Mübadele Müzesi’ndeki ‘piştol’, hikâyesiyle dikkat çekiyor

Tolga BİRGÜCÜ/SAMSUN, (DHA) – SAMSUN’da Türkiye’nin ilk tematik müzesi olan Mübadele Müzesi’nde sergilenen ‘Piştol’ adlı silah ziyaretçiler tarafından ilgi görüyor. Silahı müzeye bağışlayan mübadil Kasım Aytaş, mübadele döneminde her gün yaşanan ölümlü köy baskınlarından kendilerini korumak için babasının 20 koyun karşılığında aldığı piştolü, 3 aylık yeğenlerinin kundağına saklayarak Türkiye’ye getirdiklerini söyledi.

Türkiye’nin ilk tematik müzesi olma özelliğine sahip olan, mübadele ve göçü anlatan, her yıl 10 bine yakın yerli ve yabancı turistin ziyaret ettiği Samsun’un Alaçam İlçesindeki Mübadele Müzesi’ndeki ‘Piştol’ adlı silah, hikayesi ile oldukça dikkati çekiyor. Jerveni/Kastorya/Yunanistan doğumlu mübadil Kasım Aytaş, 1912-1913’teki Balkan Savaşları dönemindeki çete baskınlarından korunarak hayatta kalmak için babasının 20 koyun vererek aldığı silahı, güçlüklerle Türkiye’ye getirdiklerini söyledi.

‘KUNDAĞA KİMSE YAKLAŞMADI’

Silahı müzeye bağışlayan Kasım Aytaş, silahın hikâyesini şöyle anlattı:

 “Dili olsa da çektiğimiz çileyi anlatsa. 20 koyun verdi babam bu piştol için, ben 17 yaşındaydım babam bu piştolü eve getirdiğinde. Çok sevindim gece uyanıp uyanıp piştole bakıyordum. O zamanlar çok karışıktı memleket ne olacağımız belli değildi. Her gün çeteler köyleri basıyor ve onlarca insanı öldürüyorlardı. Korunmak için almıştı babam bu piştölü. ‘Allah kullandırmaz inşallah’ diyordu. Mübadele kararı çıkmadan köylerde silahları topluyorlardı hiç bir silah bırakmadılar. Babamın silahı nereye sakladığını hiçbirimiz bilmiyorduk. Mübadele kararı çıktığında piştolü eve getirdi. ‘Bunu öyle de elimizden alacaklar böyle de ne’ dedi. Gideceğimiz gün babam piştolü iyice sarıp 3 aylık olan yeğenimizin kundağının içine sakladı. Yol boyunca o kadar arama oldu, kundağa kimse yanaşmadı. Çünkü yeğenim yol boyunca ateşler içinde yandı. Hasta diye kimse dokunmadı. Böylece bizim piştol memleketten buraya geldi.”

Alaçam Mübadele Müzesi’nde; Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi nedeniyle Samsun'a yerleşen Mübadiller’e ait günlük eşyalar, belgeler ve fotoğraflar gibi etnografik parçalar sergileniyor. Görsel yolculuğun yaşandığı müzede sergilenen mübadil kadınların özel günlerde kullandığı elbiselerden bindallı, üç etek, cepken, şalvar, gelinlik, gelin başörtüsü ve diğer erkek giysileri de bulunuyor. Müzede, mübadil kültürünü yansıtan kıl ve keten dokuma eserleri, ahşap sandıklar, el aletleri ve mutfak eşyaları da yer alırken, mübadillerin göç esnasında ve gemilere taşınırken çekilen fotoğrafları, mübadillere verilen yol belgeleri tarihe ışık tutuyor.

FOTOĞRAFLI