Menopoz dönemi kadınlarda hangi değişikliklere yol açar?

Menopozun kadın vücudunda fiziksel ve duygusal değişikliklere neden olduğunu belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Çiğdem Karas, menopozla birlikte bir takım bedensel ve ruhsal değişimler meydana geldiğini söyledi. Karas, bu değişimlerin arasında yaygın olarak uyku bozuklukları, duygusal dalgalanmalar, anksiyete, depresyon ve hafıza sorunlarının yer aldığını kaydetti.

UYKU BOZUKLUKLARI

Menopozla birlikte kadınlarda uyku bozukluklarının arttığına dikkat çeken Karas, "Genelde erken menopozal geçiş döneminde ortaya çıkan uyku bozuklukları, geç menopozal geçiş döneminde zirve yapar ve sonrasındaki menopozal dönem boyunca aynı yoğunlukta devam eder. Menopoz dönemindeki kadınların yüzde 40-50’sinde uyku bozukluğu tespit edilmiştir. Uyku problemi kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkilemektedir. Uyku bozuklukları tedavi edilmediği takdirde kalp hastalıkları, diyabet ve obezite gibi rahatsızlıkların riskini arttırabilir. Uyku sorunları hormon tedavisi ile ya da uyku düzenine dikkat edilerek iyileştirilebilir” dedi.

DUYGUSAL DALGALANMALAR

Menopoz sürecinde birçok kadında anksiyete (kaygı) ve depresyon gibi duygusal sorunların yaşanabileceğini belirten Karas, “Özellikle menopozal geçiş dönemi depresyon gelişimi açısından oldukça riskli bir dönemdir. Seks steroidleri beyindeki reseptörler aracılığıyla davranış, uyku, ruh hali, ağrı, koordinasyon, hafıza gibi çeşitli işlevler üzerinde rol oynar. Östrojen de bunlardan biridir ve beyinde hafıza ile ilişkili bölgelerde reseptörü çok daha fazla miktarda bulunur. Östrojen nöroprotektif ve nörotrofik etkiye sahiptir. Menopoz dönemiyle birlikte yaşanan östrojen düşüşü beraberinde duygusal dalgalanmaları da getirebilmektedir” şeklinde konuştu.

HAFIZA SORUNLARI

Menopoz döneminde kadınlarda hafıza sorunlarının daha sık yaşandığını, özellikle sözel hafızada azalma, dikkat eksikliği ve işlem hızında yavaşlama gibi belirtilerin görüldüğünü dile getiren Karas, şöyle devam etti: “Hafıza şikayetleri en sık karşılaşılan subjektif kognitif gerileme bulgusudur ve toplum bazlı çalışmalarda yüzde 44-62 oranında olduğu bildirilmiştir. Bununla birlikte çalışma belleğinde azalma, dikkat eksikliği ve düşük işlem hızı sıklığı da özellikle menopozal geçiş döneminde artmaktadır. Hormonal değişimlerin yaşandığı menopoz döneminde bu gibi durumların oluşması rahatsızlığın temelinde hormonal faktörlerin olabileceğini düşündürmektedir. Nitekim, menstrüel siklusun östrojen artışının olduğu dönemlerde kadınların sözel hafıza performanslar daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca orta yaşta kadın ve erkekler arasında detaylı hafıza yönünde yapılan karşılaştırmalarda kadınların daha üstün olduğu ancak postmenopozal dönemde, bu cinsiyet farkındalığının azaldığı bildirilmiştir ve yüksek östradiol (E2) varlığında performansların daha iyi olduğu rapor edilmiştir.”

TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Menopoz döneminde yaşanan bu semptomları hafifletmek adına bitkisel ürünlerden de faydalanılabileceğini dile getiren Op. Dr. Çiğdem Karas, soya ürünleri ve kırmızı yonca gibi fitoöstrojen içeren bitkilerin hafif semptomlarda fayda sağlayabildiğini söyledi. Akupunkturun ise hafif uyku sorunlarında etkili olabildiğini kaydeden Karas, “Bunun yanı sıra menopoz döneminde düzenli egzersiz, kat kat giyinmemek, serin ortamlarda bulunmaya çalışmak, soğuk içecekleri tercih etmek, alkol ve sigaradan uzak durmak, düzenli aerobik egzersizleri yapmak günlük hayatta yapılması önerilen davranışlar arasında yer almaktadır. Menopoz döneminde ginseng kullanımı cinsel fonksiyonu iyileştirebilir. Topikal lidokain kullanımı ise ilişki sırasındaki ağrıyı azaltabilir” dedi.