Kaçak binaların moloz yığınından kuş cennetine 4 tepe

Yaprak KOÇER/SAMSUN, (DHA)- SAMSUN'da, Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'ndeki yaklaşık 319 kaçak yapının yıkımıyla ortaya çıkan moloz yığını, doğal tepeler haline dönüştürüldü. Molozlardan 4 tepe oluşturulup, üzerleri de toprakla kaplandı. Tepelerin kuş gözlem amaçlı da kullanılabileceği belirtildi.
Türkiye ve dünyanın en önemli sulak alanlarından biri olan ve UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'ndeki 319 kaçak yapı, Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından 2016 yılında yapılan çalışma ile yıkıldı. Çoğu villadan oluşan kaçak binaların yıkımı sonrasında ortaya yüklü miktarda moloz çıktı. Molozun kamyonlarla delta dışına çıkarılmasının hem doğal yaşamı olumsuz yönde etkileyeceği hem de maliyetinin çok fazla olması nedeniyle çözüm yolu arandı. Çalışmalar sonucu molozların deltada değerlendirilmesine karar verildi. Beton moloz yığınları deltada 4 farklı noktada toplanıp, üzerleri de toprakla kapatılarak tepeler oluşturuldu. Tepelerin kuş gözlem amacıyla da kullanılacağı belirtildi. Bu uygulamanın ise daha önce yapılmış bir benzerinin bulunmadığı ifade edildi.
'DOĞAYI BOZACAK NİTELİKTEYDİ'
Samsun Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Zennube Albayrak, Kızılırmak Deltası'nın Bütün Şehir Yasası ile birlikte kendilerine devrolduktan sonra ilk yaptıkları çalışmanın bölgedeki kaçak yapılaşma ile mücadele olduğunu dile getirdi. Albayrak, "Bu konu ile ilgili güçlü bir irade sergiledik. Yaptığımız çalışmalarda kaçak olan binaların yıkımlarını gerçekleştirdik. Müthiş bir moloz çıktı burada. Bu molozları taşıyıp götürmek hem maliyetliydi hem de doğayı ve araziyi bozacak nitelikteydi. Onun için Tabiat Varlıkları Koruma Komisyonu ile yapmış olduğumuz ortak çalışmalarla molozları, yerinde tepecikler halinde koruyalım dedik. Bunun için 4 tane tepe oluşturuldu, yıkım sonrasında ortaya çıkan molozlardan ve üzerleri toprakla kaplandı. Doğal bir tepe görüntüsü verildi. Geçmişin izleri burada yaşansın ki bir daha böyle bir durum gündeme gelmesin istedik. Ayrıca ahşap bir yol olacak, tepelerin üzerine kadar gelecek. Buralardan da kuş gözlemi yapılabilecek" dedi.
'UNESCO GEÇİCİ LİSTESİNDEYİZ'
Projeyle bölgenin doğal yapısının korunduğunu ifade eden Albayrak, "Burada doğal yaşamı, bitki örtüsünü engelleyecek bir düzenleme yok. Sanki burası hep böyleymiş gibi doğal bir şekilde kalacak. Böyle bir çalışmanın ilk defa yapıldığını biliyoruz. Hem geçmişi hatırlamak hem de geleceğe sahip çıkmak adına güzel bir çalışma oldu. Şu anda UNESCO geçici listesindeyiz. Kalıcı listeye girmek için dosyamızı teslim ettik. Bununla ilgili çalışma devam ediyor. Eğer kalıcı listeye girersek Kızılırmak Deltası Türkiye'nin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne giren ilk doğal mirası olacak. Bu da ayrıca bir öneme sahip olacak anlamına geliyor" diye konuştu.
RAMSAR SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDA KORUNUYOR
Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, 21 bin 700 hektarlık sulak alana sahip; 5 bin 174 hektarlık kısmı ise Yaban Hayatı Geliştirme Alanı olarak Uluslararası Ramsar Sözleşmesi kapsamında koruma altında bulunuyor. Bölgede irili ufaklı 20 göl ile büyük bataklık ve sazlık alanlar yer alıyor. Avrupa Kuş Alanları Envanteri'ndeki en önemli 4 kriterden 3'üne sahip olan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'nde, Türkiye'de bugün kayıt altına alınmış 478 kuş türü tespit edildi, bunların 350'sinin burada görüldüğü ve 140'ının da deltada ürediği belirlendi. Dünyada nesli tehlike altında olan 24 kuş türünün 15'i, Kızılırmak Deltası'nda görülüp kayıt altına alındı. Deltayı dünyadaki kuş cennetlerinden farklı kılan en önemli özelliklerden biri de yılın her ayı farklı kuşların görülmesi.

FOTOĞRAFLI