl itibarıyla İzmir’de Boat Show düzenlemeye başladık. Amacımız, Türkiye'deki üreticilerin özellikle yabancı alıcılarla buluşabilmesi ve pazar paylarını, ihracat kapasitelerini artırabilmeleri. Kısacası, yerli üreticiyi yabancı pazarlarla buluşturuyoruz.”

KAYNAKÇI MAAŞI 100 BİN TL’Yİ GEÇTİ

Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği Başkan Yardımcısı, Gemi Yat ve Hizmetleri İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Cem Hüroğlu da son yıllarda tekne ve ekipmanlarına talebin arttığına dikkat çekiyor. Cem Hüroğlu, şöyle konuşuyor: “Bu ilgi sektör adına çok büyük bir itici güç oldu. Her bütçeye uygun tekne bulmak da mümkün. Ancak hala tekne bağlama yerleri konusunda problemler var. Marina fiyatları yükselmeye devam ediyor. Bu sorun ancak yeni yapılacak marina yatırımlarıyla çözülebilir. Diğer taraftan gemi, yat ve tekne üretimi tarafında kalifiye eleman bulma problemi de yaşanıyor. Dernek ve birlik olarak kalifiye eleman sorununun çözümü için girişimlerimiz sürüyor. Lise ve üniversitelerde sektörümüz adına özel bölümler açılmalı ve müfredat ona göre oluşturulmalı. Şu anda başlangıç pozisyonu için bir mühendisin aldığı maaş 50 bin TL’den başlıyor. Usta maaşları 60-70 bin TL’den başlarken, iyi bir kaynakçının maaşı ise 100 bin TL’yi geçiyor. Sektör olarak ciddi bir istihdam oluşturuyoruz. Sadece Yalova ve Tuzla’da bu sektörde çalışan 70 bin kişi var. Tüm Türkiye’de istihdam edilen kişi sayısının 100 bini bulduğunu söyleyebiliriz.”

ÜRETİCİ SAYISINDA BÜYÜK ARTIŞ

İzmir Tekne İmalatçıları ve Tedarikçileri Dayanışma Derneği Başkanı Hüseyin Akduman ise sektördeki maliyet artışları hakkında önemli değerlendirmelerde bulunuyor ve şunları paylaşıyor:

“Maliyetlerimizin arttığı kadar fiyatlarımızı yükseltemedik. Çünkü, fiyatı artırırsak yurtdışındaki rakiplerimizle mücadele edemeyiz. Yani sektörümüzde bazı sektörlerde iddia edilen gibi bir rant ortamı yok. Türkiye’de tekne ve yat üretimi her geçen gün daha da iyi noktalara ulaştı. 1984'te İzmir’de açık alanda tekne fuarı yapardık. O zaman Türkiye'de 10-15 tane tekne üreticisi vardı. O günden bu yana sadece İzmir’de tekne üreticisi sayısı 50’ye ulaştı. Artan üretici sayısı ile tekneler daha ulaşılabilir fiyatlara çekildi. Şu anda 4,55 metre boyundaki bir tekneyi, 35 bin TL’ye alabiliyorsunuz. Her talebe göre üretim yapılabiliyor. Bu da üreticimizin gücünü gösteriyor. 12-15 metre arasındaki teknelerin fiyatları ise 350 bin ile 600 bin euro arasında değişiyor. Ancak tüketiciler şu anda arabalarının arkasına bağlayıp çekebilecekleri tekneleri çok daha fazla tercih edebiliyor. Çünkü denizde bağlayacak yer bulamıyorlar. Bulsalar da fiyatlar çok yüksek oluyor. O yüzden teknelerini karaya park ediyorlar.”

AÇILIŞTA KİM NE DEDİ:

İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Dr. Cemil Tugay: “İkinci yılında yüzde 50 büyümeyle 300’den fazla teknenin sergilendiği fuar, ortak akılla dünya çapında marka olma potansiyeli var. İzmir’in denizciliğini geliştirmek için seçim döneminde körfez temizliği ve marina vaatlerimiz vardı. Bu geçerlidir. Ben bu güzel şehrin insanlarına, potansiyeline inanıyorum.”

EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar: “Dünyada şehirlerin yarışıyor. Bu fuar geliştikçe alanında dünyadaki önemli fuarlarla yarışacak. Üç tarafı denizle çevrili olan bir ülkede yaşıyoruz. Sektör çok büyüyor. Alacağımız daha çok yol var. Mega yatlar ve küçük boyutlu tekneleri İzmir’de yapabilecek imkanımız var; hepsini İzmir’de üretebilme kapasitesine sahibiz.”

İZTO Meclis Başkanı Selami Özpoyraz: “Sektör kapsamında ülkemizin 2023’te yat ihracatı 2022'ye kıyasla yüzde 33 artarak 1 milyar 900 bin dolara yükseldi. 2023 yılındaki gemi, yat ve hizmetlerin ihracatı ise yüzde 100 artış kaydederek 260 milyon dolara ulaştı. Bu yıl ise toplam ihracatın yaklaşık 3 milyar euro civarında olması bekleniyor.”

DTO İzmir Şube Başkanı Yusuf Öztürk, “İzmir, yakın tarihimize kadar Türkiye’nin en önemli gemi imalat noktalarından biri oldu. Türkiye’deki turizm gelirinin 4’te 1’ini deniz turizminden elde ediyoruz. 2028i turizm hedefimizin 100 milyar dolar olduğunu var sayarsak, bunun 25 milyar doları deniz turizminden sağlanacak. İzmir de deniz turizminin göz bebeği.”