Deprem sonrası süreç nasıl yönetilmeli

İZMİR Tınaztepe Üniversitesi Özel Galen Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Gökhan Akbulut, ne kadar güçlü olursa olsun hiçbir ülkenin afetlere tam hazır olamayacağını söyledi. “Bunu deprem sonrasını birebir yaşamış, deprem bölgelerinde uzun süreli çadırlarda kalmış biri olarak söylüyorum” diyen Prof. Dr. Akbulut, “Ama ne kadar bilgili olursak, ne kadar tatbikat yaparsak ve afeti hazırlayan sebepleri iyi yorumlar ve bunlardan ders çıkararak geleceği inşa edersek, o kadar az insan ölür ve sakat kalır” dedi.

TEMEL EĞİTİMLER ALINMALI

“Her şeyden önce jeoloji ve statik biliminin gerçeklerini mühendislerden ve bilim insanlarından öğrenmeli, kentlerimizi, yuvalarımızı, işyerlerimizi ona göre kurmalıyız” diyen Akbulut, “Ne kadar yakında olursa olsun arama kurtarma ekipleri ya da resmi görevliler hemen gelemez. İlk saatler çok kıymetlidir. Mahalleler örgütlenmeli, deprem konusunda temel eğitim almalıdır” diye konuştu. Afet bölgelerinde salgın çıkacak gibi bazı önyargıların olduğunu kaydeden Akbulut, “O bölgede ne tür hastalıklar görülüyorsa, o hastalıklar görülecektir. Yani kolera görülmüyorsa ya da veba, deprem sonrası da görülmez” ifadelerini kullandı.

SU VE ISINMA PROBLEMLERİ

Afet bölgelerinde temiz su ve ısınmanın en büyük problemlerden biri olduğunu kaydeden Akbulut, “Suyu 30 dakika kaynatmak ya da klor tabletleri (5 litreye bir tablet yarım saat havalandırılmalıdır) yeterlidir. Çadırlarda ısınmak için elektrikli ısıtıcılar kullanılacaksa, çadırın yanmaz kumaşlardan yapılmış olması önemlidir. Soba kullanılacaksa, bacanın çekmesi, bulunduğu yerdeki rüzgar önem arz eder” şeklinde konuştu.

YİYECEKLERİN SAKLANMASI

Yiyeceklerin sanitasyonu ve saklanması için gene açılacak, güneş görmeyen, nispeten derin çukurların kullanılabileceğini kaydeden Akbulut, şöyle devam etti: “Çukurun üzeri bir taş ya da benzeri maddeyle kapatılabilir. Mümkün olduğunca taze tüketmeye çalışılmalıdır. Afet bölgelerinde kısa sürede elektrik sorunu kısmen çözülüp buzdolapları kullanılabiliyor duruma gelir. Ama kullanılamaz ise sineklerin ya da hayvanların ulaşamayacağı bir sistem kurma ihtiyacı olacaktır. Bu arada tahliye konusu da önemlidir. Gidilen yerin güvenli olması, tahliyenin hangi araçlarla, nasıl bir düzen içinde yapılacağı iyi planlanmalıdır. Kurulacak kamp alanlarının rüzgar üstü olması, yüksek yerde bulunması, heyelan ve sel alanlarının dışında kalması, havadan, karadan ve denizden ulaşılabilir olması gereklidir. Ayrıca bir bina, yüksekliğinin yarısı kadar çapta bir alana çökebilir, dolayısıyla etrafta çökebilecek bina olmamalıdır.” Sağlık ve eğitim hizmetlerinin gerekirse çadırlar verilmesi gerektiğini söyleyen Akbulut, “Yakın illerdeki iyi durumdaki hastaneler personel desteği verilerek güçlendirilip bir sevk zinciri kurulmalı, günlük sağlık hizmetleri en yakın yerde kurulacak çadır hastanelerde verilmelidir” ifadelerini kullandı.