Tillo'daki "Işık Hadisesi" UNESCO'ya aday

SİİRT (AA) - ZEKERİYA GÜNEŞ / MEHMET ZAHİT YILDIZ - Siirt'in Tillo ilçesinde, İbrahim Hakkı Hazretleri'nin 250 yıl önce yaptırdığı ışık düzeneğiyle güneşin ilk ışınlarının hocası İsmail Fakirullah Hazretleri'nin başucunu aydınlatması hadisesinin dünya mirası olması için Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Kurumu'na (UNESCO) başvuru yapıldı.

İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünce yapılan başvurunun kabul edilmesi halinde turizmin canlanması beklenen Siirt'in artık uğranılan değil konaklanılan bir kent olması hedefleniyor.

İl Kültür ve Turizm Müdürü Cengizhan Başaran, AA muhabirine, ışık hadisesinin UNESCO tarafından dünya kültür mirasına alınması için başvuruda bulunduklarını söyledi.

- "Işık hadisesinde ahde vefa, eğitim ve bilim var"

Başaran, İbrahim Hakkı Hazretlerinin her yıl 21 Mart ve 23 Eylül'de doğan güneşin ilk ışınlarının hocası İsmail Fakirullah Hazretlerinin türbesinin başucuna doğmasını sağlayan düzeneğin başlı başına görülmeye değer bir hadise olduğunu ifade ederek, bunu tüm dünyaya tanıtmak istediklerini belirtti.

1960'lı yıllarda yapılan restorasyonda bozulan düzeneğin Türkiye'deki bilim adamlarınca onarılması sonucu 4 yıl önce ışık hadisesinin yeniden izlenmeye başlandığını dile getiren Başaran, yerli ve yabancı turistlerin bu hadiseyi gözlemlemek için kenti ziyaret ettiğini kaydetti.

"Işık hadisesinde ahde vefa, eğitim ve bilim var. Dünyanın dört bir yanından insanların görmeye değer bularak ilimizi ziyaret ettiği bu zenginliğin dünya kültür mirası olması için başvurumuzu yaptık" diyen Başaran, Batman Müzesinden gelen bir heyet tarafından hazırlık çalışmalarının sürdüğünü vurguladı.

Başaran, çalışmaların tamamlanmasının ardından hazırlanacak raporu UNESCO'ya sunacaklarını aktararak, şöyle dedi:

"Işık hadisesinin dünya mirası olması kentin ve bölgenin turizmine büyük katkı sunacak. Başvurumuzun kabul edilmesiyle bölgede bir canlılık oluşarak konaklamalı turların başlamasını bekliyoruz. Siirt artık uğranılan değil konaklanılan bir il olacak. İbrahim Hakkı Hazretleri, yaptığı çalışmalarda Tillo'yu başlangıç meridyeni kabul eder ve haritalarını ona göre yapardı. 300 yıl önce yapılan bu çalışmalar bilimin geldiği noktayı gösteriyor. İlimizdeki bu değeri tüm dünyaya tanıtmak için elimizden geleni yapacağız."

- Işık hadisesi

İbrahim Hakkı Hazretleri, Tillo'da hocası İsmail Fakirullah'ın 1734 yılında vefat etmesinin ardından duyduğu üzüntü ile "Hocamın başucuna doğmayan güneşi neyleyim" diyerek yanında kule bulunan bir türbe ve yaklaşık 2,5 kilometre uzaklıktaki tepeye de taş duvar yaptı.

Böylece, her yıl ekinokslarda 21 Mart ve 23 Eylül günlerinde doğan güneşin duvarın ortasında bulunan pencereden süzülen ilk ışınlarının kuledeki aynaya yansıdıktan sonra ışığın kırılması yöntemiyle pencereden türbeye ve oradan da İsmail Fakirullah Hazretleri'nin başucuna doğması sağlandı. 1960'lı yıllarda yapılan restorasyonda, pencerenin yerinin değişmesi sonucu düzenek izlenemez hale geldi. 2011 yılında ülkenin değişik üniversitelerinden gelen bilim adamlarının yaptıkları çalışmayla yeni bir pencere açılarak, olayın tekrar izlenmesi sağlandı.