Gurbetçiler geldi, piyasalar biraz canlandı

Salih GÜNER, (KIRŞEHİR-DHA)-Aylardır doğru dürüst iş yapan esnaflar, Avrupa'nın birçok ülkesinde yaşayan Kırşehirli gurbetçiler yıllık izinlerini geçirmek üzere Kırşehir’e gelmeleriyle birlikte az da olsa iş yapmaya başladılar.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, mudilerin tasarruf mevduatı hesaplarında liradan daha fazla dövizin yer aldığı 5 il arasında yer alan Kırşehir'de 635 milyon Türk lirası, 778 milyon liralık da döviz rezervi bulunuyor. Yurt dışında çalışan ve paralarını Kırşehir’deki bankalarda döviz olarak tutan gurbetçilerimiz bu yıl izinlerini Ramazan ayı nedeniyle biraz geç tutarak bayram öncesi Kırşehir’e gelmeye başladılar.

Çocuklarının ya da yakınlarının düğünlerini yapmak üzere Kırşehir’e gelen gurbektçilerimiz, yaptıkları alışverişlerle de Kırşehir esnafına can suyu oldular. Aylardır doğru dürüst iş yapamayan Kırşehir esnafı gurbetçilerin gelmesi ve hasat mevsiminin başlamasıyla birlikte iş yapmaya başladılar.Yıllık izinlerini geçirmek üzere Kırşehir’e gelen ve aldıkları alışverişle piyasaları canlandıran gurbetçiler, fiyatların yüksekliğinden şikayet ederek, “Bizler memleketimizde alışveriş yapmak istiyoruz. Ancak bizim gurbetçi oduğumuzu gören bir kısım esnaf fiyatları yükseltiyor. Bu da bizim canımızı sıkıyor. Bu konuda esnaflar bu şekilde davranırsa biz de çevre illerdeki büyük alışveriş merkezlerine gitmek zorunda kalacağız” diye konuştular.

Kırşehir Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ekicioğlu, "Gurbetçilerimizin bankalarda biriktirdikleri döviz cinsi mevduatlarını üçüncü kuşaklarla yatırıma döndürerek değerlendirmelerini istiyoruz" dedi. Avrupa'nın birçok ülkesinde yaşayan Kırşehirli gurbetçilerin, birikimlerini memleketlerindeki bankalarda değerlendirmesiyle kent, mudilerin tasarruf mevduatı hesaplarında Türk lirasından daha fazla dövizin yer aldığı 5 il arasına girdi. Kırşehir Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Selahattin Ekicioğlu, yaptığı açıklamada, döviz cinsi mevduat yoğunluğunun başta Almanya ve Hollanda olmak üzere yurtdışında çalışan Kırşehirli gurbetçilerin birikimlerinden kaynaklandığını söyledi.

Türkiye genelinde olduğu gibi Kırşehir'den de 1960'lı yıllardan itibaren başta Almanya olmak üzere Avrupa'ya işçi göçünün yaşandığını anlatan Ekicioğlu, giden ilk kuşağın birikimlerini çeşitli kooperatifler ve faizsiz kar ortaklığı adı ile kurulan şirketler vasıtasıyla Türkiye'ye yönlendirdiğini ancak zarar ettiğini dile getirdi. 40-50 yıl önce Kırşehir’li gurbetçilerin yatırımlarını Kırşehir’de değerlendirmek amacıyla Meytaş, Türktur, Oralsan, Kervansaray Yem gibi fabrikaların kurulmasına önderlik ettikmerini, ancak buraların kötü yönetimi nedeniyle gurbektçilerin paralarının eriyip gittiğini belirten Başkan Ekicioğlu, “Bu kötü durum yıllardır Kırşehir’i olumsuz etkiledi. Hiçbir gurbetçimiz çok ortaklı yatırım yapmadı. Artık bu durumu hep birlikte kaldırmak zorundayız. Kazandıklarımızı Kırşehir’de yatırıma dönüştürerek ilimizin gelişmesine ve kalkınmasına katkı sunmalıyız. Gurbsetcilerimiz bankadaki mevduatlarını yatırıma dönüştürmeli. Biz bu konuda onlara hen türlü destek ve katkıyı sunmaya hazırız. Ev ve arsa almakla Kırşehir’e yatırım olmaz. Bunlara yapılan yatırım ölü yatırımdır. Paradan para kazanarak yatırım yapılmalı” dedi.

Gurbetçilerin daha sonra birikimlerini daha güvenli olduğu için kamu bankalarıyla özel bankalarda değerlendirmeye başladıklarını anlatan Ekicioğlu, "Kayseri bu bölgede döviz cinsi mevduatta birinci. Kırşehir'de ilk 5 il arasında. Mevduatın Kırşehir'e gelmesindeki ana nedenlerden birisi Merkez Bankası'nın fazla faiz vermemesi. İşçilerimiz Kırşehir'deki devlet ve özel bankalara mevduatlarını yatırmaya başladılar. Bu paradan elde ettikleri kazançlarla da izin masraflarını karşılıyorlar. Avrupa'daki bankalara paralarını yatırdığı zaman gurbetçi zarar ediyor. Türkiye'de enflasyon da olduğu için örneğin yatırdığı 100 bin Euro parasına 3-4 bin Euro faiz alıyor. Bununla da gurbetçilerimiz tatil yapmış oluyor. Bu durum, kalkınmada öncelikli iller arasında ve İPARD kriterlerinde Kırşehir için dezavantaj oluyor. 'Mevduatınız çok, kredi olarak önce bunu kullanın' diye önümüze çıkıyor. Bu nedenle gurbetçilerimizden kazandıkları parayı Kırşehir’de yatırıma dönüştürmelerini istiyoruz. 1970 ve 1990'lı yıllar geride kaldı. Onların mevduatını ve buradaki girişimcilerimizin bilgi birikimlerini buluşturarak yatırıma dönüştürmeliyiz. Gurbetçilerimizin bankalarda biriktirdikleri döviz cinsi mevduatlarını üçüncü kuşaklarla yatırıma döndürerek değerlendirmelerini istiyoruz. Böylece, Kırşehir'e yapılacak yatırımların önündeki bir engeli daha kaldırmış oluruz."

BDDK'nın verilerine göre, Türkiye'deki 81 ilin 76'sında lira cinsi tasarruf mevduatı dövizi geçerken, 5 kentte bunun tam tersi bir durum yaşanıyor. Buna göre, Kayseri, Kırşehir, Yozgat, Nevşehir ve Aksaray'da yaşayan mudilerin tasarruf mevduatı hesaplarında liradan daha fazla döviz yer alıyor. Söz konusu 5 kentin de İç Anadolu Bölgesi'nde yer alması dikkati çekiyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, mudilerin tasarruf mevduatı hesaplarında liradan daha fazla dövizin yer aldığı 5 il arasında yer alan Kırşehir'de 635 milyon Türk lirası, 778 milyon liralık da döviz rezervi bulunuyor. Aksaraylılarda 952 milyon liralık TL, 1 milyar 457 milyon liralık döviz; Kırşehirlilerde 635 milyon liralık TL, 778 milyon liralık döviz; Kayserililerde 3 milyar 390 milyon liralık TL, 3 milyar 886 milyon liralık döviz; Nevşehirlilerde 771 milyon liralık TL, 1 milyar 198 milyon liralık döviz; Yozgatlılarda ise 784 milyon liralık TL, 1 milyar 18 milyon liralık da döviz mevduatı bulunuyor.