Teknoloji üretiyoruz

Mete Tamer OMUR

SANAYİ ve Teknoloji Bakanlığı’nın Aralık 2022 verilerine göre Türkiye’de bugün 81 adet ‘teknoloji geliştirme bölgesi’ bulunuyor. Sanayicileri, araştırmacılar ve üniversitelerle buluşturarak teknolojik üretime yönelik yeni ürün ve üretim yöntemleri geliştirme hedefiyle faaliyetlerini yürüten teknoloji geliştirme bölgelerinde Ege Bölgesi de önemli bir üs haline geldi. Ar-Ge ve yenilik potansiyelinin değerlendirilmesi noktasında Ege kentleri 11 teknoparkıyla teknoloji üreten ve geliştiren firmalarla girişimcilere ev sahipliği yapıyor. İzmir, 4 teknoloji geliştirme bölgesiyle Ege’nin lideri. Türkiye’nin de 4’üncü kenti konumunda yer alıyor. Denizli, Çanakkale, Manisa, Balıkesir, Muğla, Uşak (Afyonkarahisar) ve Aydın’da ise 1’e teknoloji geliştirme bölgesi bulunuyor. 3 milyar liraya yakın ciroya ulaşan Egeli teknoparklar, 160 milyon dolarlık dövizi de ülkeye kazandırıyor.

EN BÜYÜK PAY URLA’NIN
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Kampüsü’nde 2002’de Türkiye’de kurulan dördüncü teknoloji geliştirme bölgesi olan Teknopark İzmir, bugün bölgesinde bulunan Ar-Ge firmaları, kuluçka girişimcileri ve sürdürdüğü projelerle Türkiye’nin yenilikçilik ve teknoloji geliştirme alanının önemli aktörlerinden biri olarak dikkat çekiyor. Kuruluşundan bu yana yürütülen toplam 2 bin 600’den fazla Ar-Ge, yazılım ve tasarım projesi, halen bölgede yer alan 187 yerli ve yabancı Ar-Ge firması, bin 300’ün üzerinde Ar-Ge ve destek personeliyle gerçekleştirdiği toplam 140 milyon dolar üzeri ihracatı, 2 milyar TL cirosuyla ülke ekonomisine önemli katkı sunuyor.

ÜLKE EKONOMİSİNE KATKI
Bakanlar Kurulu’nun 8 Ekim 2012 tarih ve 2012/3800 sayılı kararıyla İzmir Bilim ve Teknoloji Parkı Teknoloji Geliştirme Bölgesi ilan edilen İzmir Bilim ve Teknoloji Park A.Ş., 30 Ocak 2013’te 16 ortaklı olarak kuruldu. İzmir’in 2’nci teknoparkı ünvanlı İzmir Bilimprk’ta ise 100 firma faaliyet gösteriyor. Kentin 3’üncü teknoparkı Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoparkı (DEPARK) bünyesinde 2022 itibariyle 120 firma yer alıyor. Toplam istihdam sayısının bin 310 olduğu, Ar-Ge personel sayısının bin 106’yı bulduğu DEPARK’ta devam eden proje sayısı ise 180. Ar-Ge gelirlerinin 167 milyon TL’ye ulaştığı DEPARK’ta, paydaşların kent ekonomisine ihracat katkısı da 10 milyon doları aştı. Ege Üniversitesi’nin yüzde 100 hisse sahibi olduğu, ‘Yaşam Bilimleri ve Sağlık’ temasında öncelikli olarak faaliyetlerini sürdürmeyi hedefleyen Ege Teknopark, İzmir’in 4’üncü teknoloji geliştirme bölgesi oldu. Ege Teknopark’ta 99 firma bulunuyor.

BİNLERCE ÇALIŞAN VAR
Denizli’de dijital dönüşüm, teknolojik üretim, Ar-Ge, Ür-Ge, sanayi-üniversite işbirliği ve inovasyon ekosisteminin önemli halkası olan Pamukkale Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi (Pamukkale Teknokent) de Ege’nin 2’nci teknoparkı olarak biliniyor. 118 firmanın faaliyet gösterdiği Pamukkale Teknokent’in ihracata katkısı 3 milyon doları aşmış durumda.
2012’de kurulan ve 2014’te faaliyetlerine başlayan Çanakkale Teknoloji Geliştirme Bölgesi A.Ş. (Teknopark Çanakkale), 55 şirketle inovasyon çalışmalarına devam ediyor. 2013’te kurulan, 2017’de ise ‘Ürün ve Üretimde Dijitalleşme’ sloganıyla faaliyete geçen Celal Bayar Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde (Manisa Teknokent) 114 firma yer alıyor. 2017-2021 yılları arasında 37 TÜBİTAK ile 29 KOSGEB projesinin yer aldığı Manisa Teknokent’in 2022’de cirosunun da 120 milyon TL’yi aştığı tahmin ediliyor.

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nin girişimleri sonucunda 2017’de faaliyete geçen ADÜ Teknokent, 57 firmaya ev sahipliği yapıyor. Ekim 2019’dan itibaren firmalardan proje başvuruları alınmaya başlayan Teknokent Balıkesir’de bugün 56 şirket ülke ekonomisine katkı sağlamak için emek veriyor. Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri için bir cazibe merkezi olma vizyonuyla hareket eden Muğla Teknopark, 35 firmayla birlikte, Ar-Ge, inovasyon ve girişimcilik konularında toplumsal farkındalık yaratma hedefiyle çalışıyor. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi ve Uşak Üniversitesi ortaklığında kurulan Zafer Teknokent de iki ilde 15 kamu ve özel sektörün iştirakleriyle 17 ortağı olan bir kurum özelliği taşıyor. Bölgede 42 firma faaliyet gösteriyor.