Çiftçinin, kendi pazarlama modelini oluşturması önerisi

TEKİRDAĞ (AA) - EMRAH GÖKMEN - Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ömer Azabağaoğlu, üreticinin pazarlamada kendi organizasyonunu oluşturması halinde daha çok kazanacağını ve tüketicinin ürünleri daha ucuza satın alabileceğini söyledi.

Azabağaoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu yıl özellikle Suriye'de yaşanan savaş, Irak pazarının daralması, Ukrayna'daki sorunlar, rublenin değer kaybetmesinin özellikle narenciye veriminin iyi olduğu bir yılda üreticinin ürünlerinin elde kalmasına neden olduğunu belirtti.

Genel olarak bakıldığında, 2013 yılına göre 2014 yılında tarımda yaklaşık yüzde 2 olarak dolar bazında ihracat artışı olduğunu ifade eden Azabağaoğlu, şöyle konuştu:

"Ay bazında incelendiği zaman ise kasım sonu ve aralık ayı itibarıyla satışlarda, özellikle de ihracat olarak ciddi bir daralma yaşandı. Üretici, ihracatçı malını almadığı zaman bunu iç pazara yönlendirmeye çalıştı ama iç pazarda da talep çok yüksek olmadığı için fiyatlarda ciddi düşüşler yaşandı. Bu sorunu ortadan kaldırmak için üreticinin kendi organizasyonunu kurması lazım. Yani pazarlama sistemine baktığımız zaman üreticinin hiçbir etkisi yok. Kendi pazarlama uygulamasını kurarsa dikkat edin satış demiyorum, her şeyini kendisi yapacak ve kendi dağıtım sistemini kurarak daha verimli olacaktır.

- "Hem üretici hem tüketici kazanacak"

Azabağaoğlu, üreticinin narenciyeyi kilosunu 25 kuruşa verdiğini, vatandaşların aynı ürünü marketlerde 2,5 liradan aldığını söyledi.

Bu açıdan bakıldığında ciddi bir pazarlama marjının ortaya çıktığını belirten Azabağaoğlu, şöyle devam etti:

"Ürünlerin taşıma masrafları var. Perakendeciler de karını koyuyor ama toplam pazarlama marjı içerisinde üreticiye düşen kısım çok düşük. Üretici kendi organizasyonunu oluşturursa ne olur, burada alacağı bedel daha çok olur ve tüketici de daha indirimli ürün alabilir. Bunun örnekleri çok fazla. Güney Amerika'da, Yeni Zelanda'da yakınımızda İsrail'de üreticiler önce kooperatif sonra kendi tesislerini kuruyorlar. Burada bir işleme tesisi kurup, kaliteye göre paketleyip tüketim noktalarına gönderecekler ve artı olarak katma değer yaratacaklar."

Azabağaoğlu, üreticinin tek başına piyasaya müdahale etme şansı olmadığını ancak bir kriz anında kendi tesisi olan üreticinin talebe göre ürün işleyerek zararı azaltabileceğini vurguladı.

Üreticilere kooperatifleşmeyi öneren Azabağaoğlu, Trakya Birlik, Marmara Birlik gibi kooperatiflerin bunlara güzel örnekler olduğunu kaydetti.