'Ölümcül kazaların yüzde 50'si saldırgan sürüşten kaynaklı'

Oktay ENSARİ/KAYSERİ, (DHA)- ADLİ Bilimciler Derneği Başkanı Prof. Dr. İ. Hamit Hancı ile Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Psikoloji Bölüm ve Adli Bilimciler Derneği Adli Psikoloji Komisyon Başkanı Doç. Dr. Hatice Demirbaş'ın yaptığı Saldırgan sürüş ve saldırgan Sürücüler'  konulu araştırmada ilginç bilgilere yer verildi. Araştırmada, ölümcül kazaların yüzde 50'sinin saldırgan sürüş nedeniyle meydana geldiği belirtildi. Erkek sürücülerin kadın sürücülere oranla daha saldırgan olduğu ifade edildi.
Son günlerde televizyonda, gazetelerde veya sosyal medyada, 'Arabayı neden önümüze kırdın' diyerek otomobillerin önünü kesip levye, anahtar takımı ve bıçak gibi keskin cisimlerle diğer sürücünün dövüldüğü, yaralandığı, hastanelik edildiği, otomobilin lastiklerinin kesildiği, aynalarının kırıldığı haberlerinin ön plana çıktığına dikkat çekilen araştırmada, şu görüşlere yer verildi :
"Sürüş en yaygın tüketim davranışlarından birisidir. Özelikle büyük bir şehirde yaşıyorsanız trafik sizi oldukça meşgul edecektir. Bu yoğun trafikte aracı kullanan kişi eğer sizseniz, diğer araç sürücülerinden kaynaklanan hataları da düşündüğünüzde gününüz kabusa dönebilir. Saldırgan (Agresif) sürüş diğer kişilerin veya mülklerin tehlikeye girmesine yol açan hareketli trafik suçlarını işleyen bir kişinin davranışı olarak tanımlanır. Saldırgan sürüş, bir motorlu taşıtın diğerlerine bakmaksızın güvensiz ve düşmanca bir şekilde kullanılmasıdır. Kasıtlı olarak ve kötü niyetle yapılan veya güvenliği gözardı eden herhangi bir güvensiz sürüş davranışı, saldırgan sürüş anlamına gelmektedir. Saldırgan sürüş davranışlarına örnek olarak; yoğun trafikte sık ya da güvensiz şerit değişiklikleri yapmak, sinyal vermemek ya da yol hakkını vermemek, trafik kontrolünü hiçe saymak veya diğer arabanın dibinden gitmek, başka bir sürücünün önüne geçip sonra yavaşlamak, diğer sürücüleri cezalandırmak için farları veya frenleri kullanmak gibi trafikte hoyratça manevralar yapmak ve her türlü taciz ve rekabetçi davranışlarda bulunmak verilebilir. Çarpışmalar 3 ila 33 yaş arasındaki insanlar için önde gelen ölüm nedenidir. Ölümcül çarpışmaların ilk 12 nedeni arasında saldırgan sürüş yer almaktadır. Ölümcül çarpışmaların yüzde 50'den fazlası saldırgan sürüşten kaynaklanmaktadır."
ERKEK SÜRÜCÜLER DAHA SALDIRGAN
Araştırmada, kızgın sürücülerin yolları kendi özel mülkü olarak algılayan, kimliğini arabası ile ilişkilendiren, kızgın, saldırgan, rekabetçi, ben-merkezci, kuralları ve yasaları ihlal etmekten huzursuzluk duymayan, sorumsuz kişiler olduğu belirtildi. Erkeklerin daha saldırganca araç kullandıkları ifade edilen araştırmada, şu bilgilere yer verildi:
"Erkeklerin kadınlardan daha saldırganca sürüş eğiliminde olduğu ve erkeklerin arabalarını kendilerinin bir uzantısı gibi gördüğü bilinmektedir. Arabalarını kendilerinin öz-kimliğinin bir yansıması olarak algılayan sürücüler yolda daha saldırgan davranıyor ve yasaları çiğniyorlar. Kompulsif eğilimleri olanlar (kişinin iradesine rağmen belli bir şekilde davranmaya zorlanması) potansiyel sonuçları göz ardı ederek daha saldırganca sürüşte bulunuyorlar. Mal varlığına çok önem veren ve materyalist olan kişilerin saldırganca sürme eğilimi daha da artmaktadır. Saldırgan sürüşün aşırı kalabalık yol ağlarına bir tepki olduğu da söylenmektedir. Saldırgan sürüşte eğitim ve deneyimin rolü de vardır. Yollarda birçok sürücü daha genç veya çok az eğitim veya deneyime sahip. Kendi öz-kimliğini oluşturma aşamasında olan gençler, kendi arabalarını ve sürüş becerilerini gösterme ihtiyacını diğerlerinden daha fazla hissederler. Ayrıca kendilerinden daha fazla emin olup, umursamaz tarzdaki sürüşlerinin riskli taraflarını görmezden gelirler. Yasalarla sorun yaşayan kişilerde saldırgan sürücü olma olasılıkları daha yüksektir. Zaman baskısı yaşamanın saldırgan sürüşe neden olduğu, saldırganca otomobil kullanarak kontrolü kendi ellerinde bulundurmaya çalıştığı, saldırganca sürmesinin nedeni olarak ta kendince haklı bahaneler ürettikleri belirtilebilir.''
ÖFKELİ VE SALDIRGAN SÜRÜCÜDEN NASIL KORUNULUR?
Araştırmada ayrıca, öfkeli ve saldırgan sürücülerden korunmanın yolları dö şöyle sıralandı:
"Siz saldırgan bir sürücü olmaktan kaçının. İlk olarak, temkinli, düşünceli bir sürücü olun. Başka bir sürücüyü tahrik edebilecek bir durum yaratmaktan kaçının. Yolun kurallarına uyun. Aradaki mesafeyi koruyun. Sol şeritte iseniz ve birisi geçmek istiyorsa, hareket edin ve sürücünün sizi geçmesine izin verin. Başka bir sürücüye ışıkları yanıp söndürmeyin. Dönüş sinyallerini kullanın. Kornayı idareli olarak kullanın. Duygularınızı kontrol edin. Hayal kırıklıklarını diğer sürücülere çıkarmayın. Önceden plan yapın ve gecikmeleri hesaba katarak yeterli süre ayırın. Kendi sürüşünüze odaklanın. Uygunsuz el, yüz veya kol hareketleri yapmayın. Bağırmak, direksiyona vurmak ve kafanızı sallamak trafik akışını hızlandıramaz. Kızgın bir sürücü ile karşılaşırsanız, bir çatışmayı tetikleyerek daha da kötüleştirmeyin. Kızgın sürücülerle göz temasından kaçının. Eğer karşı karşıya kalırsanız, mümkün olduğunca sakin ve saygılı kalın. Güvenliğiniz için endişeleniyorsanız, 155'i arayın. Otoparklarda düşünceli olun. Birden fazla alana değil, tek bir noktaya park edin. Kapının yanında yanınıza araba vurmamaya dikkat edin.