Türkiye’nin ilk yemlik börülce çeşidi 'ülkem'

Yaprak KOÇER/SAMSUN, (DHA) - SAMSUN Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölüm Başkanı Prof. Dr. İlknur Ayan, Türkiye’nin ilk yemlik börülce çeşidi olarak tescil edilen 'ülkem' yemlik börülce çeşidinin ikinci ürün olarak ekilmesiyle ilgili yaptıkları çalışmalarda başarı elde ettiklerini söyledi. OMÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Ayan, kaba yem olarak hayvancılıkta kullanılabilecek olan 'ülkem' yemlik börülce çeşidinin üretiminin Türkiye'nin bu alandaki ihtiyacının giderilmesine katkı sağlayacağını söyledi.
OMÜ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Başkanı Prof. Dr. İlknur Ayan ve beraberindeki ekip tarafından 1996 yılında verimli ve iyi kalite yemlik börülce çeşidi üretebilmek için çeşit toplama ve ıslah çalışmaları başlatıldı. Şu an OMÜ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Zeki Acar, Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nde öğretim üyesi olan Prof. Dr. Hanife Mut ile Doç. Dr. Uğur Başaran, Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nde öğretim üyesi Doç. Dr. Özlem Önal Aşcı'nın içinde bulunduğu ekip tarafından yapılan çalışmalarda hem kalite hem verim anlamında çok iyi olar genotip belirlenerek 'ülkem' adıyla yemlik börülce 2012 yılında Tohum Tescil ve Sertifikasyon Merkezi'nde tescil ettirildi. Türkiye’nin ilk yemlik börülce çeşidi olarak tescil edilen 'ülkem' yemlik börülce çeşidinin ikinci ürün olarak ekilmesiyle ilgili yaptıkları çalışmalar bu yılda devam etti. OMÜ Ziraat Fakültesi uygulama alanında ikinci ürün olarak ekilen 'ülkem' yemlik börülcesinin hasadı başarılı bir şekilde geçen hafta yapıldı. İkinci ürün olarak da başarılı bir sonuç elde edildiği belirtildi.
Çalışma ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. İlknur Ayan, hayvancılık ta en önemli girdilerden biri olan kaba yem konusunda çalışmalar yaptıklarını söyleyerek, "Sağlıklı beslenmede önemli rolü bulunan et ve süt gibi temel gıdaların fiyatlarının toplumun bütün kesimlerinin ulaşabileceği sınırlarda tutulması, ancak yeterli ve düşük maliyetli üretimle sağlanabilir. Ancak, Türkiye’de maliyetler çok yüksek seviyededir. Bunun en önemli nedenlerinden birisi de kaliteli kaba yem üretimimizin ihtiyacımızı karşılamada yetersiz oluşudur. Uygulanan destekleme programlarının da katkısıyla, son yıllarda görülen üretim artışlara rağmen, hala önemli miktarda kaliteli kaba yem açığı bulunmaktadır. Yem bitkileri ekim oranını daha üst düzeylere çıkarabilmek için, var olanlara ek olarak, yeni uygulamalar devreye sokulmalıdır" dedi.
Prof. Dr. Ayan, Türkiye'de sulanan alanlarda kaba yem üretimi amacıyla kullanılabilecek yazlık tek yıllık baklagil yem bitkisi açığı bulunduğunu söyleyerek, "Yemlik börülce bu açığı giderme potansiyeline sahip bitkilerden birisidir. Tek yıllık olmasına karşın, yemlik börülcenim biçimden sonra yeniden büyüme özelliğinde olması, üretim açısından önemli bir avantaj sağlamaktadır. Ülkem börülce çeşidi, Orta Karadeniz Bölgesi’nde yalnız ve mısır, kocadarı gibi bitkilerle karışık olarak yetiştirilebilir. Yalnız ekimleri daha çok yeşil/kuru ot, karışık ekimler ise silaj amaçlı yapılabilir. Yaptığımız çalışmalar sonucunda, börülce bitkisi kuruduğunda sapları sağlam olduğu için kırılmamakta, yaprakları çok fazla ufalanıp dökülmemekte ve kuru otta meydana gelen fiziksel kayıplar az olmaktadır. Silaj için mısır bitkisi ile karışık ekimi yapılabilmekte ve protein içeriği yüksek kaliteli silaj elde edilebilmektedir. Bölgemiz tarım sistemi içerisinde hem 1'inci ürün, hem de 2'nci ürün olarak yem bitkisi amaçlı börülce yetiştirilebilir. Özellikle organik üretim yapılacak alanlarda,  bitkinin baklagil oluşu ve toprağı ıslah edici özelliği nedeniyle ekim nöbeti sisteminde önemli bir yere sahiptir. Çeşit ıslahı zor ve uzun yıllar alan bir süreçtir. Yaklaşık 12 yıllık bir araştırma-geliştirme sürecinin sonucunda tescil ettirilen yemlik börülce çeşidinin bölgemiz ve ülkemiz tarımına çok önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir" diye konuştu.

FOTOĞRAFLI