Depremle Yaşamayı Öğrenen Şehir: Kocaeli

1999 Marmara Depreminde büyük yaralar alan Kocaeli’nde depremle ilgili yapılan çalışmalar Türkiye genelinde ilk olma özelliği taşıyor.
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin depremle ilgili hayata geçirdiği hizmetler Türkiye’ye örnek olacak niteliği taşıyor. Depremle ilgili eğitim çalışmalarının yapıldığı Sismolojik İzleme ve Deprem Eğitim Merkezi, Kocaeli’nin ilçe belediyelerinin çeşitli zeminlerine yerleştirilen 27 Deprem Kayıt İstasyonu, mevcut imar planları ve kent haritası üzerine birleştirilerek vatandaşların arazi ile evlerinin üzerinde bulundukları zemin yapısını internet üzerinden görebileceği sistem, deprem afet ve acil müdahale sisteminin alt yapısının oluşturulmasının planlaması bu önemli hizmetler arasında yer alıyor.
1999 Marmara Depreminde büyük yaralar alan Kocaeli 16 yılda deprem bilinci oluşması ve depremle ilgili önlemlerin alınması noktasında büyük yol kat etti. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi depremlerde oluşan koşulları vatandaşlara yaşatıp deprem anında nasıl davranılması gerektiğini öğretmek amacı ile hayata geçirdiği Sismolojik İzleme ve Deprem Eğitim Merkezi, iki bölümden oluşuyor. Sismolojik İzleme Merkezi’yle deprem riskleri takip edilirken, bilgilendirme merkezinde depremin zararlarından korunma konusunda uygulamalı eğitim veriliyor.
Deprem anında yapılacak davranışların yaşam kurtaracağı düşüncesi ile kurulan Sismolojik İzleme ve Deprem Eğitim Merkezi, vatandaşlarda deprem bilinci oluşturmak için çalışmalar yürütüyor. Uzman personeller tarafından bilgilendirme çalışmalarının yürütüldüğü merkezde ayrıca 3 boyutlu deprem simülatörü eşliğinde pratik eğitim sunuluyor.
Eğitim-öğretim dönemi boyunca verilen deprem eğitimleri haftanın 4 günü olmak üzere ücretsiz olarak vatandaşlara sunuluyor. Özellikle öğrenciler olmak üzere sivil toplum kuruluşlarına, özel işletmelere ve vatandaşlara deprem eğitimi veriliyor. 25 kişi kapasiteli eğitim salonunda verilen bilgilendirme çalışmalarında randevu alınarak faydalanabiliyor Eğitimlerden sonra katılımcılara deprem çantalarını oluşturmaları için ilk yardım çantası, deprem eylem planları ve deprem tedbirleri teknik bilgiler kitapçığı ücretsiz olarak dağıtılıyor.
Simülasyon Merkezi’nde depremin tüm gerçekçiliği ile yaşatılarak vatandaşların olası bir felakete daha iyi hazırlanabilmeleri sağlanılıyor. Yapılan simülazisyonlar ile sarsıntıları bire bir yaşayan vatandaşlar, deprem sırasında hayat kurtarıcı noktaları yaşayarak öğrenme fırsatı buluyor. Tehlike halinde insanlarda var olan reflekslerin ve alışkanlıkların olumlu yönde değiştirilmesi sağlanarak deprem sırasında can kurtaracak davranışlar kazandırılıyor.
Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer alan Kocaeli, 17 Ağustos 1999 depremiyle birlikte deprem gerçeği ile yüzleşti. Marmara Depremi, binaların ne kadar güçlü olduğunun yanında zeminle ilgili sorularında sorulmasına neden oldu. Zeminle ilgili sorulara cevap bulmak amacıyla Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan çalışmalar riskli bölgeleri ve hangi bölgelerin ne durumda olduğunu ortaya çıkardı. Uzun süren bilimsel çalışmalardan sonra elde edilen veriler Büyükşehir İmar ve Şehircilik ile Strateji Geliştirme Daire Başkanlıkları’nın ortak çalışmaları ile coğrafi bilgi sistemine aktarıldı.
Mevcut imar planları ve kent haritası üzerine birleştirilerek vatandaşların arazi ve evleri üzerinde bulundukları zemin sınıflarının görüntülenmesi sağlandı. Bilimsel çalışmalarla oluşturulan sistem ardından Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin resmi internet sitesine giriş yapan herkes zemin durumu bilgilerini öğrenebiliyor.
Bu adresi tıklayan vatandaşlar ilk olarak kendi bulunduğu ilçeyi, sokağı, mahallesini ve kapı numarasını girerek Kocaeli Zemin ve Deprem haritalarına ulaşabiliyor. Böylece vatandaşlar kendi oturdukları evin adreslerini girerek zeminlerinin yapısını, deprem tehlikesini, zemin sınıfını öğrenebiliyor. Linkte üç farklı harita internet sitesinde sorgulanabiliyor. Bu haritalar Kocaeli ili Deprem Tehlike, Zemin Sınıfları ve Jeoloji haritalarından oluşuyor. Vatandaşlar bu sistem sayesinde yaşadığı evin zeminin sağlam olup olmadığı, zeminin hangi tür kayaç olduğu gibi bilgileri rahatlıkla öğrenebiliyor. Buna göre kırmızı olanlar zayıf zemin, turuncu olanlar orta zemin, sarı olanlar iyi zemin ve yeşil olanlar çok iyi zemin olarak sınıflandırıldı.