Güncelleme Tarihi:
KRİPTOPARANIN aslında para değil, şifrelenmiş dijital varlık anlamına geldiğini dile getiren mühendis Cihan Tuna Arslan, kriptoparanın herhangi bir merkezi otoriteye bağlı olmadığını, bu paranın limitli bir arza sahip olduğunu kaydetti. “Kriptopara herhangi bir devlet veya finansal otoritenin kafesi içinde kalmamasına bağlı olarak enflasyona yenik düşmeden daha özgür ve daha güvenilir bir para piyasası oluşması konusunda 21’inci Yüzyıl’ın dünyayı değiştirecek icatlarından biri” diyen Arslan, kriptoparanın günümüze ve geleceğe olan etkilerini paylaştı.
KRİPTOPARA NEDİR?
Kriptoparanın ilk duyulduğunda dijital bir para olarak algılansa da aslında para olmadığını vurgulayan Cihan Tuna Arslan, “Kelime olarak, ‘şifrelenmiş dijital varlık’ anlamına geliyor. Kullandığımız kağıt paradan en temel farkı, kriptoparaların herhangi bir merkezi otoriteye bağlı olmaması. Yani cebinizdeki para, o parayı basan devletin güven kaybetmesi ile değer kaybına uğrarken (Örneğin, Venezuela ve Arjantin) kriptoparalarda bu durum çok daha farklı parametrelere bağlı. Bir diğer önemli nokta ise devletler istedikleri gibi para basıp piyasaya sürebiliyorken (Örneğin, 1923’te Almanya), kriptoparalarda limitli arz söz konusu. Yani üretilebilecek azami kriptoparanın sayısı en başından belirlenenin üzerine çıkamaz. Bu da kriptoparayı kullananların herhangi bir devlet veya finansal otoritenin kafesi içinde kalmamasına bağlı olarak enflasyona yenik düşmeden daha özgür ve daha güvenilir bir para piyasası oluşması konusunda 21’inci Yüzyıl’ın dünyayı değiştirecek icatlarından biri haline getiriyor. Bu nedenle paradan çok altın gibi hiçbir merkeze bağlı olmayan bir varlığın dijital olanına ve belirli algoritmalarla şifrelenerek korunaklı hale getirilmesine benzetebiliriz” dedi.
NASIL TANIŞTINIZ?
Kriptopara ile tanışma serüveninin 1 Aralık 2015’te hiç tanımadığı birinin bu konudan bahsetmesiyle ve kendisinin de sert bir dille, “Bu işler balondur, bana hiç inandırıcı gelmedi” diyerek konuyu kapatmasıyla başladığını aktaran Arslan, şöyle devam etti: “Bir mühendis olarak bu konsepte çok karşı çıkıp, asla mantıklı bulmamıştım. Çünkü, ‘Bilmediğin işlere burnunu sokma, ayağını yorganına göre uzat’ diyen büyüklerimiz bizleri yeni fırsat ve girişimlere el atmamamız için yeterince korkak yetiştiriyorlar. Neye ‘Hayır’ dediğimi anlamak için araştırmaya koyuldum ve benim anlamadan kesin bir dille reddettiğim kriptopara ile kiminin yanlışlıkla, kiminin bilinçli bir şekilde milyoner olduğunu öğrendim. 75 gün süren araştırmalarımın sonunda anladığım tek şey ucundan kıyısından bir şekilde bu işin içinde olmam gerektiğiydi. Benim için 13 Şubat 2016 dönüm noktası oldu. Çünkü bu tarihte ilk adımı attığım kriptopara dünyası sayesinde halen birçok şeyi anlamamış olsam da 28 yaşında ilk 1 milyon dolar kazancımı elde etmiştim.”
FARKLARI NELER?
Şu anda piyasada 2 bin civarında kriptopara mevcut olduğuna dikat çeken Cihan Tuna Arslan, “Bu 2 bin farklı dijital parayı birbirinden ayıran özellikleri genelde hız ve güvenlikle ilgili kriterler. Bazıları işlem hızından dolayı tercih ediliyorken, bazıları ise kullanıcının kimliğini gizleme konusunda diğerlerinden daha başarılı olduğu için tercih ediliyor. Ancak genele bakıldığında teknik özellikleri bir kenara bırakacak olursak, kriptoparalar birer varlık olarak değerlendirildiğinde en çok tercih ediliş sebepleri tabii ki kullanıcılarına sağladıkları kazanç fırsatları” diye konuştu.
HANGİSİ AVANTAJLI?
Arslan, “Sizce kesinlikle yatırım yapılması gereken kriptoparalar hangileri?” sorusunu da şöyle yanıtladı: “Hiçbir yatırım aracında bu şekilde bir kesinlik bulunmamaktadır. Ancak kriptopara dünyası çok hareketlidir ve bu hareketleri doğru değerlendirenler çok kısa sürelerde milyoner dahi olabilirler. Bunun örneklerini günümüzde görüyoruz. 26 dolarlık yatırımla 850 bin dolar kazanan üniversite öğrencisi gençten tutun, 12 yaşında milyoner olan bir çocuğa kadar... Ancak bu örnekler, bu işe giren herkesin kesin kazanacağı anlamına tabii ki gelmiyor. Herkesin kazandığı bir dünya olamaz. Durum ve şartları iyi değerlendirip sakin adım atılması gereken yüksek riskli bir piyasa. Kaldı ki, kazananlar zaten bu riskleri göze alan kişiler.
