Habur'dan hububat ihracatının durması çiftçiyi zora soktu

Mehmet Ali DİNLER/MARDİN, (DHA)- HABUR Gümrük Kapısı'nda, un ihracatına sınırlama getirilmesi, bölgedeki zahirecileri ve hububat çiftçisini zor duruma soktu. Üreticiler ellerindeki ürünleri satamazken, zahireciler ise buğday başta olmak üzere tüm hububat ürünlerinin ellerinde kaldığını söyledi. Çiftçiler ve zahireciler, hükümetin uzman bir ekiple sahaya inerek hazırlanacak raporlar doğrultusunda, soruna acilen çözüm bulunmasını istedi.
Her gün binlerce ton hububatın işlem gördüğü Kızıltepe Hububat Pazarı'nda, Ticaret Bakanlığı'nın aldığı karar sonrası bütün ürünlerin fiyatları düşmesine karşın, hiçbir işlem görülmüyor. İhracatın durması üzerine çiftçiler ve hububat ticaretini yapanlar ile tarım yan sanayi üreticileri de iflasın eşiğine geldi. 
​Mardin Bulgurcular Derneği Başkanı Faysal Sun, alınan kararla bölge çiftçisinin artık hububat ekemeyecek durama geldiğini belirterek, "Ticaret Bakanlığı'nın son aldığı kararla önce ithalat, sonra ihracat ilimizi çok olumsuz etkilemiştir. Hem sanayicilerimizi çok büyük bir şekilde etkilemiş, hem çiftçilerimizi etkilemiştir. Çünkü bölgemizde üç tane sektör var. Tarım bölgesi olduğu için bölgemizde tarıma yönelik bir sanayi gelişmiş ve bu iki sektörün de tetiklediği üçüncü sektör de nakliye sektörüdür. Önce ithalat, sonra ihracat rejimi getirildiği için şu anda tamamıyla firmalarımız ithalata maruz kalmıştır. İthalattan dolayı da firmaların ekonomik şartları, altyapıları, ithalat yapmasına elverişli olmadığı için ihracatımız durma noktasına gelmiş. Ve şu anda firmalarımız çok düşük kapasitelerle çalışmaktadır. Bu sebeple bölgedeki buğdayı işlemedikleri için aynı zamanda buğday fiyatlarında büyük düşmeler yaşandı. Bu da çiftçilerimizi etkilemektedir. Çünkü buğdayı üretmek için bütün girdiler yükseldi. Gübre yükseldi, mazot yükseldi, ilaç yükseldi. Yani buğday üretmek için bütün girdiler yükseldi. Buğday yükselmese bu sürdürülebilir bir şey değil. O zaman çiftçilerimiz buğday üretemeyecek, buğday üretemeyeceği için de tercihler diğer katma değeri yüksek ürünlere kayacak. Mesela pamuk. Bu açıdan hem ilimiz, hem bölgemiz mağdur durumdadır, buna bir çare bulunmasını talep ediyoruz" dedi. 
Kızıltepe Zahireciler Dernek Başkanı Mehmet Şerif Öter de, uzan bir ekibin sahada araştırma yaparak soruna acil bir çözüm bulunmasını istedi. Öter, "İhracatın yapılabilmesi için ithalat şartının getirilmesi yerli ürünlere büyük bir sıkıntı getirdi. Şu anda yerli ürünlerimiz dünyanın en kaliteli ürünü. Buğdaylarımızla üretilen makarna olsun, mercimek olsun, bulgur olsun diğer yem ürünleri olsun, bunlar tamamen çiftçilerin elinde kaldı. Piyasa şu anda işlem göremiyor. Çünkü ithalat şartı getirilmiş. Dışarıdan önce ürünü getireceksiniz ve şu anda ihracat tamamen dış piyasaya yaradı. Yani biz şu anda başka ülkelerin mallarını işletip satıyoruz. Daha önce bin 400 lira olan buğday, şu anda bin 200 liradan bile alıcı bulmuyor. Mısır da aynı şekilde, kırmızı mercimek de aynı şekilde. Yani bu yerli ürüne büyük bir darbeydi. Bu döviz yükselişinde girdi maliyetleri; mazot olsun, gübre olsun diğer girdiler yüzde 40 ile yüzde 50 arasında zamlanırken, burada çiftçi zor durumda kalmış. Bu çiftçilerin desteklenmesi gerekiyor. Yani bu dövizden dolayı çiftçilerin girdi maliyetleri yükselmesinin telafisi için hükümetimizin, Tarım Orman Bakanlığımızın destek sağlaması gerekiyor. Ve bu kararın gözden geçirilmesi gerekiyor. Uzman bir ekibin sahaya gönderilmesi gerekiyor. Gelsinler buraya bazı şeyler sadece masa üzerinde oturup da karar verilmesi, bu çiftçiye büyük bir zarardır. Yerli üretime zarardır. Yerli sanayiye zarardır. Bu konuda lütfen yetkililer sahada, yerinde inceleme yapıp, uzman bilirkişilerin raporlarıyla kararları gözden geçirmesini istiyoruz" diye konuştu.
Tarım yan sanayi malzemeleri üreten İzettin Denktaş ise, "Ülkemizin can damarı olan Mezopotamya Ovası'nın bereketli topraklarının sahipsiz bırakılmaması için devletimizin bir an önce ivedi ve kararlılıkla çiftçilerimize destek vermesi gerekiyor. Özelikle sanayicilerimize de elektrik konusunda destek vermelerini önemli rica ediyoruz. Bu toprakları, bu bereketli toprakları sahipsiz bırakmamaları için hükümetin gerekli adımları hızlı bir şekilde atmalarını bekliyoruz" ifadelerini kullandı. 

FOTOĞRAFLI