Çikolata kisti hakkında bilinmesi gerekenler

Tarcan, çikolata kisti hakkında merak edilen soruları yanıtladı:

- Çikolata Kisti (Endometrioma) Nedir?: Endometriozisin yumurtalıklarda bulunması, yumurtalığı olumsuz yönde etkilemektedir. Rahim içi zarının, bir başka deyişle endometrium tabakasının rahim dışında oluşmasına endometriozis denir. Normalde sadece rahim içinde bulunan, adetten sonra kalınlaşarak bebeğin yerleşmesini sağlayan ve her adet dönemin atılarak yenilenen bu endometrium dokusunun yumurtalıklarda bulunması, aynı şekilde adet benzeri kanamalara yol açarak yumurtalık içinde koyu eski kahve renkli kan birikmesi sonucu çikolata kistine (Endometrioma) yol açmaktadır. Bu kistlerin içerisinde biriken sıvının eski adet kanı gibi koyu kıvamda ve renginin çikolata rengine benzemesi nedeniyle böyle adlandırılır.

- Çikolata Kisti (Endometrioma) Kimlerde Görülür?: Endometriozis, 7-8 kadından birinde vardır. Kadınların beşte birinde çikolata kisti bulunmaktadır.

- Çikolata Kistinin (Endometrioma) Belirtileri Nelerdir?: Çikolata kisti olan hastalarda endometriozisin tüm belirtileri (ağrı, infertilite) görülebilir. Bazı hastalarda hiçbir şikayet olmayabilir. Normal jinekolojik muayenede saptanabilir.

- Çikolata Kisti (Endometrioma) Tanısı Nasıl Konulur?: Çikolata kisti tanısında jinekolojik muayene ve ultrasonografik inceleme yardımcı olmaktadır. Yumurtalığın diğer kistlerinden ayırt edilmesi gerekmektedir. Muayene sırasında saptanan yumurtalık kistlerinin ayırıcı tanısında transvajinal ultrasonografi çok önemli rol oynar. Ultrason ile tümoral kist olma olasılığı varsa ameliyat yapılması gerekir. Ayrıca kanda bazı tümör belirteçlerinin ölçümü tanıda yardımcı olur.

- Çikolata Kisti (Endometrioma) Tedavisi Nasıl Yapılır?: Endometriozisin kalıcı bir tedavisi bulunmuyor. Bunun nedeni ise hangi tedavi yapılırsa yapılsın bireysel farklılıklar göstermekle birlikte, endometriozisin iki yıllık tekrarlama sıklığının yüzde 20 dolayında olması ve süre uzadıkça riskin artmasıdır. İlaç tedavisi veya cerrahi yöntem gibi tedavilerin amacı, şiddetli ağrıyı gidermek ve varsa infertiliteyi (kısırlık) ortadan kaldırıp kadının hamile kalmasını sağlamaktır. Hangi tedavinin uygulanacağına ise hastalığın şiddeti, neden olduğu sorunlar ve hastanın diğer özelliklerine bakılarak karar verilir.

- Çikolata Kist (Endometrioma) Ameliyatı Nedir?: Cerrahinin kapalı (laparoskopik) olarak yapılması hem sonuçlar hem de hasta rahatlığı yönünden karın açılarak yapılmasına oranla daha iyidir. Ameliyat sırasında çikolata kistleri yumurtalıklara zarar vermeyecek şekilde çıkarılmalı, yapışıklıklar açılmalı ve diğer endometriozis odakları yok edilmelidir. Herhangi bir şikayeti olmayan ve muayene sırasında tesadüfen çikolata kisti saptanan hastaları bir süre takip etmek en doğru yaklaşım. Ca125 değerinin yüksek olması veya kist büyüklüğünün 5 santimin üzerinde olması durumlarında ameliyat düşünülebilir. Ameliyat öncesinde yumurtalık kapasitesi ultrason ve AMH ölçümü ile değerlendirilmeli. Düşük ve çocuksuz kadınlarda mümkün olduğunca ameliyattan kaçınılmalıdır