Trabzon Havalimanı pistinde, deniz dalga erozyonu tehdidi

Osman ŞİŞKO/TRABZON, (DHA)- TÜRKİYE'nin hava trafiği yönünden en önemli havalimanları arasında yer alan ve yılda 29 binin üzerinde uçağın iniş kalkış yaptığı Karadeniz kıyısındaki Trabzon Havalimanı pistinin, deniz dalga erozyonu ve pist yamacı kitle kayma tehdidi altında olduğu iddia edildi. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) eski öğretim üyesi Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, 2 bin 640 metre uzunluğundaki pistin batısından doğusuna doğru tehdit altında olduğunu belirterek, tehlikeli jeolojik özelliğin giderilmesi gerektiğini söyledi.
Hava trafiğine 1957 yılında açılan ve yılda 29 binin üzerinde uçağın iniş kalkış yaptığı, Karadeniz kıyısındaki Trabzon Havalimanı, Türkiye’nin trafikler yönünde en önemli havalimanları arasında yer alıyor. 2 bin 640 metre uzunluğa ve 45 metre genişliğe sahip pisti bulunan Trabzon Havalimanı'nın deniz dalga erozyonu ve pist yamacı kitle kayma tehdidi altında olduğu iddia edildi. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan KTÜ eski öğretim üyesi Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, havalimanı pistinin batısından doğusuna doğru deniz dalga erozyonu ve pist yamacı kitle kayması tehdidi altında olduğunu belirterek, tehlikeli jeolojik özelliğin giderilmesi gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Bektaş, "Trabzon Havalimanı doğanın bize bahşettiği bir pist alanıdır. Geçmiş yıllarda nüfusun az, şehrin küçük olmasından ihtiyacı karşılıyordu. Bugün ihtiyacı karşılayamayacak durumuna geldi. Ancak, Ordu-Giresun ve Rize-Artvin havaalanlarının yapılması ihtiyacı önemli bir şekilde azaltabilir. Belki o havaalanları faaliyete geçtikten sonra yeni bir durum değerlendirmesi yapılıp, burada deniz dolgusu yapılıp ikinci bir pistin durumu yeniden gündeme gelebilir ama bu oldukça uzun bir zaman alır. Bu zaman içerisinde biz pistin uçuş güvenliği sağlanmamız lazım. Mevcut pistin durumunu daha iyi hale getirmemiz lazım. Bu çalışmalarda pistin uçuş programını ertelemez ve etkilemez" dedi.
'PİSTİN KORUNMASI GEREKİYOR'
Trabzon Havalimanı'nın bulunduğu yerin eski bir denizel taraça olduğunu ifade eden Prof. Dr. Bektaş, şunları söyledi:
"Denizel taraçadan kastımız şu: Karadeniz'in 126 bin yıl önceki deniz tabanı bugün 28 metre yüksekliğe çıkmıştır. Bunun gibi Trabzon'da 7 tane taraça var. Bu taraçaların oluşması bölgenin aktif tektoniği ve deniz seviyesinin alçalıp yükselmesiyle oluşmuştur. Başka bir deyişle havalimanı doğanın bize bahşettiği bir havaalanıdır. Bugün Ordu- Giresun ve yapımı süren Rize-Artvin havaalanları deniz doldurularak elde edilmiş, milyonlarca maliyeti olan yapay havaalanlarıdır. Geçmişte, Trabzon Havalimanı'ndaki pist bize gerekli hizmetleri verdi ancak bugün uçuşların oldukça fazla artması, pistin genişletilmesi veya ikinci bir pistin oluşmasına gündem oluşturmuştur. Ancak biz burada taraçanın genişliğini ve boyunu düşünürsek, böyle bir ikinci pistin deniz doldurulmadan yapılması olasılığı söz konusu değil. Bu da zaman alan maliyetli bir iş. Dolayısıyla bu zaman zarfında mevcut havaalanı pistinin korunması gerekir."
