Diz ve kalça eklemlerinde protez ve tedavi yöntemleri
Güncelleme Tarihi:
EKOL Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Opr. Dr. Ruşen Demir, başta diz ve kalça eklemi olmak üzere vücudumuzdaki eklemlerin ilerleyen yaşla beraber yıpranmaya başladığını kaydetti. Eklemlerdeki yıpranma ve bozulmanın özellikle kilo ile hızlı ilerlediğini ifade eden Demir, buna ilaveten yaşam alışkanlıkları, ağır iş koşullarının süreci başlattığını ve hızlandırdığını vurguladı. Bu durumda bazı hastalarda protez cerrahisi gerekebildiğini dile getiren Demir, “Ancak protez cerrahisinde göz önünde tutulması gereken en önemli konu, bu yöntemin en son seçenek olduğudur” dedi.
DOĞAL BİR SÜREÇ
Eklem yıpranmasının doğal bir süreç olduğunu belirten Demir, “Burada istenilen ve beklenen eskimenin kişinin kendi yaşı ile uyumlu ilerlemesidir. Ortopedik cerrahi bu süreçteki bozulmalara müdahale eder. Yaşa göre erken yıpranma nedenleri arasında kilo, geçirilen eklem travmaları ve eklem kırıkları, eklemde hızlı yıpranmaya neden olan romatizmal ve metabolik kemik hastalıkları, ağır iş ve yaşam koşulları, oturma şekilleri gibi geleneksel yaşam alışkanlıkları yer alır. Eklem bozulmalarında bozulmanın derecesine göre çeşitli tedavi prosedürleri uygulanmaktadır” diye konuştu.
PROTEZ CERRAHİSİ
Protez cerrahisi hakkında bilgiler veren Opr. Dr. Ruşen Demir, şöyle devam etti: “Konunun bir diğer boyutu da normal yaşlanma sürecinde olan ve şikayeti olan hastaya protez yapılıp yapılmamasıdır. Konuya yaklaşım günümüzde tam netleşmemiştir. Genelde hasta talebi ve günlük aktivasyonu ne kadar kısıtladığı gibi kriterlerle değerlendirilip hasta ile hekim beraber karar vermektedir. Protez cerrahisi uygulanacak bir diğer grup ise doğuştan eklem anomalisi olan genç hasta grubudur. Son olarak travma nedeniyle restore edilemeyecek kadar deforme olan eklem kırıklarında da protez cerrahisi düşünülebilir. Sebep ne olursa olsun sonuçta eklem deforme olduysa ve hastanın yaşam kalitesinde ciddi kayıplar başladıysa protez cerrahisi kararıyla süreç işlemeye başlatılır.”
PLANLAMA VE HAZIRLIK
Hastanın yaşı ve yandaş hastalıklarının süreci belirlediğini ifade eden Demir, “Anestezi hekimi koordinasyonunda diğer branş hekimleri değerlendirir (dahiliye, kardiyoloji, göğüs hastalıkları). Özellikle diyabet gibi sistemik hastalıklarda kan şekeri ayarlaması oldukça önemlidir. İdrar yolu enfeksiyonu ya da diş eti enfeksiyonu mevcutsa, cerrahi öncesi tedavi edilmelidir” şeklinde konuştu.
PROTEZ SEÇİMİ ÖNEMLİ
Cerrahideki başarının önemli koşullarından birinin protez seçimi olduğunu belirten Demir, “Günümüzde hastanın yaşına, kemik kalitesine, eklemin yapısına ve hastanın beklentisine göre dizayn edilmiş çok çeşitli protez tipleri vardır. Burada esas olan doğru hastaya doğru protez tipini belirlemek ve kullanmaktır. Mesela kalça protezlerinde total ya da parsiyel, çimentolu ya da çimentosuz gibi protez tipleri vardır. Burada iyi ya da kötü protez kavramı yanlıştır. En iyi protez hastaya uygun olandır” ifadelerini kullandı.