Spor yaralanmalarını önlemek tedavi etmekten daha kolay

Sporun beden sağlığı ve zihin sağlığı üzerine birçok olumlu etkisinin bulunduğunu belirten İzmir Tınaztepe Üniversitesi (İZTÜ) Özel Galen Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Can Doruk Basa, “Her bireyin sportif kapasitesi ve spordan beklentisi aynı değildir. Bazı kişilerde günlük yürüyüşler, yüzme veya sosyal amaçlı bisiklet sürme sportif aktivitedir. Profesyonel sporcularda ise aktiviteler çok daha üst düzeyde olmaktadır. Spor yaralanmalarının birçoğu sanılanın aksine hangi sportif düzeyde olursa olsun büyük travmalarla gelişmemekte ve bazı basit önlemlerle önlenebilmektedir” dedi.

EKİPMAN SEÇİMİ ÖNEMLİ

Spor yaralanmalarının önlenmesinde en önemli aşamalardan birisinin ekipman seçimi olduğunu söyleyen Doç. Dr. Can Doruk Basa, “Özellikle ayakkabı seçimi mutlaka spora özgü olmalıdır. Sporcuda içe basma, eğri bacak gibi basış bozukluğu varsa mutlaka basış analizi yapılıp ona uygun ayakkabı seçilmeli, gerekli durumlarda ise ilave olarak tabanlık kullanılmalıdır. Sosyal amaçlı yaygın olarak yapılan bisiklet gibi sporlarda mutlaka güvenlik için kask ve pedli spor giysisi kullanılmalıdır. Bisiklette sele boyunun alçak olması diz sorunlarına, yüksek olması ise bel sorunlarına yol açabilmektedir” diye konuştu.

ISINMA HAREKETLERİ

Sakatlıkların bir çoğunun da sporcunun spor sırasında başka sağlık sorunlarından kaynaklandığını ifade eden Doç. Dr. Can Doruk Basa, şöyle devam etti: “Özellikle elit sporcularda psikolojik sorunlar, yetersizlik hissi vücudun genel sağlığını etkilemekte antrenman veya maç sırasında sakatlıklara yol açabilmektedir. Bu durumlarda uzman desteği ve terapiler gerekebilmektedir. Spor öncesi olmazsa olmaz olan uygun esneme ve ısınmadır. Tüm vücudun özellikle de sporla ilgili olan kas ve bağların egzersiz öncesinde esnetilmesi gerekmektedir. Eski sakatlık olan bölgelerin ısıtılması ve esnetilmesine daha da özen gösterilmelidir. Bu aşama en çok atlanan aşamadır. Ancak atlanmaması durumunda birçok sakatlığın önüne geçilebilir. Spor sırasında yeterli sıvı alınmasına özen gösterilmelidir. Spor sonrası ise soğuma egzersizleri yapılmalıdır. Yapılmış olan sporun yoğunluğuna göre bir sonraki sportif etkinliğe kadar vücudun toparlanması için gerekli zaman aralığı bırakılmalıdır.”

AŞIRIYA KAÇMAYIN

“Spor ilişkili yaralanmalarda sık olarak görülen yaralanmalar fazla kullanım yaralanmalarıdır” diyen Doç. Dr. Can Doruk Basa, şu bilgileri verdi: “Sporun en üst seviyesine hızlı ve sabırsız şekilde çıkmak akılcı bir yaklaşım değildir. Sporcu mutlaka uygun antrenman programı ile seviyeyi ve tempoyu kademeli olarak arttırmalıdır. Kontrolsüz yüklenme ile yapılan sporlarda kas yaralanmaları, dizde veya ayak bileğinde kemik ödemine sık rastlanmaktadır. Bu yaralanmalar mutlaka uzman hekimler tarafından değerlendirilmeli, hızlı şekilde tanısı koyulmalı, spora dönüş mümkün olan en kısa sürede planlanmalıdır. Vücudun en önemli sinyali ağrıdır. Eğer sportif aktivitede ağrı duyuluyorsa kesinlikle ihmal edilmemelidir. En kısa sürede uzman hekim tarafından muayenesi sağlanmalıdır. Unutulmamalıdır ki spor hayatın olmazsa olmaz parçalarındandır. Yaralanmadan korunmak elimizdedir.”