Müzelik Yörük eşyaları

MUĞLA (AA) - UTKU UÇRAK - Konar göçer yaşam tarzlarıyla "Yürüyen Türk" olarak adlandırılan Yörüklerin günlük hayatta kullandıkları eşyalar ve el aletleri, Muğla'nın Fethiye ilçesinde ücretsiz olarak ziyarete açık olan 3 farklı müzede sergileniyor.

Yıllarca bölgedeki yaylalarda konaklayarak yaşamlarını sürdüren Yörüklerin torunları, yerleşik hayata geçmelerine rağmen atalarından kalan mirası gelecek nesillere aktarabilmek için mücadele veriyor.

Atalarının kültürünü yaşatmak için ev ve iş yerlerinde oluşturdukları müzelerde yaklaşık 150 yıllık kıyafet, el aletleri ve eşyaları insan maketleriyle geçmişi anımsatan dekor oluşturan girişimciler, kültürlerini unutturmamaya çalışıyor.

Toros Yörük Türkmen Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı ve Fethiye Yörük Türkmen Derneği Başkanı Ramazan Kıvrak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Yörük ve Türkmenliğin bir yaşam biçimi olduğunu söyledi.

Yörük ve Türkmenler olarak kültürlerini yaşatmak istediklerini belirten Kıvrak, "Bu ülkede Türklüğe, milli ve manevi değerlerimize saldırı olduğunda koruma duyguları kendiliğinden gelişir. Bu nedenle de birçok Yörük ve Türkmen derneğimiz var. Türkiye'nin birçok yerinde bini aşan dernekte, milyonlarca üyemizle bu kültürü yaşatmaya çalışıyoruz" dedi.

Kıvrak, değerlerini yaşatarak yaşamak istediklerini, bu nedenle yeni nesle ata kültürlerini anlatmaya çalıştıklarını dile getirdi.

- "Yörük müzelerinin öncülüğünü Fethiye yapıyor"

Atalarının Orta Asya'dan at üstünde geldiğini kaydeden Kıvrak, şöyle konuştu:

"Atalarımız göç ederken değerlerini de getirmişler. Biz de bu değerleri gelecek nesiller aktarabilmek için onların kullandıkları eşya, kıyafet ve el aletleri gibi malzemelerden oluşan müzeler kurduk. Birçok yerde bu tarz müzeler var ama bunların öncülüğünü Fethiye yapıyor. Biz de hem kendi milletimize hem de yabancı misafirlere atalarımızın neler kullandığını göstermeye çalışıyoruz. Hangi zor şartlardan bugünlere getirdiklerini anlatıyoruz."

Kıvrak, ilçede gezilebilen 3 müzeden birinin sahibi olduğunu, bu değerleri gelecek kuşaklara somut şekilde göstererek atalarından gelen kültürü yaşatma mücadelesi verdiklerini ifade etti.

Her yıl Yörük yarenleri ve Yörük şenlikleri düzenleyerek kültürün yaşamasına katkı sunduklarını vurgulayan Kıvrak, bu etkinliklerde Yörüklerin yaşam tarzlarını, oyunlarını, düğünlerini, yiyeceklerini ve nasıl göç ettiklerini uygulamalı olarak anlattıklarını bildirdi.

- "Yılda 100 bin kişi ziyaret ediyor"

Foça Mahallesi'ndeki Kerimoğlu İsmail Yörük Müzesi sahibi ve Seydikemer Yörük Türkmen Derneği Başkanı İsmail Uzunoğlu ise 25 yıl boyunca atalarının kullandığı malzemeleri toplayarak oluşturduğu koleksiyonu 1989 yılında sergileyerek işe başladığını söyledi.

Müzesinde köylerden topladığı yaklaşık 10 bin eser bulunduğuna işaret eden Uzunoğlu, Yörüklerin yerleşik hayata geçişini ve yaylaya göçü maketlerle canlandırdığını belirtti.

Uzunoğlu, atalarının geleneklerini göreneklerini ve yaşayış biçimini canlandırmanın kendisine büyük keyif verdiğinin altını çizerek, "Müzedeki eserleri insanlara göstermekten gurur duyuyorum. Bazı eserlerin ne anlama geldiğini insanlar anlamıyor. Bu yüzden eserlerde isimlendirme çalışması yapmayı düşünüyoruz" diye konuştu.

Yörük kültürünü dernek faaliyetleriyle de yaşatmaya çalıştıklarını anlatan Uzunoğlu, Fethiye ve Seydikemer'deki derneklerin katkılarıyla Yörük geceleri düzenlediklerini ifade etti.

Uzunoğlu, ücretsiz gezme olanağı tanıdığı müzesini yılda yaklaşık 100 bin kişinin ziyaret ettiğini bildirdi.

- "Gelecek nesle miras bırakacağım"

Kargı Mahallesi'ndeki Yörük müzesinin sahibi Enver Yalçın da 2005 yılında ziyarete açtığı müzesine ilginin her geçen yıl arttığını kaydetti.

İnsanlara atalarından kalan eserlerle değerlerini anlatmaya çalıştığına dikkati çeken Yalçın, 2 bin 500 parça el aleti, kıyafet ve eşyadan oluşan eserlerin sayısını artırmayı hedeflediğini dile getirdi.

Yörük müzelerinin Roma parası ya da toprak altından çıkarılan diğer eserlerin bulunduğu müzelerden daha önemli olduğunu savunan Yalçın, şöyle konuştu:

"Müzedeki birçok eser geçmişte insanların ekmek üretmekte kullandığı malzemelerden oluşuyor. Türk toplumunun hangi şartlardan günümüze geldiğini gençlerimiz iyi anlamalı. 15 yıldır ülkenin çeşitli yerlerinden bu eserleri topladım ve insanların görmesini sağlıyorum. Ücretsiz olarak gezdirdiğim müzemi yılda yaklaşık 100 bin kişi ziyaret ediyor."

Yalçın, müzeyi ziyaret eden vatandaşların bazı eserleri beğenerek satın almak istediğini ancak hiçbir eseri satmayıp gelecek nesle miras bırakacağını sözlerine ekledi.