Her bir kriptopara birçok etken ve durumdan etkilenerek dönemsel olarak artış ve düşüşler gösterebilir. Ancak 12 yıllık kriptopara tarihine bakacak olursak, geçmişte 400 kat, bin kat, hatta 3 bin kat değer kazanan kriptoparalar olduğunu görüyoruz. Bu durum, o kriptoparanın her dönem böyle yükselişler göstereceği anlamına gelmemekle birlikte kesinlikle yatırım yapılmalıyız da demek olmuyor. Çünkü bu tarz keskin yükselişler olduğu gibi, benzer düşüşler de gözlemlemek mümkün. Türkiye’de bu işten hiç anlamayan insanların ortak yanılgısı, ‘En ucuz kriptoparalardan alıp yükselmelerini bekleyelim’ gibi teknik ve matematik dışı bir hesap. Bu nedenle gelişmiş ülkelerde birileri bu işle milyoner olabiliyorken, ülkemizde insanlar hesap kitap yapmadan bilgisizce girişip tüm varlıklarını kaybedebiliyor. Daha iyi araştırıp, anlayıp, bir plan dahilinde adım atmak herkes için en güvenli yöntem olacaktır. Yine de genele bakıldığında uzun vade yatırım arayanlara daha bilindik ve yüksek hacimli kriptoparaları önerebilirim. Hacim ve fiyatları karşılaştırarak kazanç beklenti hedeflerine ve risk iştahlarına göre bir uzmandan da destek alarak ciddi kazançlar elde edebilirler.”
KİMLER YATIRIM YAPAR?
Cihan Tuna Arslan, “Bunun cevabı, ‘Herkes yapabilir ancak herkes yapmamalı’ şeklinde olmalı” dedi ve ekledi: “Bu piyasa çok hareketli ve yüksek risk barındırıyor. Bu nedenle duygularına yenik düşmeyecek, sabırlı ve soğukkanlı insanların kazanması daha muhtemeldir. Cebindeki 500 lirayı buraya yatırıp zengin olacağını zanneden bilinçsiz çok büyük bir kitle var. Kriptopara dünyası ayakları yere basan ve dünya piyasalarını takip eden, kendini geliştirmeye açık insanlar için büyük fırsat. Ancak bilgisiz ve plansız insanlar her yerde olduğu gibi burada da kaybetmeye mahkûm olacaklardır.”
Arslan, kendisi kriptoparalara yatırım yaparken hangi tecrübeleri edindiği konusunda ise şu açıklamayı yaptı: “Kriptopara dünyasına adım atmak bana tüm teknik bilgilerin ötesinde bir milyoner gibi dinlemeyi, anlamayı ve düşünmeyi öğretti. Hayatımdaki değişim, kazandığım parayla ilgili değil, bu parayı harcarken aldığım derslerle ilgili olmaya başladı. Örneğin, dünya çapındaki büyük iş insanları ile aynı masalara oturup onların tecrübelerini dinleme şansını yakaladım. Bu insanlardan edindiğim en büyük ders, ‘paran kadar değil, tavrın kadarsın’ oldu. Yani birçok insana alım-satım ve piyasa konusunda tecrübe katabilecek bir sistem. Bana, ‘Daha fazla insana nasıl ulaşabilirim?’, ‘Başka kimlere yardım edebilirim?’, ‘Kimlerin hayatını değiştirmesi konusunda faydam dokunabilir?’ sorularını sormama neden oldu. Kısacası bu piyasaya girmiş olmak beni teknik anlamda donanım sahibi yapmasından öte manevi anlamda birkaç adım daha ileriye taşıdı. Çocukluğumdan beri hayalini kurduğum Afrika’ya gidip çocuklara yardım etmek benim için artık daha ulaşılabilir bir hayal haline geldi. O yüzden her yıl Afrika’da bir ülkeye gidip oradaki çocuklara yardım etmek, yetişkinlere de BitCoin ve diğer kriptoparalarla nasıl hayatlarını değiştirebileceklerini öğretmek için programlar düzenliyorum. Bildiklerimi insanlarla paylaşıp onların da hayatlarını değiştirmeleri için yol göstermek şu anki önceliklerimin başında yer alıyor.”
