Dün kahramanlıklara imza atıyordu şimdi su altı canlılarının evi

İyi haftalar dostlarım... Bu kez sizi su altında bir gezintiye çıkarmak istiyorum. Derin maviliklerin büyülü dünyası bizim keşiflerimizi bekleye dursun, su altı canlılığını artırmak için dünyada ve ülkemizde suni resif oluşturma çalışmaları devam ediyor. Bu suni resifler kimi zaman bir gemi, kimi zaman bir uçak batığı olabiliyor. İşte ben de size bugün Türkiye’nin ilk suni resiflerinden biri kabul edilen Bodrum’daki Pınar-1 Batığı’ndan bahsedeceğim. TCG Pınar-1 bir donanma su tankeri. Birçok askeri yük gemisi gibi mütevazı bir geçmişi var. Yine de görev süresi boyunca kahramanlıklara ve kahraman olacaklara su ikmali yapmayı ihmal etmemiş. 8 Haziran 2006’da da Deniz Kuvvetleri’ndeki görevinden emekli edilmiş. Ancak Pınar-1’in emekliye ayrılan diğer arkadaşlarından bir farkı var. Bu su tankeri, jilet ya da hurda hammaddesi olarak ayrılmadı. Deniz Kuvvetleri tarafından Türk turizmine katkı sağlamak üzere Bodrum’a hibe edildi. Bodrum Sualtı Derneği (BOSAD) tarafından da 2007 yılında yapay bir resif oluşturmak üzere batırıldı.

ZARAR VERİLMEDEN SÖKÜLDÜ

45 metre boyunda, 15 metre yüksekliğindeki Pınar-1, 11 Temmuz 2006’da Tuzla Tersanesi’ne getirildi. Bu yolculuk geminin mürettebatıyla yaptığı son yolculuktu. Pınar-1’in tersanede geçirdiği günlerde söküm çalışmaları üç aşamada yapıldı. Müzeye bağışlanacak kısımlar zarar verilmeden söküldü. Kullanılabilir durumdaki motor ve diğer makinelerin hasarsız çıkarılması çalışmanın en zor bölümlerinden biriydi. Yağ, yakıt, asbest, cam yünü gibi çevreye zarar verebilecek ürünler gemiden uzaklaştırılıp izole edildi. Gemi batırıldıktan sonra dalıcılar için tehlike oluşturabilecek unsurlar ortadan kaldırıldı. Tersanedeki bu işlemler toplam 3 ay sürdü.

TÜRKİYE’DE BİR İLK OLDU

Pınar-1, 12 Mayıs 2007’de Bodrum’a gelmek üzere İstanbul’dan demir aldı. BOSAD yöneticileri ve profesyonel dalıcılardan oluşan ekip Pınar-1’i Bodrum’da saygıyla karşıladı. Batırılacağı en uygun noktayı ve derinliği belirlemek, istenilen pozisyonda batırmak için çalışmalar yapıldı. Türkiye’de ilk olması ve örnek alınacak başka proje bulunmaması çalışmaları zorlaştırıyordu. Projenin ekolojik boyutunda Dokuz Eylül Üniversitesi’nin desteği alındı. Su altı trafiğini etkilemeyecek, batırıldığı noktadaki su altı canlılarına zarar vermeyecek en uygun noktanın belirlenmesi için çok sayıda araştırma dalışı yapıldı. Dalıcıların karşılaşabileceği olası riskler titizlikle analiz edilerek gerekli önlemler alındı.

VE SESSİZLİĞE BÜRÜNDÜ

Gemi dalışa güvenli hale getirildi. Dalış sırasında tehlikeli olabilecek yerler kaynakla kapatılarak girişi engellendi. Bir haftalık çalışma sonunda Pınar-1 artık dalıcıların keşfine uygundu. 20 Mayıs 2007’de bir balıkçı teknesinin yedeğinde Karaada’ya doğru yola çıktı. Karaada açıklarına geldiğinde önce ambarlarına su dolduruldu. Batırılması sırasında oluşacak anafor nedeniyle su altı çekim ekibi yanına 25 metreden fazla yaklaşamayacağı için güvertesine robot su altı kameraları yerleştirildi. Ambarlar iyice dolunca Pınar-1 de sessizliğe bürünerek batırılma saatini beklemeye başladı. Saat 15.20’de onu uğurlamaya gelenlerin coşkulu alkışları ve sirenler eşliğinde pompaları son kez çalıştı. Birkaç saniye içinde de su altına doğru yolculuğu başladı.

TARİHİ OLAYIN BELGESELİ

Artık Pınar-1’in önünde yeni bir hayat uzanıyordu. Bundan böyle yüzlerce dalgıcın kayıt defterinde adı yazılacak, sayısız deniz canlısına yuva olurken dalgıçların da hatıralarında yer etmeye devam edecekti. Pınar-1, 20-30 mt derinlikte yer alıyor. Tecrübeli dalgıçlar batığın etrafında dolaştıktan sonra içindeki kaptan köşküne ve makine odasına girebiliyor. Pınar-1’in tersaneye getirilişinden batırılışına kadar hikayesini Tunç Yavuzdoğan yönetmenliğinde Turhan Yavuz, Levent Sökmen, Abdurrahman Coşar, Selen Yavuzdoğan, Yener Çeltikci, Serhan Kazar, Haluk Dilgimen, Gürkan Tosun ve Salih Gülbaş’dan oluşan ekip belgeselleştirdi. Su altı çekimlerini de içeren bu belgesel çok önemli bir tarihi olayı gözler önüne seriyor. Biz dalgıçlar ise Pınar-1’i meraklı gözlerle incelemeye devam ediyoruz.