Zeytinyağı ihracatçısının gözü İngiltere pazarında

EGE Zeytin Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, AB’nin koruma tedbirleri kapsamında Türkiye’den ancak 100 ton ambalajlı zeytinyağı ihracatı yapılabildiğini söyledi. 100 tondan sonraki her ton başına bin 300 euro vergi ödeyerek pazara girilebildiğini hatırlatan Davut Er, AB’den ayrılan İngiltere ile Serbest Ticaret Anlaşması’nda düzenleme yapılmasını talep ettiklerini söyledi. Davut Er, bu sayede İngiltere pazarında önemli bir atılım yapabileceklerini belirterek, şu bilgileri verdi:

DOĞRUDAN SATIŞ YOK

“Bu uygulama gereği Türk malı ambalajlı ve paketli zeytinyağı ancak vergi ödeyerek Avrupa ülkelerinde satılabiliyor. Mevcut sistemle maça 2-0 mağlup başlıyoruz. Bizi heyecanlandıran gelişme, İngiltere, Brexit’ten çıktı. AB’den ayrıldı fakat hala anlaşmalar gereği zeytinyağını vergisiz doğrudan İngiltere’ye satamıyoruz. Anlaşmalar Genel Müdürlüğü ve Bakanlığımız nezdinde zeytinyağını İngiltere’ye doğrudan vergisiz satmak istediğimizi ifade ettik. Ancak AB ile Gümrük Birliği Anlaşması olduğu için İngiltere’ye doğrudan yapamıyoruz, bizi bağlıyor. Burada İngiltere ile Serbest Ticaret Anlaşması görüşmeleri sürüyor. Bunda düzenleme yapılmalı.”

SADECE 50 TON GİDİYOR

İngiltere’nin sadece geçen seneki zeytinyağı ithalatının 82 bin ton olduğunu aktaran Davut Er, bu miktarın 53 bin tonluk bölümünü İspanya’nın, 21 bin tonunu İtalya’nın karşıladığını kaydetti. Er, “Biz İngiltere’ye sadece 50 ton satabiliyoruz. Bu rakamla sıralamada 13’uncu sıradayız. Satamamamızın temel sebebi vergi. İngiltere özelinde zeytinyağını vergisiz satabilirsek büyük atılım olur” ifadelerini kullandı.

BAKANLIKLAR ÇALIŞIYOR

“Vergilerde düzenleme yapılamazsa kotamızı artırsınlar” diyen Davut Er, “Hiç olmazsa 20 bin ton kota verilmesi sağlanmalı. 50 bin ton kota alsak, 75 milyon dolarlık bir ihracat yaparız. İlgili bakanlıklar çalıştığını söylüyor. İngiltere hedef pazarımız ama satamıyoruz. AB ile anlaşma bizi bağlıyor. Oradaki yasaklar burada karşımıza çıkıyor. Özellikle tarım konusunda Gümrük Birliği’ni güncellememiz gerekiyor” diye konuştu.

DEĞERDE ARTIŞ VAR

DAVUT Er, 1 Kasım 2020–31 Ekim 2021 tarihleri arasında 44 bin ton zeytinyağı ihracatı karşılığı 134 milyon dolar döviz geliri elde edildiğini belirtti. “Türkiye’nin zeytinyağı ihracatı 2019-20 sezonunda 45 bin 389 ton karşılığı 110 milyon 238 bin dolar olarak kayıtlara geçmişti” diyen Er, şöyle devam etti: “2020-21 sezonu ihracatı miktar bazında yüzde 3’lük düşüşe karşın, değer bazında yüzde 22’lik artış gösterdi. Katma değerde artış var. 2020-21 sezonunda en çok zeytinyağı ihraç ettiğimiz ülkeler ise ABD, İspanya, Japonya, İran ve Suudi Arabistan olarak sıralandı. Türkiye’nin 2020- 21 sezonundaki 8.8 milyon dolarlık prina yağı ihracatı da eklendiğinde, Türk zeytincilik sektörünün toplam ihracatı 295 milyon dolara ulaştı. Geçen sezon 276 milyon dolardı. 30 Eylül 2021 tarihi itibariyle 2020-21 sofralık zeytin ihraç sezonunda, ihracatın miktar bazında yüzde 5 artış ile 88 bin ton, tutarda ise yüzde 3 artışla 150 milyon dolar olarak gerçekleşti. Toplam sofralık zeytin ihracatımızın 114 milyon dolarlık bölümünü siyah zeytin ihracatı oluştururken, geri kalan 36 milyon dolarlık tutarı ise yeşil zeytin ihracatımız oluşturdu. 2020-21 sezonunda sofralık zeytin ihracatımızda önde gelen ülkeler, Almanya, Irak, Romanya, ABD ve Bulgaristan olarak sıralanıyor.”

HEDEF İÇİN DESTEK ŞAART

AMBALAJLI zeytin ve zeytinyağı ihracatını artırmaya odaklandıklarını ifade eden Davut Er, bu sezon yapılan zeytinyağı ihracatının yüzde 55’inin kutulu ve ambalajlı yapıldığını kaydetti. Ambalajlı ihracat desteğinin artırılması gerektiğini de anlatan Er, “Bakanlık 2023 yılında bu destek priminden vazgeçeceğini söylüyor. Biz de diyoruz ki zeytin ve zeytinyağı milli stratejik bir sektördür. İhracatımız en çok 410 milyon dolara kadar çıktı. İlk hedefimiz 500 milyon dolara, sonrasında uzun vadede 1.5 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşmak var. Bu hedefe ulaşabilmek için devletin bu destekleri artırarak devam ettirmesi gerekiyor. Sızma zeytinyağı üretiminde yüzde 70’ler mertebesine geldik. Bu çok iyi bir rakam. Kaliteli üretime gidiyoruz. Sıkma tesislerimiz de son derece modern bir seviyeye ulaştı” diye konuştu.

KDV, KIŞ DÖNEMİ KALDIRILSIN

ZEYTİNYAĞINDAN alınan KDV’nin kış döneminde sıfırlanması önerisini getiren Er, “Markette zeytinyağının kilogram fiyatı ortalama 45-50 TL bandında. KDV’yi kış döneminde kaldırın diyoruz. Devletin de vergiye ihtiyacı var. Ancak en azından kış döneminde KDV sıfırlanmalı. Zeytinyağı fiyatında üretici geçinebilmeli, tüketici de erişebilmeli” dedi.