Rize'de dereler suya hasret kaldı, vadiler çöp deposu oldu

Muhammet KAÇAR/RİZE, (DHA)- YILLIK yaklaşık 2 bin 400 kilogram yağış oranı ile Türkiye’nin en çok yağış alan ili olan Rize'de hidroelektrik santral projelerinin bulunduğu vadilerdeki dere yatakları suya hasret kaldı. Güneysu İlçesi'nde suyun tünele alındığı Gürgen Deresi ile büyük miktarı başka vadiye aktarılması nedeniyle suyu azalan Salarha Deresi'nin bir bölümü kurudu. Hemşin Deresi kenarına dökülerek depolanan çöpler ise çevre kirliliği oluşturdu. 
Güneysu İlçesi Gürgen Vadisi’ndeki Kale hidroelektrik santralinde suyun tünele alındığı yaklaşık 3 kilometre boyunca Gürgen Deresinde su seviyesi iyice azaldı. 30 metre genişliğe sahip vadinin büyük bir bölümünde dere yatağında hiç su kalmadı. Taşlarla kaplı dere yatağı ortaya çıktı.
SALARHA DERESİNDE SU KALMADI 
Benzer bir olay da Salarha Vadisi’nde yaşandı. Ada Hidroelektrik Santral Projesi için  Yiğitler Köyü’ndeki regülatör sahasında Salarha Deresinden alınan ve tünelle Güneysu Vadisi’nde kurulan santrale aktarılan su, 8 kilometre sonra yeniden Salarha Deresine bırakıldı. Ancak suyun tünele alındığı 8 kilometre boyunca derede bazı alanlar tamamen kurudu.
HEMŞİN DERESİ ÇÖP DEPOSU OLDU
Pazar İlçesi'nde de belediye topladığı çöpleri, Çaykur'un Organik Tarım Havzası ilan ettiği Hemşin Vadisi'nde Hemşin deresi kenarında vahşi depolama ile biriktiriyor. Sıcaklarla birlikte çevreye kötü kokuların yayıldığı vadide çöpler dereye karışıyor. Edinilen bilgilere göre, bir süre önce çöpleri Rize Belediyesi aracılığı ile Trabzon'un Of İlçesi'ndeki katı atık tesisine taşıyan Pazar Belediyesi, taşıma maliyetleri ve çöp döküm bedelindeki maliyet artışı nedeniyle bundan vazgeçti ve Hemşin Vadisi'ndeki Zafer Mahallesi'nde, dere kenarına çöp dökmeye başladı.
DEKAP'DAN TEPKİ
Dünya Çevre Günü'nü hatırlatan Derelerin Kardeşliği Platformu (DEKAP) Sözcüsü Ömer Şan da, yıllardır vadilerde yaşam mücadelesi verdiklerini ancak her geçen gün daha da kötüye gidildiğini öne sürdü. Şan, "Eko sistemin ana varlığı olan suyu korumamız, sahip çıkmamız gerekiyor. HES'lerle dereleri kurutur, vadileri çöplerle doldurursak geleceğimizi yok ederiz. Artık bunlara bir son verilmeli ve gelecek kuşaklar için önlemler alınmalı. Burada tümden bir yaşam mücadelesi verilmelidir. Herkesin bu alanları nasıl rant alanına çevrildiğini düşünmesi ve artık koruması gerektiğini anlamalıdır" dedi.

FOTOĞRAFLI