Güncelleme Tarihi:
- Yaşlandıkça bedenimizde ve sağlığımızda ne gibi değişiklikler görülür?: Yaşımız arttığında organ sistemlerimizde kaçınılmaz olarak bazı fizyolojik değişiklikler olur ve fonksiyonel kapasitede de azalma/ kısıtlanmalar ortaya çıkar. Yaşlılık döneminde hastalıklar daha sık görülür ve hastalık etkenleri, semptom ve bulguları da tipik olarak beklenenden farklıdır. Çoklu ilaç kullanımı ve kişilerde birden fazla hastalık bulunması da sık rastlanan bir durumdur. Bu nedenle yaşlı hastalar farklı bir bakış açısıyla değerlendirilmelidir.
- Yaşlı bireylere verilen sağlık hizmetinde ne gibi farklı bir bakış açısı oluşturulabilir?: Yaşlı bir hastanın doğru tanı ve tedavi alması, yaşam kalitesinin arttırılması ve fonksiyonel bağımsızlığını sürdürmesi için belli aralıklarla gerçekleştirilen kapsamlı bir “ileri yaş değerlendirmesi” şarttır. Yaşlılarda normal bir tıbbi değerlendirme yapılır. Bunun yanında, yaşam kalitesi, fonksiyonel ve mental durumun da belirlenmesi önemlidir. Tüm bunlar için derinlemesine ve kapsamlı bir değerlendirme gerekir.
- Derinlemesine ve kapsamlı değerlendirme nasıl yapılabilir?: Çok yönlü ileri yaş değerlendirmesinde üzerinde durulması gereken konular arasında, uyku durumu, varsa idrar ve dışkı kaçırma, mental durum, görme, işitme, ağız diş sağlığı, yürüme ve denge, beslenme, duygu durum, ihmal/ istismar değerlendirmeleri bulunur. Ancak şu da önemlidir: kapsamlı bir ileri yaş değerlendirmesi farklı tıp disiplinlerinin birlikte değerlendirmede bulunmasını ve standart objektif ölçüm testlerini gerektirir. Fonksiyonların ölçülebilir şekilde değerlendirilmesi zaman içinde gelişecek fonksiyon değişikliklerinin objektif bir şekilde değerlendirilmesini sağlayacaktır. Gazi Hastanesi Evde Sağlık olarak hastanemiz uzman ve sağlık çalışanları desteği ile farklı uzmanlıklardan destek alabilmekteyiz.
- Sağlık çalışanları ileri yaşlardaki hastaların sağlıklarına nasıl etki edebilir?: Sağlık çalışanlarının yaşlılarla kurdukları devamlı iletişim ve bakımın yaşlıların sağlığı üzerine olumlu etkileri olduğu bilinen bir gerçektir. Yaşlıların bakımında süreklilik olmazsa ölüm riskinde artışın olduğu belirlenmiştir.
- Bu ileri yaş değerlendirmeleri hangi ortamlarda yapılabilir?: Yapılacak ileri yaş değerlendirmesinin ayrıntıları ve derinliği değerlendirmenin yapıldığı yere (örn. ev, huzurevi, bakımevi, hastane vb.) göre farklılık gösterebilir. Evde bakım hekimleri hastanın bulunduğu yerlerde belirli dönemlerde genel sağlık durumlarının değerlendirilmesi, günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirme ve ilaç kullanım durumu değerlendirmesini yapmaktadırlar. Evler, hastanın bulunduğu yerler değerlendirme için en uygun ortamlardır. Yalnız yaşayan, eşinden yeni ayrılan ya da eşini kaybeden, mental etkilenimi, hareketsizliği, düşme veya kaza öyküsü olan, farklı bir yerde yaşamaya başlayan, hastaneden yeni çıkan kişiler için ev ziyareti mutlaka düşünülmelidir. Kişiye özel gerekli girişimler, tetkiklerin planlanması, gerekli spesifik eğitimler ve danışmanlık yapılması için “ev ziyaretleri” önemlidir.