Bakan Işık’tan Baykal’a: Yazıklar olsun (2)

'TÜRKİYE'DE PARLAMENTER SİSTEM HİÇBİR ZAMAN UYGULANMAMIŞ'
Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, tersanede işçilerle bir araya geldikten sonra Ak Parti Yalova İl Başkanlığı tarafından Halk Eğitim Merkezi’nde düzenlenen programa katıldı. Burada vatandaşlara hitap eden Bakan Işık, şunları söyledi:
“Dünyada iki ana hükümet sistemi var. Birisi parlamenter sistem, diğeri başkanlık sistemi. Başkanlık sistemi de başkanlık ve yarı başkanlık diye ikiye ayrılıyor. Türkiye parlamenter sistemi benimsemiş. Parlamenter sistemi belirlemiş ama Türkiye’de parlamenter sitem hiçbir zaman uygulanmamış. Özellikle 1982 anayasası hazırlanırken, ‘Ya bu millet cahildir. Böyle gider. Yanlış hükümetler seçer. İş başına yanlış insanlar getirir. Ya cumhurbaşkanı emekli bir asker oluyor, ya da bu Türkiye’deki o bildiğiniz malum çevrelerin anlayışında bir adam oluyor. İyisi mi biz cumhurbaşkanlığına çok güçlü yetkiler tanıyalım ve cumhurbaşkanı istediği zaman sistemi ne yapsın, kontrol etsin, ipler cumhurbaşkanın elinde olsun’ dediler. Parlamenter sistemin üstünde cumhurbaşkanlığının sembolik olması, temsil görevi vardır. Parlamenter sistemin iki özelliği var. Bir, hükümet Meclisin içinden çıkar. Başbakan milletvekilidir, bakanlar da genel olarak milletvekilidir. İstisna olarak dışarıdan bir iki bakan atanabilir. Bu birinci vasfı. İkinci vasfı da parlamenter sistemde cumhurbaşkanlığı makamı temsilidir. Öyle icraat işine karışmaz. Etliye, sütlüye karışmaz. Sembolik bir makamdır. Devletin birliğini temsil eder ve başbakanın işine çok karışmaz. Mesela parlamenter sistemi iyi uygulandığı ülkelerden birisi Almanya’dır. Almanya’da cumhurbaşkanı daha önceden tanınan birisi değilse Almanların çoğu cumhurbaşkanın kim olduğunu bilmez. Niye? Cumhurbaşkanı halk seçmez, yetkisi çok sınırlıdır. Temsil yetkisi dışında cumhurbaşkanın bir yetkisi yoktur ama parlamenter sistemde kim güçlüdür, başbakan. İcranın başı başbakandır. Şimdi 12 Eylül anayasasına cumhurbaşkanlığı parlamenter sitemin verilmemesi gereken o kadar çok yetki verildi ki, Kenan Evren dahil, Kenan Evren’den sonra gelen tüm cumhurbaşkanları, başbakanlar yetki çatışması yaşadı."
'BAŞBAKAN YA OLMAMALI, YA DA YETKİLERİ SINIRLI OLMALI'
Türkiye’de çift başlılığa dikkat çeken Bakan Işık, “Başbakan ya olmamalı, ya da Fransa’daki yarı başkanlık sisteminde olduğu gibi yetkisi sınırlı olmalıdır. Türkiye’nin sistemi 82 anayasasıyla beraber ne deve, ne kuş, devekuşu gibi sistem oldu. Bunun Türkiye’ye nelere mal olduğunu Türkiye’de herkes biliyor. Ahmet Necdet Sezer’i cumhurbaşkanı olması için en çok gayret eden kimdi, Bülent Ecevit. Ama Bülent Ecevit’in suratına anayasa kitapçığını fırlatıp Türkiye’yi ekonomik krize sokan kim, Ahmet Necdet Sezer. Şimdi peki, bedelini ödeyen kim, halk. Hangimizin günahı vardı o tartışmada. Neden kaynaklandı, sistem krizinden kaynaklandı. Bir de o Danıştay saldırısıyla başlayan Türkiye’de, Ak Parti’ye cumhurbaşkanı seçtirmeyeceğiz kampanyasına dönüşen ve hukuk tarihine utanç sayfası olarak geçen 367 kararı var” diye konuştu.

FOTOĞRAFLI