Coğrafi işaret sayısı artarsa zeytinyağımızın kaderi değişir
Güncelleme Tarihi:
Dünya zeytin ve zeytinyağı üretiminin yüzde 98’i aralarında Türkiye’nin de yer aldığı Akdeniz Havzası’nda gerçekleştiriliyor. Ama konu tüketime gelince, yıllardır süren bilinçlendirme kampanyalarına rağmen ülkemizde kişi başına düşen yıllık tüketim miktarı 1 litre seviyesinden ancak 2 litre düzeyine yükseltilebildi. Oysa bu miktar Yunanistan’da 24, İtalya ve İspanya’da 14, Tunus, Portekiz, Lübnan ve Suriye’de 8 litre. Zeytinyağı ile ilgili bu çarpıcı gerçeği gözler önüne seren İzmir Ticaret Borsası Başkanı Işınsu Kestelli, şunları söyledi:
ASIL MESELE MARKALAŞMA
“Türkiye dünyanın en büyük altıncı zeytinyağı ihracatçısı. Üretimde bu noktadayken tüketimde son sırada olmamız kabul edilemez. Bu alandaki tanıtım faaliyetlerine ve sağlıklı beslenme açısından bilinçlendirme çalışmalarına hız vermeliyiz. Kabul edilemeyecek bir diğer konu da ülke olarak zeytinyağından elde ettiğimiz gelir. Bu alandaki rakiplerimizden İtalya, 2019’da ürettiği zeytinyağının tonunu ortalama 4 bin 838 dolardan satmayı başardı. Yunanistan 3 bin 774, Portekiz 3 bin 484, İspanya ise 3 bin 47 dolardan ihraç etti. Aynı dönemde ülkemizin ortalama ihracat fiyatı 2 bin 688 dolar olarak gerçekleşti. Aradaki bu fark marka olmaktan, modern pazarlama yollarını doğru kullanmaktan ve tüm dünyada nihai tüketiciye ulaşabilmekten kaynaklanıyor. Bunu değiştirmek için elbette üretim kalitemizi yükseltmeliyiz ancak asıl mesele markalaşma. Rakiplerimiz bizden aldıkları dökme zeytinyağını şişeleyerek bizden çok daha fazla gelir ediyorlar. Bunu değiştirmenin tek yolu dünya pazarında kendi markalarımızla yer almaktan geçiyor.”
SADECE MİLAS AB TESCİLLİ
Dünya genelinde coğrafi işaretli ürün pazarının büyüklüğünün 200 milyar doları aştığını kaydeden Kestelli, “AB ülkeleri bu pazardan 70-75 milyar dolar civarında pay alıyor. Örneğin, İtalya’da coğrafi işarete sahip sıvı ve katı yağ sayısı 49. Aynı alanda İspanya’nın 31, Yunanistan’ın 30 ürünü bulunuyor. Türkiye’den ise bu alanda AB tescili alan tek ürün Milas zeytinyağı. Bu sayıyı artırmalıyız” dedi.
İTB olarak 2002’de start verdikleri coğrafi işaret çalışmaları kapsamında bugüne kadar Ege Pamuğu, Ege Sultani Üzümü, Ege İnciri ve Urla Sakız Enginarı için coğrafi işaret aldıklarını vurgulayan Işınsı Kestelli, zeytinyağı alanında da İTB bünyesinde Zeytinyağı Tadım Odası oluşturduklarını ve uluslararası uzmanların katılımıyla eğitimler verdiklerini belirtti.