'PİSTTE EROZYON SÖZ KONUSU'
Havalimanın üzerinde bulunduğu taraçanın jeolojik özelliklerinin uçuş güvenliğini tehdit eder hale geldiğini ifade eden Prof. Dr. Bektaş, şunları kaydetti:
"Pistin en doğu ucu, en tehlikeli en riskli bölgedir. Bu alanda geçenlerde bir uçak kazası yaşandı, uçak pistten çıktı ve taraçanın denize bakan yamacında asılı kaldı. Bu kazada pilotaj hatası ya da motor arızasının yanı sıra bana göre pistin emniyet alanının dar olması da önemli bir neden olmuştur. Bunun en önemli nedeni de taraçanın Karadeniz'in deniz erozyonundan muazzam şekilde etkilenmesidir. Karadeniz yılda 3 milimetre yükselmekte ve hırçın dalgalar özellikle kış aylarında taraçanın alt kısımlarını sürekli oymaktadır. Üstte asılı kalan malzemeler de gravite etkisiyle aşağıya doğru kaymakta, böylelikle piste doğru bir aşınma, bir erozyon söz konusudur. Bu da pistin daralmasına sebebiyet vermektedir. Dolayısıyla bu bölgede yani pistin doğu kısmında, muhakkak suretle Karadeniz'in kıyı erozyonunu önleyici dalgakıranlar veya duvarların yapılması şarttır. Daha da batıya gittiğimizde pistin en batısında deformasyon yapıları yani kaymalar görünmüyor. Çünkü pistin en batısı Trabzonspor Tesisleri ile Karadeniz Teknik Üniversitesi Tesisleri arasında istinat duvarıyla örülmüştür. Dolayısıyla buralarda herhangi bir deformasyon yapıları yoktur. Ancak istinat duvarının hemen batısında güncel kayma olayları vardır. Bugünkü pistin uçuş güvenliğini sağlayabilmemiz için gerekli mühendislik önlemlerinin, kıyı erozyonu olsun, istinat duvarı çalışmaları olsun, bir an önce yapılması lazım gelmektedir."
TRABZON HAVALİMANI
Hava trafiğine 1957 yılında açılan Trabzon Havalimanı, 2 bin 640 metre uzunluğa, 45 metre genişliğe ve 7.5 metre banket genişliğine sahip piste sahip. Havalimanı, orta ebatlı uçakların inmesine uygun 'ICAO' standartlarında yer alıyor. Trabzon Havalimanı'ndan İstanbul, Ankara ve Adana’ya her gün; İzmir, Antalya, Bursa Yenişehir ve Kocaeli havalimanlarına ise haftada birkaç kez sefer düzenleniyor. Dış hatlarda da Riyad, Düsseldorf ve El Kasım havalimanlarına ise haftada toplam 4 sefer gerçekleştiriliyor. Trabzon Havalimanı'na her yıl 29 binin üzerinde uçak iniş- kalkış yapıyor.
UÇAK PİSTTEN ÇIKMIŞTI
Ankara- Trabzon seferini yapan Pegasus Havayolları'na ait PC 8622 sefer sayılı ‘Zeynep’ isimli Boeing 737-800 tipi yolcu uçağı, 14 Ocak Cumartesi saat 23.30 sıralarında Trabzon Havalimanı'na iniş yaptığı sırada kontrolden çıkmış, pistin kuzey yönünde deniz tarafına yönelmişti. İniş takımları, balçığa dönüşen toprağa saplanan uçak, denize 25 metre kala durabilmişti. 162 yolcu ve 6 mürettebat uçaktan tahliye edilmişti. Uçak, 4 gün sonra yapılan çalışma ile çıkarılıp, havalimanında güvenli bir bölgeye çekilmişti.
HAVALİMANINDA ONARIM BAŞLATILDI
Trabzon Havalimanı'nda pist, apron ve taksi yolu sahalarının onarımına yönelik çalışma başlatıldı. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'ndan 22 Mart'ta yapılan açıklamaya göre, mevcut pist, 4 santimetre tıraşlanacak ardından tekrar 4 santimetre asfalt yeni aşınma tabakası ile kaplanacak. Onarımın yapılacağı tarih ve saatlerin belirlenmesine ilişkin çalışmaların sürdürüldüğü belirtilen yazılı açıklamada, şöyle denildi:
"Pist aydınlatma sistemi, CAT II kategorisine göre yenilenecek ve bir adet 400 metrekare büyüklüğünde regülatör binası ve 11 pist başında istinat duvarı yapılacaktır. Söz konusu çalışmaların havalimanının uçuş trafiğine kapatılmadan belli saatler arasında yapılması planlanmaktadır. Bu doğrultuda onarımların yapılacağı tarih ve saatlerin belirlenmesine ilişkin çalışmalar devam etmektedir."

FOTOĞRAFLI