Birecik’te 273 Kelaynak kafese alındı

BİRECİK (Şanlıurfa), (DHA) - ŞANLIURFA'nın Birecik ilçesindeki üretim istasyonunda nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olduğu için koruma altında tutulan 208 kelaynak, üreme dönemi nedeniyle bırakıldığı doğada yeni doğan 65 yavrusuyla birlikte tekrar kafese alındı.  Fırat Nehri kıyısındaki doğal yaşam alanlarına salınan kelaynakların sayısı 273'e ulaştı.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından 1977 yılında Birecik’teki Fırat Nehri kıyısında kurulan Kelaynak Üreme İstasyonunda bulunan 208 kelaynak, yağsız kıyma, haşlanmış yumurta, rendelenmiş havuç, tavuk yemi ve tuzsuz peynirle beslenip her yıl Şubat ayı sonunda doğaya bırakılıyor. Bahar aylarında üreme döneminin başlamasıyla Fırat Nehri kıyısındaki doğal yaşam alanlarına salınan kelaynaklar, göç mevsiminin gelmesi nedeniyle tekrar Ağustos ayında kafese alındı. Dünyada kelaynak popülasyonunun Fas ile Türkiye'de bulunduğunu bildiren Doğa Koruma ve Milli Parklar Bölge Müdürü Erdoğan, kelaynakların yumurtlaması ve kuluçkaya oturmasının, bölgede baharın müjdecisi olarak görüldüğünü söyledi. Bölgede bereketin sembolü olarak bilinen kelaynakların doğaya bırakılmasıyla birlikte bu sayının 273 ulaştığını kaydeden Doğa Koruma ve Milli Parklar 3. Bölge Müdürü İsrafil Erdoğan, üretme istasyonu kurulduğunda 2 yetişkin ve 9 yavru ile çalışmalara başlandığını belirtti.
KELAYNAKLAR TARIM İLAÇLARIYLA TOPLU ZEHİRLENDİ
Kelaynaklar, yaz aylarında, Afrika’dan Şanlıurfa’ya gelen göçmen kuşlar olduğunu belirten Doğa Koruma ve Milli Parklar 3. Bölge Müdürü İsrafil Erdoğan, "1950’li yıllarda bu bölgemizde senede 600 civarında kelaynak kuşu görmek mümkün oluyordu. Kelaynaklar tarlalardaki böcek gibi şeylerle beslenirdi. Böcekler için tarlalara tarım ilaçları atılması kelaynaklarında sonunu getirdi. Zararlı böceklerle zehirli tarım ilaçları mücadele sonucunda, 70’li yıllara gelindiğinde sadece 50 tane kelaynak görmek mümkün olur hale gelinmiştir.Nesli tükendiği için koruma altına alınan kelaynakların üremesi için çalışmalara başladı. Her yıl yaptığımız çalışmalar sonucunda bunların meyvelerini almaya başladı.Bu yıl 65 yavru elde edildi. Şu anda kafesimizin içinde 273 bireyimiz var. Bunlar dışında 8 kelaynağımızı da değişik hayvanat bahçelerine teslim ettik." dedi.
Göç yolunda yaşanan olumsuzluklar nedeniyle kelaynakları son yıllarda göçe göndermediklerini kaydeden Erdoğan, şöyle devam etti:"Göç sırasında yolda telef olma, geri dönememe riskine karşı elimizdekileri de kaybetmemek için nesli tükenme tehlikesi bulunan bu türün göçe gitmesine izin verilmedi. Ancak önceki yıllarda göçmen özelliklerini kaybedip, kaybetmediklerini anlamak amacıyla uydu takip çipi takarak bir kısmını göçe gönderdik. Bunların göç yollarını takip ettiklerini, Kuzey Afrika'ya kadar gittiklerini ancak bazılarının çeşitli nedenlerle telef olduğunu tespit ettik. Özellikle Suriye'deki savaş nedeniyle riski göze almayarak, telef olma ihtimallerini de düşünerek göçe göndermiyoruz. Ancak kuşları yavrulayacakları zaman doğaya bırakıyoruz, göç yollarına düşecekleri zaman da kafesin içerisine alıyoruz ve kafeste bütün bakımlarını üstleniyoruz. Son yıllarda ise ilimizdeki Harran Üniversitesi ile yaptığımız protokolle cinsiyetlerini burada yeni bir teknikle, doku ve tüy örneklerinden belirliyorlar. Şimdi kafese aldığımız yavru kelaynaklardan aldığımız tüy ve doku örneklerini üniversitemize göndermeye başladık. Gelecek sonuçlara göre kaç yavrunun erkek, kaçının dişi olduğunu öğrenmiş olacağız. Bunun yanında yine kuşları birbirinden ayırt etmemiz zor olduğu için ayaklarına numaralı halkalar takıyoruz. Bu halkalardaki numaralara da kuşlarla ilgili tüm bilgileri kaydediyoruz. Hangi numaralı bireyin dişi mi erkek mi olduğunu, hangisiyle eş tuttuğunu, hangi anne ve babadan dünyaya geldiklerini arkadaşlarımız üreme mevsimi çerçevesinde halkalardaki numaralara kaydediyorlar. Bu şekilde bireylerle ilgili tüm bilgilere anında ulaşabiliyoruz"şeklinde konuştu.
Kelaynakların ilginç bir tür olduğuna dikkati çeken Erdoğan, dış görünüşlerinden cinsiyetlerinin belirlenmesinin mümkün olmadığını vurguladı.
Bereketin sembolü olan kelaynak kuşlarının tekrar kafese alınmasının ardından bölge turizminin gelişeceğini kaydeden Birecik Kaymakamı Kadir Perçi Nesli tükenmekte olan bu endemik kuşların herkesin görmesi için Birecik’e davet etti.
FOTOĞRAFLI