BITCOIN BU İŞİN ÖNCÜSÜ
“BİRÇOK uzman bunun hep böyle olacağını savunsa da BitCoin’in tahtına başka kriptoparaların (Ethereum gibi) oturacağını savunanlar da var” diyen Cihan Tuna Arslan, şu görüşü dile getirdi: “Ben ilk grupla aynı fikirdeyim. Önümüzdeki 10 yıl içinde BitCoin için fiyat beklentileri 100 bin dolarla 1 milyon dolar arasında değişiyor. Doğası ve teknolojisi gereği bu rakamlara ulaşacağına ve tüm kriptopara dünyasında daima 1 numara olarak kalacağına inancım tam. Tabii ki bu birilerini heyecana getirip evi barkı satıp BitCoin almaya teşvik etmesin. Söylediklerim asla yatırım tavsiyesi değildir. Sadece teknolojiyi bilen ve analizlere dayanarak verileri inceleyen bir uzman olarak söylüyorum ki, BitCoin önümüzdeki yıllarda popülaritesini artıracak ve günlük hayatta en çok kullanılan ödeme birimlerinin öncüsü olacak.”
KOLAY KOLAY
YASAKLANAMAZ
BİRÇOK büyük kurum ve devletin kriptopara fikrine neden karşı olduğu konusunda Cihan Tuna Arslan’ın görüşü şöyle: “Tüm finansal otoriteler farkında ki, sokaktaki vatandaş bu borç/faiz/vergi düzeninden artık bıkmış. Bu nedenle kendilerini şu anda tüm dünyanın içinde bulunduğu ekonomik çıkmazdan kurtarmak istiyorlar. Bu kurtuluşun güvenilir ve hızlı yolu ise kriptopara. Ancak bu paranın kontrolünün devletin elinde olmaması, vergi düzeni açısından bazı ülke yöneticilerini rahatsız ediyor. Devletler elektrik süpürgesi gibidir. Küçük kazancı olan insanların ceplerindeki tüm parayı emerler, büyük kazanç sahiplerinin ise yanlarından geçerler. Küçük kazanç sahiplerinin elindeki para piyasadan çıkıp dijital dünyaya aktarılırsa devlet bu paradan vergi alamayacağı için rahatsız olur elbet. Yani aslında devletler bunu yasaklamak istiyorsa kriptopara kötü olduğu için değil, kendilerine faydası olmadığı içindir. Rahatlıkla söyleyebilirim ki, BlockChain teknolojisini anlamış biri, kriptoparaların da yasaklanmasının mümkün olmadığını kolaylıkla anlayabilir.”
FIRSAT KAÇTI MI?
CİHAN Tuna Arslan, “Peki, şu anda fırsat kaçtı mı? Biz geç mi kaldık?” diyenlere şöyle seslendi: “Toplumsal veya finansal olsun bütün devrimlerin inananları ve destekleyici olduğu gibi şüphe duyanları ve karşı çıkanları da olacaktır. Kriptopara 21’inci Yüzyıl’ın en büyük finansal devrimi olarak kuşku duyanlara rağmen kendini ispatlamış ve BlockChain teknolojisi ile birlikte geleceğin ödeme yöntemi olacağının sinyallerini vermiştir. Bu dijital dünyada hiçbir şey için asla geç kalmış sayılmazsınız. Sadece Bitcoin’in değil, birçok kriptoparanın ilerleyen yıllarda vazgeçilmez şekilde hayatın bir parçası olacağı fikrini koyu bir şekilde savunanlardanım.”
Arslan’ın, kriptoparalara yatırım yapacak insanlara tavsiyeleri de şöyle: “Richard Branson’ın bir sözü beni çok etkilemişti: ‘Eğer biri size harika bir fırsat sunduysa ve siz nasıl yapacağınızdan emin değilseniz hemen evet deyin ve sonra nasıl yapacağınızı öğrenin.’ Ben bu sözü ilk duyduğumda birkaç dakika hareketsiz kalmıştım. Çünkü bunca yıl eğitim sistemi ve ailelerimizin bize öğrettiği her şeyin yanlış olduğunu suratımıza çarpan harika bir söz. Kriptopara piyasasından gelir elde etmek isteyen herkes için pastadan alınacak büyük bir pay olduğunu söyleyebilirim. Mutlaka kıyısından köşesinden bir yerlerden tutup bir şekilde kazançlı çıkacağınızı ancak bunun için araştırmaya ve öğrenmeye hazır olmanız gerektiğini hatırlatmalıyım. Unutmayın ki, bu tarz girişimlerde ya kazanırsınız ya öğrenirsiniz. Her iki sonuçta da siz kârlı çıkarsınız.
KİMDİR?
CİHAN Tuna Arslan, bunu şöyle yanıtladı: “İlkel doğadan aldığı ilhamla modern teknolojinin gücünü kullanarak dünyayı gezen bir mühendis diyebiliriz. Çocukluğumdan bu yaşıma (32) kadar dünyanın mucizelerini anlamak için yaşayıp, yeni yerler gördükçe, yeni insanlar tanıdıkça amacıma bir adım daha ulaştığımı hissedip, bunu yaparken teknolojinin tüm imkanlarından yararlanan bir yazar ve eğitimciyim. Gezdiğim 60’dan fazla ülkede amacım bize doğru öğretilen yanlışların diğer toplumlarda nasıl algılandığını öğrenmek ve dünyaya geliş amacımızı anlamak.”